De bestreden reclame-uiting

Het betreft een radiocommercial van adverteerder waarin wordt gezegd:

“Lekker vreemdgaan? Vanavond nog? Kies dan Vivera kipstukjes zonder kip. Het scheelt je aan calorieën want het is lekker zonder vlees. Zo is vreemdgaan ook nog eens goed voor je. Wie bewust eet kiest voor variatie en Vivera doet dat lekker vegetarisch. Vivera, de lekkere variatie.”

De klacht

In de uiting wordt volgens klager onder meer gezegd:

“kies dan Vivera kipstukjes, zonder kip”

“het scheelt je aan calorieën want het is lekker zonder vlees”

Klager meent dat er twee dingen niet kloppen aan deze radiocommercial:

1. Kipstukjes: er zit geen kip in dus volgens klaagster zou het product waarmee geadverteerd wordt geen kip mogen heten.

2. Van iets zonder vlees kan men niet per definitie zeggen dat het minder calorieën bevat.

Daarnaast is klaagster van mening dat door het smakeloos flirten met vreemd gaan een grens wordt overschreden nu ook kinderen en andere mensen die getroffen zijn door de gevolgen van vreemd gaan de uiting gemakkelijk tot zich kunnen nemen.

Het verweer

Adverteerder maakt uit de klacht van klaagster op dat zij de naamgeving van het product van adverteerder misleidend acht omdat het geen kip bevat. Adverteerder meent echter dat nu in de radiocommercial met de aanduiding ‘zonder kip’ direct duidelijk wordt gemaakt dat haar kipproduct geen kip bevat, hierover geen verwarring kan ontstaan, zodat van misleiding geen sprake is.

Ten aanzien van de klacht waarover klaagster onder punt 2 klaagt is adverteerder het in wezen met klaagster eens dat van een willekeurig iets zonder vlees niet per definitie gezegd kan worden dat het scheelt aan calorieën. De betreffende zinsnede maakt echter onderdeel uit van de reclame van adverteerder waarmee volgens adverteerder voor iedereen duidelijk is dat geen vergelijking wordt gemaakt met een willekeurig iets, maar met het product ‘kipstukjes zonder kip’ van adverteerder.

Ten aanzien van het laatste onderdeel van de klacht heeft adverteerder het volgende aangevoerd. In de uiting wordt op een humoristische wijze benadrukt dat er een positieve manier van vreemdgaan bestaat door te kiezen voor de producten van adverteerder in plaats van vlees. Dat kan volgens adverteerder onmogelijk worden opgevat als het promoten van vreemdgaan binnen een relatie.

Adverteerder meent dat in de uiting op een humoristische wijze benadrukt wordt dat er een positieve manier van vreemdgaan bestaat door te kiezen voor de producten van adverteerder in plaats van vlees. Dat kan volgens adverteerder onmogelijk worden opgevat als het promoten van vreemdgaan binnen een relatie.

Nadere toelichting op het verweer

Met de woorden: “het scheelt je aan calorieën” wordt bedoeld dat het product van adverteerder van nature caloriearm is. Het product bestaat voor 94% uit gerehydrateerd sojaeiwit, hetgeen van nature relatief caloriearm is.

Adverteerder maakt daarmee geen vergelijking met een ander product. Evenmin beweert zij dat het product minder calorieën bevat dan producten (vlees vervangend) van concurrenten. Ook wordt in de commercial niet beweerd dat adverteerder de energetische waarde van haar producten heeft verlaagd, zodat van een voedingsclaim in de zin van de voedingsclaimverordening geen sprake is.

Adverteerder  heeft slechts willen aangeven dat haar product (althans gerehydrateerd sojaeiwit) van nature caloriearm is.

Het oordeel van de Commissie

Kipstukjes zonder kip

In de bestreden uiting wordt onder meer gezegd: “Kies dan Vivera kipstukjes zonder kip”. De Commissie begrijpt dat klaagster dit gedeelte van de uiting misleidend acht nu hierin wordt gesproken over ‘kipstukjes’, terwijl het product geen kip bevat.

De Commissie is van oordeel dat de gemiddelde consument na het horen van de uiting – meer specifiek doordat hierin wordt gezegd: “Vivera kipstukjes zonder kip”, “het is lekker zonder vlees”, “Vivera doet dat lekker vegetarisch” – begrijpt dat het aangeprezen product geen kip bevat, maar een vegetarisch product dat qua structuur en smaakbeleving vergelijkbaar is met kip. Om die reden zal dit onderdeel van de klacht worden afgewezen.

Calorieën

De Commissie vat onderdeel 2 van de klacht aldus op dat klaagster de zinsnede “Het scheelt je aan calorieën want het is lekker zonder vlees”, onjuist acht omdat niet zonder meer gezegd kan worden dat de in de uiting gepromote kipstukjes zonder vlees minder calorieën bevatten dan ‘echte’ kip. Volgens adverteerder wordt met deze zinsnede bedoeld dat haar product van nature caloriearm is.

Naar het oordeel van de Commissie bevat de mededeling: “Het scheelt je aan calorieën want het is lekker zonder vlees” een voedingsclaim in de zin van artikel 8 lid 1 van de EG-Verordening 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (hierna: Claimsverordening). De Commissie dient aan de hand van deze verordening te beoordelen of deze voedingsclaim voldoet aan de in de Claimsverordening neergelegde voorwaarden voor het gebruik van voedingsclaims. Meer in het bijzonder is hierbij van belang hetgeen in de bijlage van de Claimsverordening staat vermeld onder het kopje “Lage energetische waarde”, namelijk dat de claim dat een levensmiddel een lage energetische waarde heeft en elke andere claim die voor de consument waarschijnlijk dezelfde betekenis zal hebben, alleen toegestaan is als de energetische waarde van het product maximaal 40 kcal (170 kJ)/100 g voor vaste stoffen en [of] maximaal 20 kcal (80 kJ)/100 ml voor vloeistoffen bedraagt. Op tafelzoetstoffen is een limiet van 4 kcal (17 kJ)/portie, met een zoetkracht die overeenstemt met die van 6 g sucrose (ongeveer 1 theelepel sucrose), van toepassing.

Adverteerder heeft niet, althans onvoldoende onderbouwd dat aan de eisen die gesteld zijn in de Claimsverordening is voldaan. In zoverre acht de Commissie het onderdeel van de uiting waarin wordt gezegd: “het scheelt je aan calorieën want het is lekker zonder vlees” in strijd met artikel 8 lid 1 van de Claimsverordening, waarin staat: “Uitsluitend de voedingsclaims die in de bijlage staan vermeld en die voldoen aan de voorwaarden van de onderhavige verordening zijn toegestaan” en daardoor in strijd met de wet als bedoeld in artikel 2 NRC.

Goede smaak en het fatsoen

Bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met criteria zoals de goede smaak en/of het fatsoen in de zin van artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), zoals klager kennelijk met het laatste onderdeel van haar klacht bedoelt, stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter van die criteria.

Met inachtneming van voornoemde terughoudendheid acht de Commissie de onderhavige reclame-uiting waarin wordt gepromoot om “vreemd te gaan” door – in plaats van vlees – de vlees vervangende producten van adverteerder te eten, niet van dien aard dat de grens van het toelaatbare wordt overschreden. Voor de gemiddelde consument is voldoende duidelijk dat de commercial humoristisch bedoeld is. Dat de boodschap die adverteerder door middel van deze commercial wil uitdragen wellicht ook op andere wijze gebracht had kunnen worden, is onvoldoende reden om de commercial in strijd te achten met artikel 2 NRC. Wel heeft de Commissie begrip voor het feit dat niet iedereen de commercial zal waarderen.

Gelet op het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

Op grond van hetgeen onder 5 is overwogen acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met artikel 2 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.