De bestreden reclame-uitingen

Het betreft de verpakkingen van de volgende producten:

• My Little Pony snoep-dispenser met navulverpakkingen (PEZ/Jamin),
• Disney Princess snoep-dispenser met navulverpakking (PEZ/Jamin),
• Minions snoep-dispenser met navulverpakking (PEZ/Jamin),
• Pokemon snoep-dispenser met navulverpakkingen (PEZ/Jamin),
• Hello Kitty snoep-dispenser met navulverpakkingen (PEZ/Jamin).

Samenvatting van de klacht

De hierboven genoemde producten van het merk PEZ worden verkocht bij Jamin. De verpakkingen van die producten zijn in strijd met artikel 8 lid 2 sub a van de Reclamecode voor Voedingsmiddelen (RVV) waarin is bepaald dat het niet is toegestaan reclame gericht op kinderen tot en met 6 jaar (tot 7 jaar) te maken waarbij bekende kinderidolen (in dit geval specifiek ‘licensed media characters’) worden gebruikt. Dit verbod geldt ook voor verpakkingen en point-of-sale materiaal. De overgangstermijn die gold voor artikel 8 lid 2 sub a RVV is inmiddels verstreken, aldus Foodwatch.

My Little Pony is een onder jonge kinderen populaire tekenfilmserie. Kijkwijzer.nl acht diverse titels voor alle leeftijden geschikt en andere titels voor kinderen vanaf 6 jaar. Disney Princess is een onder jonge kinderen populaire tekenfilm en serie. Kijkwijzer acht Disney Princess voor alle leeftijden geschikt. Minions is een onder jonge kinderen populaire tekenfilmserie van Universal Pictures. Kijkwijzer acht de films geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar. Pokemon is een onder jonge kinderen populaire tekenfilmserie. Kijkwijzer acht diverse titels voor alle leeftijden geschikt en andere titels voor kinderen vanaf 6 jaar. Hello Kitty is een onder jonge kinderen populaire tekenfilmserie. Kijkwijzer acht Hello Kitty voor alle leeftijden geschikt.

Tenslotte verzoekt Foodwatch om een alert uit te vaardigen, omdat zij meerdere klachten heeft ingediend over Jamin en dit een landelijke snoepwinkelketen is.

Samenvatting van de reactie van PEZ

PEZ is een merkproducent die zich richt op de verkoop van gelicenseerde speelgoedproducten, te weten de dispensers. Deze dispensers worden in samenwerking met diverse licentiehouders ontwikkeld en regelmatig vernieuwd. De dispensers worden wereldwijd verzameld door speelgoedliefhebbers. Ongelukkigerwijze is Foodwatch de producten tegengekomen bij snoepwinkelketen Jamin, waardoor mogelijk de indruk is gewekt dat het gaat om een snoepproduct. Dit is echter niet het geval. PEZ is zich bewust van de genoemde regelgeving en heeft om die reden al eerder bewust de keuze gemaakt om zich te distantiëren van het zoetwaren aspect. Het aandeel snoep in het speelgoedproduct is slechts een fractie van het eindproduct, daarom is ook in samenspraak met de Nederlandse Belastingdienst overeengekomen dat deze producten niet onder het lage BTW tarief verkocht worden, maar tegen het voor speelgoed gebruikelijke tarief van 21%.

Desondanks heeft PEZ ervoor gekozen, mede naar aanleiding van de recente beslissing van de Commissie in dossier 2023/00400, om alle dispenserverpakkingen met consumptiegoed om te zetten naar varianten zonder consumptiegoed. PEZ stopt derhalve met de verkoop van de betreffende dispensers in combinatie met snoepgoed op de Nederlandse markt.

Samenvatting van de reactie van Jamin

Jamin heeft zich niet gerealiseerd dat zij kennelijk producten verkoopt in strijd met regels uit de RVV, mede doordat haar leverancier PEZ heeft aangegeven dat de betreffende producten speelgoed bettreffen. Jamin wil zich graag aan de regels houden en heeft contact opgenomen met de PEZ om te melden dat dit niet is toegestaan.

Inmiddels heeft Jamin maatregelen in gang gezet. Zij heeft de voorraad van de betreffende verpakkingen geblokkeerd op haar distributiecentrum. Daarmee zijn de leveringen richting haar winkels gestopt. Daarnaast zijn de producten verwijderd van haar website en webshop.

Jamin verzoekt om geen aanbeveling te doen en geen alert op te leggen. Jamin heeft direct alle maatregelen getroffen om ervoor te zorgen dat dit niet meer voorkomt.

Het oordeel van de voorzitter

1. Ingevolge artikel 8 lid 2 sub a RVV, waarop de klacht is gebaseerd, mogen ‘kinderidolen’ die gericht zijn op kinderen tot en met 6 jaar, niet worden gebruikt in reclame. Dit verbod geldt ook voor verpakkingen en point-of-sale materiaal. Onder ‘kinderidool’ wordt, voor zover hier van belang, verstaan: getekende- en/of animatiefiguren die bekend zijn door hun deelname aan speciaal op kinderen gerichte en/of speciaal voor kinderen ontwikkelde media, zoals televisieprogramma’s, films, online video’s, blogs, stripverhalen/-boeken en/of games. Ten aanzien van de vraag of de afzonderlijke verpakkingen in strijd met artikel 8 lid 2 sub a RVV zijn en welke verweerder in dat geval voor welke verpakking verantwoordelijk is, oordeelt de voorzitter als volgt.

2. De bestreden producten zijn vervaardigd door PEZ. Uit de overgelegde uitingen blijkt dat de betreffende producten, ook wel dispensers genoemd, altijd in een verpakking met een of meerdere rolletjes snoep worden verkocht. De voorzitter beschouwt de verpakkingen als de bestreden reclame-uiting. Ingevolge de RVV worden onder voedingsmiddelen beschouwd: “alle industrieel bereide, veelal verpakte, eet- en drinkwaren, die zijn bestemd voor gebruik door de consument.” De dispenser als zodanig valt buiten deze definitie. De verpakkingen als geheel bevatten echter ook een of meerdere rolletjes snoep die als voedingsmiddel dienen te worden beschouwd. Overeenkomstig de beslissing van de Commissie in dossier 2023/00400, acht de voorzitter het aannemelijk dat het de consument bij de aankoopbeslissing niet alleen om de dispenser is te doen, maar ook mede om het afgebeelde snoep. De aanprijzing in de reclame-uiting heeft daardoor mede betrekking op het snoep, zodat de RVV van toepassing is op deze verpakkingen. Het gegeven dat de verpakkingen kinderidolen bevatten die gericht zijn op kinderen tot en met 6 jaar, hetgeen PEZ niet heeft betwist, brengt mee dat de bestreden verpakkingen in strijd zijn met artikel 8 lid 2 sub a RVV. Dit betekent dat de klacht ten aanzien van PEZ wordt toegewezen. Nu PEZ heeft toegezegd de verpakkingen aan te passen en dergelijke verpakkingen niet meer met snoepwaar zal verkopen op de Nederlandse markt, ziet de voorzitter aanleiding een aanbeveling achterwege te laten.

3. Jamin heeft ervoor gezorgd dat de verpakkingen in Nederland zijn verkocht. Om die reden wordt de klacht tegen Jamin ook toegewezen. Nu Jamin haar verantwoordelijkheid neemt en de verkoop van de verpakkingen heeft gestaakt en heeft toegezegd om dergelijke verpakkingen in de toekomst niet meer te verkopen, blijft een aanbeveling ten aanzien van Jamin ook achterwege.

4. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat PEZ en Jamin elk afzonderlijk in strijd met artikel 8 lid 2 sub a RVV hebben gehandeld.

De beslissing van de voorzitter

Op grond van het voorgaande acht de voorzitter ten aanzien van PEZ en Jamin de bestreden uitingen in strijd met artikel 8 lid 2 sub a RVV.