De bestreden reclame-uiting

Het betreft de aanprijzing van “Forever Aloë Drinks” op de website www.laverawelzijn.nl, in het bijzonder de tekstgedeelten onder het kopje “Waarom dagelijks een borrelglas pure aloë vera nemen?” op de homepage, en onder het kopje “De eigenschappen van aloë vera” onder het tabblad “Waarom aloë vera?”.

De klacht

Op de site staan verschillende (gezondheids)claims met betrekking tot aloë vera (voor inwendig gebruik). De claims zijn vaak te vaag omschreven, een bronvermelding ontbreekt, er worden verboden medische claims gemaakt en/of de claims zijn onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd. De claims zijn om die reden onjuist en misleidend.

Het betreft de volgende (gezondheids)claims:

Onder het kopje “Waarom dagelijks een borrelglas pure aloë vera nemen?” op de homepage:

1) “We hebben het nodig”

Hiermee wordt ten onrechte gesuggereerd dat aloë vera een essentiële voedingsstof is die noodzakelijk is voor de mens.

2) “Aloë is rijke voeding en kan een positieve energie geven”

De claim is onduidelijk en de bron wordt niet vermeld.

3) “Aloë kan het zelfgenezend vermogen van het lichaam opbouwen”

De suggestie wordt gewekt dat aloë vera goed is voor de gezondheid. De claim is vaag en een bronvermelding ontbreekt.

4) “ ‘Balans’ in je lichaam hoort bij een gezond lichaam. Aloë vera brengt balans. Het zorgt voor de goede zuurtegraad en helpt te ontzuren. (Verzuring is ouderdom, afbraak)”

De bron ontbreekt.

5) “Het is slim. Voorkomen is beter dan genezen en dagelijks een dosis aloë kan ziek zijn voorkomen. Heel eenvoudig.”

De bron ontbreekt. Bovendien is sprake van een verboden medische claim.

6) “Je kunt langer, gezonder en dus gelukkiger leven”

De bron ontbreekt.

Onder het kopje “De eigenschappen van aloë vera”:

7) ‘Ontgiftend: Aloë reinigt de darmen, het spijsverteringsstelsel”

De laxerende werking van aloë vera betekent niet dat daarmee de darmen en het spijsverteringsstelsel worden gereinigd. De bronvermelding ontbreekt.

8) “Pijnstillend: Analgetisch: kan pijn verlichten (o.a. in spieren en gewrichten)” en

9) “Bloedstelpend: Stelpt het bloeden bij kleine wonden. Tevens anti-inflammatoir” en

10) “Jeukstillend: Het kan jeuk onderdrukken, vergelijkbaar met antihistaminica” en

11) “Koortswerend: Antipyretisch: tegen branderig gevoel”.

Voor bovengenoemde vier claims ontbreekt een bronvermelding.

12) “Veilig: Het is een natuurlijke en veilige voedingsbron die eigenlijk geen contraindicaties heeft. Zeer zeldzaam is een allergische overgevoeligheid. Veilig voor kinderen, volwassenen en dieren.”

Ten onrechte wordt de suggestie gewekt dat aloë vera veilig is. Er zijn wel degelijk een aantal punten en omstandigheden om rekening mee te houden en ook de ‘American Cancer Society’ is bezorgd over het gebruik van aloë vera. Klager verwijst in dit verband naar een aantal publicaties.

De door adverteerder desgevraagd aan klager toegezonden informatie over (de eigenschappen van) aloë vera is niet overtuigend en betreft geen voor gezondheidsclaims noodzakelijke wetenschappelijke onderbouwing. Ter onderbouwing van zijn stelling dat het in de uitingen gelegde verband tussen aloë vera en de gezondheid onjuist is, verwijst klager naar en citeert hij mededelingen en berichten van het ‘National Center for Complementary and Alternative Medicine’ (NCCAM), MedlinePlus en EFSA.

De reactie van de Keuringsraad KOAG/KAG van 3 september 2013

De Keuringsraad heeft meegedeeld dat de betreffende reclame-uitingen voor de producten Forever Living Drinks onder de competentie van de Keuringsraad Aanprijzing Gezondheidsproducten (KAG) vallen, maar niet ter preventieve toetsing aan de KAG zijn voorgelegd en derhalve niet van een toelatingsnummer zijn voorzien.

Indien de uitingen voor Forever Living Drinks (op basis van aloë vera) wel ter beoordeling zouden zijn voorgelegd, dan had de KAG deze niet van een toelatingsnummer voorzien, aangezien er gebruik wordt gemaakt van medische claims, en er dus sprake is van strijdigheid met artikel 10 CAG, welke als wettelijke basis de artikelen 19 en 20 van de Warenwet heeft.

Als voorbeelden noemt de Keuringsraad:

– “Aloë kan het zelfgenezend vermogen van het lichaam opbouwen”

– “Het zorgt voor de goede zuurtegraad en helpt te ontzuren”

– “Voorkomen is beter dan genezen en dagelijks een dosis aloë kan ziek zijn voorkomen.”

– “Ontstekingsremmend, ontgiftend, pijnstillend, bloedstelpend, jeukstillend, koortswerend”.

– Enzovoort.

In de uitingen worden aan de Forever Living Drinks geneeskundige eigenschappen toegeschreven. Dit is tevens in strijd met artikel 6 CAG en artikel 84 van de Geneesmiddelenwet.

Het verweer

In haar brief van 25 september 2013 deelt adverteerder mee dat het haar spijt dat de communicatie op de website “toch nog medische claims / onjuiste beweringen bevatte” en dat “inmiddels het een en ander [is] aangepast”.

In de brief van 10 oktober 2013 voert adverteerder – samengevat en voor zover van belang voor de beslissing – het volgende aan.

– Er is voldoende literatuur te vinden die kan gelden als wetenschappelijk bewijs voor de gezondheidsclaims in de uiting. Klager kan deze informatie zelf vinden, adverteerder is niet verplicht dat bewijs tegenover klager te leveren.

– Adverteerder begrijpt (nu) dat de mededeling “Aloë kan het zelfgenezend vermogen van het lichaam opbouwen” niet is toegestaan. Dit is aangepast.

– De niet toegestane bewoordingen over de eigenschappen van aloë vera zijn verwijderd.

– Het aan klager toegezonden document “Aloë vera; de rijkste voeding uit de natuur!” zal niet meer als zodanig gebruikt worden.

– Klager wil een bronvermelding bij de eigenschappen van aloë. Dit is inmiddels aangepast. Overigens is adverteerder niet verplicht bronnen te vermelden.

– Er wordt niet ten onrechte gesuggereerd dat de aloë goed is voor de gezondheid. Het is een zeer rijk voedingssupplement. In het kader van de vrijheid van meningsuiting mag adverteerder op haar website als haar mening verkondigen dat de Nederlander meer voedingsstoffen nodig heeft.

– Voor de inhoud van de aan klager – louter ter informatie – toegezonden artikelen kan adverteerder niet verantwoordelijk worden gehouden. Het blad “Gezondheid” zal niet meer gebruikt worden, evenals de tekst “Aloë vera en wetenschap”.

– Adverteerder begrijpt niet waarom de klacht ook gericht is tegen de testimonials. Dit zijn waargebeurde verhalen.

– Uit de samenvatting van de klacht blijkt dat klager geen kennis van zaken heeft. Aloë vera heeft niet per definitie een laxerend effect. Dat wordt veroorzaakt door het blad dat in de meeste producten zit. De aloë van adverteerder bestaat uit 96,4% pure gel, niet met het blad vermalen.

– Adverteerder begrijpt niet waarom de Keuringsraad artikel 6 CAG aanhaalt. Het aangeprezen product wordt al 35 jaar verhandeld.

Het oordeel van de voorzitter

Adverteerder gebruikt in de bestreden uiting diverse (toespelingen op) medische claims voor het product “Forever Aloë Drinks”. Dit is het geval in de zinsneden die in de beschrijving van de klacht zijn opgenomen onder de nummers 3 t/m 11. Door deze wijze van presenteren dient het product te worden aangemerkt als een geneesmiddel in de zin van artikel 1 onder b van de Geneesmiddelenwet. Op grond van artikel 84 van de Geneesmiddelenwet is het verboden om reclame te maken voor geneesmiddelen waarvoor geen handelsvergunning is verleend. Niet in geschil is dat ten aanzien van het product “Forever Aloë Drinks” een dergelijke vergunning (voor het verhandelen van een geneesmiddel) ontbreekt. Om deze reden is de uiting in strijd met de wet en daardoor in strijd met artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

De voorzitter begrijpt de klacht tegen de onder 1, 2 en 12 opgenomen tekstgedeeltes van de uiting aldus, dat klager de eigenschappen en/of werking van het aangeprezen product onvoldoende (wetenschappelijk) onderbouwd acht. In dat geval ligt het op de weg van adverteerder om aannemelijk te maken dat het product de in de uiting daaraan toegeschreven werking heeft en de reclame dus juist en eerlijk is. Daarin is adverteerder niet geslaagd. Er zijn geen stukken overgelegd waaruit een voldoende wetenschappelijke onderbouwing blijkt van de in de uiting geclaimde werking van “Forever Aloë Drinks”.

Het voorgaande impliceert dat de reclame gepaard gaat met onjuiste informatie ten aanzien van de van het gebruik van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de uiting de gemiddelde consument er bovendien toe kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk als bedoeld in arti¬kel 7 NRC.

De beslissing van de voorzitter

De voorzitter acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in de artikelen 2 en 7 NRC.

Hij beveelt adverteerder aan om niet meer op een derge¬lij¬ke wijze reclame te maken.