De bestreden reclame-uiting
Het betreft een abriposter met daarop een reclame-uiting voor de “KamaSutrAbeurs” waarop het onderlichaam van de achterkant van een vrouw is te zien. De vrouw draagt een string en knijpt zichzelf met haar handen in haar billen. Onder meer staat de volgende tekst op de poster: ‘Kamasutrabeurs.nl 30 & 31 januari, 1 februari. Powered by Christine le Duc. Toegang 18+.’
De klacht
Klaagster vindt de reclame-uiting aanstootgevend en vernederend voor haar drie opgroeiende dochters van 9, 11 en 13 jaar omdat hierop duidelijk de blote billen van een vrouw zijn afgebeeld. De vrouw heeft ze zelf ‘vast’. De dochters van klaagster begonnen er uit zichzelf over dat ze de poster langs de weg met blote vrouwenbillen ‘raar’ vonden. Klaagster vindt dat – net zoals je in films een ‘keuring’ hebt wat betreft het seksuele gehalte van een film – dit in de reclame ook zo behoort te zijn, zeker op plaatsen waar kinderen van alle leeftijden de reclame-uiting zien. Klaagster wil niet dat haar dochters dit soort softporno reclame-uitingen zien, maar met deze billboards in een smalle straat, zowel links als rechts van de weg, maar ook onderweg naar school, de bibliotheek of zwemles kunnen zij zich hieraan niet onttrekken. Klaagster vindt het een vorm van seksueel misbruik om kinderen van alle leeftijden te verplichten naar dit soort erotische beelden te kijken.
Het verweer van adverteerder sub 1 (Kamasutra)
Kamasutra betreurt het dat de reclame-uiting door een aantal personen als vrouwonvriendelijk en aanstootgevend wordt ervaren. De in de bestreden uiting afgebeelde vrouw heeft allereerst duidelijk zichtbaar ondergoed aan en daarnaast houdt zij haar eigen billen vast. Kamasutra is van mening dat dit beeld weliswaar kan prikkelen, maar geen choquerend effect met zich brengt. Gelet op de hedendaagse maatschappelijke ontwikkelingen betwist Kamasutra dat kinderen die aan de onderhavige reclame-uiting worden blootgesteld hierdoor negatief worden bejegend, nu de uiting een afbeelding bevat waarvoor fantasie is vereist die buiten de cognitieve ontwikkeling van jonge kinderen valt.
Mondelinge behandeling
Klaagster:
Het NICAM (Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media) heeft criteria voor filmkeuringen die eveneens toepasbaar zouden kunnen zijn op de onderhavige reclame-uiting. De website van het NICAM verwijst naar wetenschappelijke onderzoeken waarin staat vermeld dat seksuele beelden schade kunnen toebrengen aan het brein van jonge kinderen. Een reclame-uiting als de onderhavige vergroot het ‘lustgehalte’ hetgeen in het geval van een filmkeuring met zich brengt dat de leeftijdsgrens wordt verhoogd. De bestreden reclame-uiting valt onder het NICAM criterium ‘naakt in een wel-erotisch kader, zonder hoofd en geeft volgens klaagster een seksuele handeling weer, namelijk het vasthouden van de billen en wel dusdanig dat het een uitnodiging is om over te gaan tot ‘de daad’. Ook een kind ontgaat de seksuele lading hiervan niet.
Adverteerder sub 1:
De poster is minder suggestief gemaakt doordat er een rode balk over de vulva van de vrouw is geplaatst. Verder ligt de nadruk op haar nagels en op het feit dat zij haar billen vasthoudt. Hiermee wordt een sterke vrouw afgebeeld. De uiting is vrouwvriendelijk.
Het oordeel van de Commissie
1. Bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met één van de criteria van de goede smaak en/of het fatsoen als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter daarvan. Het betreft criteria bij de interpretatie waarvan persoonlijke opvattingen een belangrijke rol spelen. Daarom wordt in een dergelijk geval volstaan met de beoordeling van de vraag of de uiting naar huidige maatschappelijke opvattingen de grenzen van het toelaatbare overschrijdt.
2. De Commissie stelt voorop dat een verwijzing in een reclame-uiting naar erotiek en/of seksualiteit op zichzelf niet betekent dat de betreffende uiting ontoelaatbaar is, ook niet voor zover deze uiting in de publieke ruimte is te zien. De Commissie beoordeelt dergelijke reclame-uitingen van geval tot geval. De onderhavige reclame-uiting ter aanprijzing van de KamaSutrA beurs heeft onmiskenbaar een erotische lading, maar de Commissie acht deze niet van dien aard dat de grens van het toelaatbare wordt overschreden. Dit geldt ook voorzover de uiting wordt gezien door kinderen, waaronder zowel jonge kinderen aan wie de betekenis van de uiting nog geheel ontgaat, als kinderen bij wie de uiting vragen oproept.
3. Het voorgaande neemt overigens niet weg dat de Commissie er begrip voor heeft dat niet iedereen de onderhavige uiting zal waarderen. Dit leidt evenwel – gezien het voorgaande – niet tot een andere beslissing.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.