De bestreden uiting
Het betreft een boekingsmodule op www.klm.nl. Daarin wordt een retourvlucht Amsterdam-Bangkok in december 2014 aangeboden voor een bedrag “Return from 649”. Bij (onder meer) deze prijs is vermeld:
“Lowest available fares, incl. taxes and surcharges, excl. € 10,- booking fee (credit card surcharge may apply)”.
De klacht
De klacht kan als volgt worden samengevat.
Nadat in de stappen 1 en 2 is vermeld dat de prijs van een retourvlucht naar Bangkok
€ 649,- bedraagt, wordt in stap 3 als goedkoopste retourvlucht op 19 december 2014 naar Bangkok een vlucht van € 779,- genoemd. Na klikken op 19 december 2014 blijkt volgens stap 4 dat de goedkoopste vlucht op die datum € 1.037,- kost.
Klager vindt de uiting misleidend.
Het verweer
Namens adverteerder is onder meer het volgende meegedeeld.
Adverteerder stelt voorop dat tijdens het hele reserveringsproces, ook zichtbaar op de bij de klacht overgelegde screenshots 1, 2, 3 en 4, duidelijk vanaf-prijzen worden vermeld.
Met betrekking tot deze verschillende screenshots merkt adverteerder onder meer het volgende op.
Screenshot 1
De in screenshot 1 opgenomen grafiek zegt iets over de vanaf-prijs van retourvluchten tijdens de maanden november en december 2014 en januari 2015, maar niets over de beschikbaarheid daarvan op exacte data.
Screenshot 2
De in screenshot 2 opgenomen grafiek toont dat er bijvoorbeeld in december 2014 “retourvluchten Bangkok” beschikbaar zijn vanaf € 649,-. Blijkens een bij het verweer overgelegd excel overzicht betreffende zoekopdrachten verricht door klm.com-klanten voor de route Amsterdam-Bangkok met heenreis in december 2014, was het tarief van
€ 649,- op 25 augustus 2014 tenminste 107 maal beschikbaar op klm.com.
Screenshot 3
De balken in screenshot 3 tonen dat niet op alle dagen in december 2014, waaronder 19 december 2014, een vanaf-prijs van € 649,- beschikbaar is.
De balken zijn aan de bovenkant deels wazig en deels vlak afgebeeld. Een wazige bovenkant dient om uit te drukken dat de prijs hoger is dan de prijs van € 779,- die is vermeld in het bovenste prijsindicatie pijltje links in de grafiek. Een vlakke bovenkant betekent dat er wel vluchten beschikbaar zijn op die datum voor de vanaf-prijs zoals vermeld in het prijsindicatie pijltje.
Een screenshot in kleur, zoals overgelegd als bijlage III bij het verweer, geeft het onderscheid tussen een wazige en een vlakke bovenkant duidelijk weer. Blijkens deze bijlage III zijn er op 14 december 2014 retourvluchten beschikbaar vanaf € 705,-, hetgeen te zien is aan de vlakke bovenkant van de balk. Op 17 tot en met 20 december 2014 liggen de vanaf prijzen hoger dan
€ 846,- zoals vermeld in het bovenste prijsindicatiepijltje. Dit is te zien aan de wazige bovenkant van de balk. Om voor laatstgenoemde data de vanaf-prijzen te zien, zal men verder moeten klikken.
Screenshot 4
Screenshot 4 toont de beschikbare vluchten op 19 december 2014. Links in de grafiek staat in het bovenste prijsindicatie pijltje een bedrag van € 1.037,-. Dit pijltje wijst op de hoogte van (onder meer) het balkje van 19 december 2014. Laatstgenoemd balkje heeft een vlakke bovenkant, wat betekent dat er op die dag retourvluchten vanaf € 1.037,- beschikbaar zijn.
Het balkje van (bijvoorbeeld) 20 december 2014 heeft een wazige bovenkant. Dit betekent dat de prijs voor een retourvlucht, met heenreis op die datum, de prijs van
€ 1.037,- zoals vermeld in het bovenste prijsindicatie pijltje ontstijgt.
De balken in het reserveringsproces zijn bedoeld om de klant een indicatie te geven van de prijs en moeten niet worden beschouwd als een reclame-uiting. Klanten bevinden zich dan immers al in de reserveringsomgeving van KLM’s webpagina.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie stelt voorop dat de onderhavige boekingsmodule, inclusief de in het verweer als zodanig aangeduide “balken” waarbij prijzen staan, moet worden aangemerkt als een reclame-uiting in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). De boekingsmodule betreft onmiskenbaar een openbare en systematische aanprijzing door verweerder van vluchten met KLM naar Bangkok. Dat klanten zich bij het zien van de “balken” reeds bevinden in “de reserveringsomgeving van KLM’s webpagina” maakt dat oordeel niet anders. Meer in het bijzonder betreft de bestreden uiting een uitnodiging tot aankoop. Aangezien het gaat om een uitnodiging tot aankoop gericht op de Nederlandse markt betreffende een reisdienst, is de Reclamecode Reisaanbiedingen (RR) van toepassing.
Met betrekking tot de vier bij de klacht overgelegde screenshots overweegt de Commissie het volgende.
Screenshots 1 en 2
Uit deze screenshots valt op te maken dat de vanaf-prijs voor een retourvlucht naar Bangkok (Suvarnabhumi Intl.) met vertrek in december 2014 € 649,- bedraagt; vermeld is: “Return from EUR 649” en “Lowest available fares, incl. taxes and surcharges, excl.
€ 10,- booking fee (credit card surcharge may apply)”. In dit deel van de uiting ligt niet de garantie besloten dat op alle data in december 2014 (waaronder bijvoorbeeld 19 december) de retourvlucht naar Bangkok € 649,- kost. Door het overleggen van een excel overzicht betreffende zoekopdrachten verricht door klm.com-klanten voor de route Amsterdam-Bangkok met heenreis in december 2014 heeft verweerder voldoende aannemelijk gemaakt dat op 25 augustus 2014, de datum van indienen van de onderhavige klacht, het tarief van € 649,- tenminste 107 maal beschikbaar was op klm.com.
Gelet hierop ziet de Commissie geen aanleiding om te oordelen dat met betrekking tot vluchten met de in de boekingsmodule genoemde vanaf-prijs van € 649,- niet is gezorgd voor een redelijke beschikbaarheid als bedoeld in artikel V onder 1 RR.
Screenshot 3
Uit screenshot 3 kan worden opgemaakt dat op 19 december 2014 geen vluchten beschikbaar zijn voor de prijs van “EUR 649”. Dit volgt uit de balk boven de datum “Fri 19”, waarvan de bovenkant zich bevindt boven het prijspijltje “EUR 649” en op gelijke hoogte met de vermelding van de prijs “EUR 779”.
Niet duidelijk is echter dat er op 19 december geen vluchten beschikbaar zijn voor (een vanaf-prijs van) € 779,-. In het verweer is gesteld dat dit valt op te maken uit de “wazige bovenkant” van de balk. In de uiting wordt echter niet uitgelegd wat de betekenis is van een “wazige bovenkant” en de Commissie acht het niet aannemelijk dat die betekenis bij de gemiddelde consument bekend is. Bij gebreke van een dergelijke uitleg is de Commissie van oordeel dat in de bestreden uiting geen duidelijke prijzen worden gehanteerd als bedoeld in artikel IV onder 1 in verbinding met artikel III onder 1 RR.
Nu de uiting reeds om deze reden in strijd is met de RR, komt de Commissie niet toe aan een oordeel met betrekking tot screenshot 4.
De beslissing
Op grond van hetgeen met betrekking tot screenshot 3 is overwogen, acht de Commissie de uiting in strijd met artikel IV onder 1 in verbinding met artikel III onder 1 RR. Zij beveelt verweerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.