Het College van Beroep [29 november 2023]
1. De procedure
[…]
2. De reclame-uiting die aanleiding heeft gegeven tot het indienen van de klacht
Het betreft een door Greetz aan appellant verzonden e-mail met in de onderwerpregel: “[naam] is woensdag jarig.” Appellant wordt daarmee in de e-mail gewezen op een zogenaamd ‘moment’. Een ‘moment’ is een gebeurtenis die men zelf dient in te stellen in de momentenkalender van een Greetz-account. De e-mail over het ‘moment’ bevat ook reclame.
3. Het geschil bij de Commissie
3.1. Appellant stelt in de inleidende klacht, voor zover in beroep relevant, dat hij een ‘moment’ heeft toegevoegd aan zijn account, maar dat niet werd vermeld dat dit zou leiden tot reclame per e-mail. Hiervoor is volgens appellant geen toestemming gegeven. Door het zonder toestemming verzenden van reclame via e-mail aan hem heeft Greetz volgens appellant gehandeld in strijd met artikel 1.3a Code reclame via e-mail (hierna: Code e-mail).
3.2. De Commissie is ervan uitgegaan dat appellant via de website van Greetz (en niet via een app) een ‘moment’ heeft ingesteld. Het toevoegen van een ‘moment’ aan het account kan worden gezien als een actieve handeling, waarmee men toestemming geeft voor het ontvangen van berichten over dit kalendermoment. Dit blijkt onder meer uit de mededelingen: “Vergeet nooit meer een verjaardag of ander moment” en ”Enkele dagen van tevoren ontvang je van ons een seintje zodat je een speciaal ‘moment’ niet vergeet. Ook krijg je een cadeautje direct te gebruiken bij je bestelling”. Op de website staat bij het toevoegen van het ‘moment’ ook de mededeling “krijg gratis verzending voor hun verjaardag”. Door deze mededelingen mocht appellant verwachten dat hij een e-mail over dit ‘moment’ zou ontvangen inclusief daarmee verband houdende aanbiedingen. Aan de e-mail over het ‘moment’ is onder meer een kortingscode voor gratis bezorging toegevoegd. Op grond van het voorgaande is de Commissie van oordeel dat het verzenden van de e-mail met reclame valt binnen de reikwijdte van de aan Greetz gegeven toestemming. Het verzenden van de e-mail aan appellant voldoet volgens de Commissie daarmee aan artikel 1.3a Code e-mail.
4. De grieven
De Commissie heeft ten onrechte geoordeeld dat het toevoegen van een ‘moment’ gezien kan worden als een actieve handeling waarmee toestemming is gegeven voor het ontvangen van aanbiedingen. De klacht ziet specifiek op het feit dat de e-mail over het ‘moment’ ook reclame bevat. Appellant heeft daarvoor geen toestemming gegeven tijdens het toevoegen van het ‘moment’. Hij verwachtte daardoor niet een commerciële nieuwsbrief te ontvangen. Tevens voldoet Greetz blijkens het voorgaande niet aan de informatieverplichting van artikel 4.1a Code e-mail. Nu de vermeende opt-in verkregen zou zijn door het toevoegen van het ‘moment’, moet dat gezien worden als het tijdstip waarop gemeld had moeten worden dat het e-mailadres voor reclame gebruikt zal worden. Deze melding ontbreekt.
5. Het antwoord in appel
De grieven zijn gemotiveerd weersproken. Het verweer strekt tot bevestiging van de beslissing van de Commissie. Hierna zal, voor zoveel nodig, op het verweer worden ingegaan.
6. De mondelinge behandeling
Appellant heeft zijn standpunt toegelicht mede aan de hand van een pleitnota die als hier ingelast wordt beschouwd. Hierna heeft Greetz haar standpunt toegelicht, eveneens mede aan de hand van een pleitnota die als hier ingelast wordt beschouwd.
Op hetgeen verder ter zitting is verklaard zal hierna, voor zoveel nodig, worden ingegaan.
7. Het oordeel van het College
7.1. In beroep staat de vraag centraal of het instellen van een ‘moment’ een actieve handeling is waarmee appellant aan Greetz (ook) toestemming heeft gegeven voor het toezenden van reclame via e-mail. Dit dient te worden beoordeeld aan de hand van de mededelingen die appellant zag tijdens het instellen van het ‘moment’ in zijn account op de website van Greetz. Dit is immers de wijze waarop appellant het ‘moment’ heeft ingesteld. Daarbij zijn met name de volgende mededelingen van belang:
“1. Vergeet nooit meer een verjaardag of ander moment.
2. Bespaar tijd met je eigen custom kaarten/cadeaus.
3. Krijg gratis verzending voor hun verjaardag! (…)
Enkele dagen van tevoren ontvang je van ons een seintje zodat je een speciaal ‘moment’ niet vergeet. Ook krijg je een cadeautje direct te gebruiken bij je bestelling”.
7.2. Uit deze mededelingen volgt voldoende duidelijk dat de kennisgeving die men per e-mail over het ‘moment’ zal ontvangen een commercieel karakter heeft. Er wordt immers gesproken over gratis verzending in verband met een verjaardag en een cadeau dat direct bij de bestelling kan worden gebruikt. Dat het instellen van een ‘moment’ alleen zou leiden tot een feitelijke kennisgeving over het aanbreken van het ‘moment’, stuit op het voorgaande af. Naar het oordeel van het College kon appellant op grond van de mededelingen over het instellen van het ‘moment’ weten dat de e-mail die hij daarover zou ontvangen onder meer aanbiedingen zou bevatten en dat om die reden sprake zou zijn van reclame via e-mail.
7.3. Evenals de Commissie is het College op grond van het voorgaande van oordeel dat appellant door via een actieve handeling het ‘moment’ in te stellen, aan Greetz ook toestemming heeft gegeven voor het toezenden van reclame via e-mail als bedoeld in artikel 1.3a Code e-mail. Nu hieruit volgt dat de grieven niet slagen, beslist het College als volgt.
8. De beslissing van het College van Beroep
Het College bevestigt de beslissing van de Commissie voor zover in beroep aan de orde.
[Hieronder volgt de beslissing waartegen beroep is ingesteld]
De Reclame Code Commissie (21 juni 2023)
Samenvatting van de klacht
Afzender heeft gehandeld in strijd met artikel 1.3.a van de Code reclame via e-mail (hierna ook: Code e-mail). Klager heeft een ‘moment’ toegevoegd aan zijn account, maar daarbij stond niet vermeld dat dit leidt tot een nieuwsbrief per e-mail daags voor dit moment. De bestreden e-mail bevat reclame, waarvoor geen toestemming is gevraagd of gekregen, aldus klager. Verder ontbreken in de e-mail de door artikel 2.2 Code e-mail voorgeschreven contactgegevens of een link daarnaar.
Samenvatting van het verweer van afzender
De aan klager verzonden e-mail herinnerde hem eraan dat een relatie, waar klager een specifieke “moment” herinnering voor had ingesteld, enkele dagen later jarig was. Klager heeft een actieve handeling moeten verrichten om het betreffende kalendermoment in te stellen, waarbij duidelijk is aangegeven dat door deze handeling – het toevoegen van een moment aan het account – berichten ontvangen zullen worden rond de tijd van dit moment met daarin de mogelijkheid om met korting een bestelling te plaatsen. Op basis daarvan mocht afzender de e-mail verzenden, dit is dan ook niet in strijd met artikel 1.3.a Code e-mail. Bij het ontvangen van de betreffende e-mail staat overigens ook een afmeldlink om het moment uit de kalender te verwijderen.
Verder heeft afzender na onderzoek geconstateerd dat de contactgegevens inderdaad ontbraken in de betreffende e-mail. Door recente personeelswijzigingen binnen het marketingteam zijn eerdere instructies hierover niet overgenomen. Afzender heeft het nieuwe team erop gewezen dat alle e-mails een direct werkende link moeten bevatten naar de contactgegevens van Greetz. Dit is inmiddels aangepast.
Samenvatting van het de beslissing van de voorzitter
De voorzitter heeft de klacht -kort samengevat- gedeeltelijk gegrond verklaard. Voor zover de klacht is gebaseerd op strijd met artikel 2.2 Code e-mail, is de klacht toegewezen omdat de bestreden e-mail door een fout geen contactgegevens bevat. Voor zover de klacht is gebaseerd op artikel 1.3.a Code e-mail is de klacht afgewezen.
Het bezwaar
Het bezwaar van klager is gericht tegen het deel van de klacht dat is afgewezen, op grond van artikel 1.3.a Code e-mail. Adverteerder heeft in haar verweerschrift een screenshot bijgevoegd ter onderbouwing van haar vermeende toestemming. Volgens klager zijn er echter meerdere routes om een ‘moment’ aan het account toe te voegen, want klager herkent het screenshot van adverteerder niet. Klager voegt ter ondersteuning van zijn bezwaar vier screenshots bij, waar klager met een pijl heeft aangegeven waar klager op klikt om bij de volgende stap te komen. Volgens klager blijkt in dit proces nergens dat het toevoegen van een moment leidt tot een opt-in. Nu deze toelichting ontbreekt, is via de route die klager heeft gevolgd, geen valide opt-in verkregen en is volgens klager de uiting wel degelijk in strijd met artikel 1.3.a Code e-mail.
Reactie op het bezwaar
Afzender is van oordeel dat de uiting niet in strijd is met artikel 1.3.a Code e-mail en dat de e-mail wel aan klager verzonden had mogen worden. Klager heeft een actieve handeling moeten verrichten om het betreffende kalendermoment in te stellen waarbij duidelijk is aangegeven dat hij door deze handeling berichten zou ontvangen over dit moment en de mogelijkheid om op dat moment met korting een bestelling te plaatsen. Op basis van deze actieve handeling mocht afzender aan klager e-mails sturen om hem te herinneren aan het betreffende moment. Afzender voegt screenshots toe. Hieruit blijkt volgens afzender dat als je een kalendermoment instelt, je daarmee bericht ontvangt over dit moment. Ook staat aangegeven dat je korting op je bestelling ontvangt.
Afzender verwijst naar de beslissing van de voorzitter. Uit de door Greetz overgelegde stukken blijkt duidelijk dat men door het toevoegen van het moment aan het account e-mails, met een kortingscode, zal ontvangen rondom dit moment. Het verzenden van reclame via e-mail over dit moment valt derhalve onder de reikwijdte van de gegeven toestemming. Ook in de door klager overgelegde screenshots staat de volgende tekst: “Binnenkort: Enkele dagen van tevoren ontvang je van ons een seintje zodat je een speciaal moment niet vergeet. Ook krijg je een cadeautje, direct te gebruiken bij je bestelling.”
Het oordeel van de Commissie
1. In bezwaar staat de vraag centraal of afzender door het toezenden van de bestreden e-mail artikel 1.3.a van de Code e-mail heeft overtreden. De bestreden e-mail betreft een e-mail met het onderwerp: “(…) is woensdag jarig”. De lezer wordt in de e-mail gewezen op een zogenaamd ‘moment’, dat door de lezer is ingevoerd in de momentenkalender in zijn account. De Commissie overweegt hierover als volgt.
2. Artikel 1.3.a Code e-mail – in verbinding met artikel 11.7 Telecommunicatiewet waarmee de regeling in de Code e-mail samenhangt – bepaalt dat reclame via e-mail alleen is toegestaan na actieve toestemming vooraf of indien het e-mailadres is verkregen in het kader van een verkoop of schenking en wordt gebruikt voor het aanbieden van eigen gelijksoortige producten (ook wel een bestaande klantrelatie genoemd), waarbij er geen gebruik is gemaakt van de mogelijkheid zich af te melden op dezelfde wijze als bedoeld in artikel 5 Code e-mail (‘recht van verzet’). Indien niet aan een van deze voorwaarden is voldaan, is het toezenden van reclame via e-mail in strijd met artikel 1.3.a Code e-mail.
3. Niet ter discussie staat dat klager een account heeft bij Greetz en dat klager aan zijn account een ‘moment’ heeft toegevoegd. Uit de door afzender en klager overgelegde stukken (in het bijzonder de printscreens) blijkt dat er via de app en/of website verschillende routes zijn om een dergelijk ‘moment’ aan een account toe te voegen. Door Greetz is niet betwist dat de route die klager kennelijk via de website heeft gevolgd een andere route is dan de route die zij zelf heeft overgelegd, maar dat deze route ook bestaat. Uit de printscreens die klager heeft overgelegd blijkt dat klager door het toevoegen van een moment aan zijn account, hetgeen naar het oordeel van de Commissie gezien kan worden als een actieve handeling, toestemming geeft voor het ontvangen van berichten over dit kalendermoment. Dit blijkt onder meer uit de mededelingen: “Vergeet nooit meer een verjaardag of ander moment” en ”Binnenkort. Enkele dagen van tevoren ontvang je van ons een seintje zodat je een speciaal moment niet vergeet. Ook krijg je een cadeautje direct te gebruiken bij je bestelling”. Op basis van deze mededelingen mocht klager verwachten dat hij door zelf een moment aan zijn account toe te voegen via de knop “voeg een moment toe”, een e-mail over dit moment en daarbij ook daarmee verband houdende aanbiedingen via e-mail zou ontvangen. In de e-mail wordt nadrukkelijk bij het betreffende kalendermoment aangesloten. Zo wordt het betreffende kalendermoment genoemd “(…) is woensdag jarig”. Daarnaast staat op de website ook de mededeling: “Bespaar tijd met je eigen custom kaarten/cadeaus” en vervolgens wordt hier in de e-mail naar verwezen door te verwijzen naar de mogelijkheden van het verzenden van kaarten en/of cadeaus. Op de website staat tevens bij het toevoegen van het moment ook de mededeling “krijg gratis verzending voor hun verjaardag” en aan de ontvangen e-mail is een kortingscode voor gratis bezorging toegevoegd. Op basis van het voorgaande is de Commissie van oordeel dat het verzenden van de e-mail valt binnen de reikwijdte van de gegeven toestemming, waardoor het bezwaar van klager geen doel treft.
4. Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.
De beslissing van de Reclame Code Commissie
De Commissie acht het bezwaar ongegrond en bevestigt de beslissing van de voorzitter, voor zover in bezwaar aan de orde.
(Hieronder volgt de beslissing van de voorzitter waartegen bezwaar is gemaakt)
De voorzitter van de Reclame Code Commissie (5 april 2023)
Samenvatting van de klacht
Afzender heeft gehandeld in strijd met artikel 1.3.a van de Code reclame via e-mail (Code e-mail). Klager heeft een ‘Moment’ toegevoegd aan zijn Greetz account, maar daarbij stond niet vermeld dat dit leidt tot een nieuwsbrief daags voor dit moment. De bestreden e-mail bevat reclame, waarvoor geen toestemming is gevraagd of gekregen, aldus klager.
Verder ontbreken in de e-mail de door artikel 2.2 Code e-mail voorgeschreven contactgegevens of een link daarnaar.
Samenvatting van het verweer van afzender
De aan klager verzonden e-mail herinnerde hem eraan dat een relatie, waar klager een specifieke “moment” herinnering voor had ingesteld, enkele dagen later jarig was. Klager heeft een actieve handeling moeten verrichten om het betreffende kalendermoment in te stellen, waarbij duidelijk is aangegeven dat door deze handeling – het toevoegen van een moment aan het account – berichten ontvangen zullen worden rond de tijd van dit moment met daarin de mogelijkheid om met korting een bestelling te plaatsen. Op basis daarvan mocht afzender de e-mail verzenden, dit is dan ook niet in strijd met artikel 1.3.a Code e-mail. Bij het ontvangen van de betreffende e-mail staat overigens ook een afmeldlink om het moment uit de kalender te verwijderen.
Verder heeft afzender na onderzoek geconstateerd dat de contactgegevens inderdaad ontbraken in de betreffende e-mail. Door recente personeelswijzigingen binnen het marketingteam zijn eerdere instructies hierover niet overgenomen. Afzender heeft het nieuwe team erop gewezen dat alle e-mails een direct werkende link moeten bevatten naar de contactgegevens van Greetz. Dit is inmiddels aangepast.
Het oordeel van de voorzitter
1. Het eerste klachtonderdeel richt zich op strijdigheid met artikel 1.3.a Code e-mail, nu er volgens klager geen toestemming is gevraagd of verkregen door afzender voor het verzenden van de bestreden e-mail. Afzender stelt daarentegen dat er wél toestemming is verleend, namelijk toen klager, met een actieve handeling, het betreffende kalendermoment heeft ingesteld, waarbij duidelijk is aangegeven dat daardoor berichten over herinneringen aan dat moment met korting zullen worden ontvangen. Afzender heeft hiertoe een screenshot overgedragen met een weergave van het toevoegen van een moment in het account, waarin onder meer staat:
“Ontvang korting!
Wanneer je een moment toevoegt aan de Momentenkalender, krijg je volgend jaar rond deze tijd een berichtje én korting op je bestelling.”
Vervolgens kunnen de naam, gelegenheid, dag en maand worden toegevoegd en kan op de button “Opslaan en doorgaan” worden geklikt om het moment toe te voegen. Onder deze button staat de tekst: “Als je een kalendermoment instelt, geef je toestemming om e-mails en meldingen op je mobiele app te ontvangen over dit moment.”
2. Artikel 1.3.a Code e-mail voorziet in de mogelijkheid dat toestemming voor reclame via e-mail is gegeven door middel van een actieve handeling. Niet in geschil is dat klager een zogeheten “moment” aan zijn account van Greetz heeft toegevoegd. Dit kan als een actieve handeling in de zin van artikel 1.3.a Code e-mail worden beschouwd. Voorts is de voorzitter van oordeel dat het voor klager voldoende duidelijk was wat de consequentie van het toevoegen van het moment aan zijn account was. Er wordt immers, blijkens de door afzender overgelegde stukken, duidelijk vermeld dat men hierdoor e-mails, met korting, zal ontvangen rondom dit moment. Het verzenden van reclame via e-mail over dit moment valt onder de reikwijdte van de gegeven toestemming. In de e-mail wordt uitdrukkelijk bij het betreffende moment aangesloten (door onder meer de teksten: “Hang de vlag maar uit, want (…) is woensdag jarig. Tijd voor een feestje in de brievenbus. Wist je dat het dubbel feest is? Want je ontvangt nu de bezorging van jouw kaart of cadeau gratis.”). Dit klachtonderdeel wordt daarom afgewezen.
3. Met betrekking tot de klacht dat de e-mail niet voldoet aan de eisen van artikel 2.2 Code e-mail, oordeelt de voorzitter als volgt. Nu afzender heeft erkend dat de bestreden e-mail door een fout geen contactgegevens bevat, is daarmee gegeven dat niet is voldaan aan de eisen van artikel 2.2 Code e-mail. De voorzitter zal daarbij rekening houden met de toezegging van afzender dat zij niet meer op een dergelijke wijze reclame via e-mail zal verzenden, en zal om die reden de aanbeveling om niet meer in strijd met genoemd artikel te handelen doen voor zover nog nodig. De voorzitter beslist als volgt.
De beslissing van de voorzitter
van de Reclame Code Commissie
Op grond van hetgeen onder 3) is vermeld, heeft afzender gehandeld in strijd met artikel 2.2 Code e-mail. De voorzitter beveelt afzender, voor zover nog nodig, aan om niet meer in strijd met dit artikel te handelen. Voor het overige wordt de klacht afgewezen.