De bestreden uiting

Het betreft de door KPN aan klanten met een Zakelijk Belbasis abonnement verzonden brief, waarin onder de kop “Uw Zakelijk Belbasis abonnement wordt een stuk eenvoudiger” een aantal wijzigingen in de tarieven en contractsduur van dit abonnement worden meegedeeld die per 1 januari 2011 gaan gelden.

De klacht

In de mailing wordt gesteld dat de tarieven voor de klant een stuk eenvoudiger worden. In feite is echter sprake van een aanzienlijke tariefsverhoging waarvan niet  expliciet melding wordt gemaakt. Zo stijgt het starttarief voor een binnenlands gesprek met 38,6% en gaat het gemiddelde tarief voor bellen naar een vaste telefoonlijn met 24,18% omhoog. Weliswaar daalt het tarief voor het bellen naar een mobiele telefoon, maar per saldo is sprake van een stijging, ook indien gebruik wordt gemaakt van de kortingen die worden aangeboden bij een langere contractsduur. Klager acht de uiting misleidend.

Het verweer

Er is geen sprake van reclame (volgens de tot 1 januari 2011 geldende definitie), omdat de betreffende aan klager en andere klanten met een Zakelijk Belbasis abonnement gezonden brief geen openbaar en aanprijzend karakter heeft. De  (alleen) in de periode november/begin december aan een specifieke groep klanten gezonden brief bevat informatie over een wijziging van de voor deze klanten geldende tarieven en contractsduur.

Subsidiair voert KPN aan dat de tarieven daadwerkelijk vereenvoudigd worden, nu de acht aanvankelijk geldende tarieven (weergegeven in de linker tabel in de brief) per 1 januari 2011 worden teruggebracht naar drie tarieven (weergegeven in de rechter tabel). Er is geen sprake van een aanzienlijke tariefverhoging. Sommige tarieven zijn verhoogd en sommige tarieven zijn verlaagd. Zoals in de brief vermeld,  hangt het van het belgedrag van de klant af of de wijziging een verhoging van de kosten betekent. In de brief wordt expliciet gewezen op de mogelijkheid in verband met de aangekondigde wijzigingen de overeenkomst kosteloos te beëindigen.

Het oordeel van de Commissie

In de eerste plaats dient beoordeeld te worden of de bestreden uiting reclame betreft in de zin van de Nederlandse Reclame Code (NRC), nu dit door KPN wordt bestreden.

Met ingang van 1 januari 2011 is het aangepaste artikel 1 NRC, waarin wordt gedefinieerd wat onder reclame moet worden verstaan, in werking getreden. Krachtens het daarbij geldende overgangsrecht moeten klachten die zijn ingediend voor 1 januari 2011 en betrekking hebben op uitingen die zijn gepubliceerd in 2010 en niet meer in 2011, worden beoordeeld met toepassing van de definitie van reclame in het oude artikel 1 NRC. Nu de onderhavige klacht is ingediend in december 2010 en de bestreden mailing  in 2011 niet meer wordt gebruikt, beantwoordt de Commissie de vraag of sprake is van een reclame-uiting aan de hand van het tot 1 januari 2011 van kracht zijnde artikel 1 NRC. Hierin is bepaald dat onder reclame wordt verstaan iedere openbare aanprijzing van goederen, diensten of denkbeelden, alsmede het vragen van diensten.

Naar het oordeel van de Commissie moet de gewraakte brief als een reclame-uiting in de zin van artikel 1 NRC (oud) worden beschouwd. De uiting is niet specifiek en uitsluitend aan klager gericht, maar is verzonden aan een groep klanten met een bepaald abonnement en is in zoverre aan te merken als een openbare uiting. De uiting, gericht aan bestaande klanten met het doel hen ook na de aangekondigde wijzigingen als klant te behouden, heeft een onmiskenbaar wervend karakter.

De brief bevat een duidelijke omschrijving van de in te voeren wijzigingen in de tariefstruc­tuur. Nu het aantal verschillende tarieven wordt teruggebracht van acht naar drie kan met recht worden gesproken van een vereenvoudiging van de tarie­ven. Dat de klant mogelijk in veel gevallen duurder uit is dan voorheen, brengt nog niet mee dat de reclame-uiting misleidend is. In de uiting wordt uitdrukkelijk vermeld dat het effect van de wijzigingen op de factuur van de klant afhankelijk is van het belgedrag van deze klant. De klant dient er derhalve rekening mee te houden dat hij volgens de nieuwe tariefstructuur een hogere factuur zal krijgen dan onder de oude tariefstructuur. De klant dient in verband daarmee te con­troleren in hoeverre zijn belgedrag onder de nieuwe tarieven zal leiden tot een hogere reke­ning. De brief biedt de klant daartoe voldoende houvast. In de brief staat immers een duidelijke tabel met daarin naast elkaar weergegeven de oude en de nieuwe tarieven. Boven­dien wordt de klant gewezen op de mogelijkheid het abonnement naar aanleiding van de aangekondigde wijzigingen kosteloos te beëindigen. Derhalve treft de klacht geen doel.

Gelet op het vorenstaande beslist de Commissie als volgt.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.