De bestreden reclame-uiting
Het betreft de (10 kg) verpakking van:
“Qlima
HOME MADE CLIMATES
premium quality pellets”.
Daarop staat onder meer:
“? Milieuvriendelijk en CO2 neutraal
? Gemaakt van onbehandeld houtvezel zonder toevoegingen
? Speciaal voor moderne geautomatiseerde houtpelletkachels”.
De klacht
Klager heeft de volgende bezwaren.
a.
Het stoken van houtpellets mag niet milieuvriendelijk worden genoemd. Bij de verbranding van houtpellets komen namelijk schadelijke en giftige stoffen vrij. Meer in het bijzonder zijn deze stoffen schadelijk voor mens, natuur, water en lucht, aldus klager.
b.
Het stoken van houtpellets is niet CO2 neutraal. Bij de fabricage, het transport en de verbranding van houtpellets komt immers meer CO2 vrij dan de boom in zijn leven heeft opgeslagen. Verder komt de hoeveelheid opgeslagen CO2 bij verbranding in een veel kortere tijdsperiode vrij dan de periode waarin de boom deze CO2 gedurende zijn leven heeft opgeslagen.
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
Als onderneming in klimaatproducten neemt adverteerder het milieu, de leefomgevìng en het welzijn van de mens uiterst serieus en zal zij altijd communiceren conform de geldende wetgeving, officieel bevestigde standpunten vanuit de politiek en geldende standaarden/goedkeuringen.
Vanuit deze visie, voelt adverteerder zich net als klager (van stichting Houtrookvrij) zeer betrokken bij de lobby tussen de overheid en kenners uit de houtstookbranche. Daarbij wordt dezelfde visie gedeeld, namelijk een schonere en betere leefomgeving begint bij een bewuste gebruiker. Hetgeen klager aandraagt, behoeft echter meer nuance. Adverteerder licht dit als volgt toe.
Klager stelt:
“Het stoken van houtpellets mag niet milieuvriendelijk worden genoemd”.
Adverteerder conformeert zich aan geldende wetgeving en standaarden en er bestaat geen wet of regelgeving op grond waarvan vorenbedoelde aanduiding “milieuvriendelijk” verboden is. Zonder feitelijke onderbouwing is deze stelling van klager een persoonlijke mening en in zoverre dient klager in zijn klacht niet-ontvankelijk te worden verklaard of is de klacht ongegrond, aldus adverteerder.
Verder stelt klager:
“Bij de verbranding van houtpellets komen schadelijke en giftige stoffen vrij en deze zijn niet milieuvriendelijk. Deze stoffen zijn schadelijk voor mens, natuur, water en lucht”.
Deze stelling behoeft verdere onderbouwing en nuancering. De ene stookmethode is immers niet de andere, aldus adverteerder. Het klopt dat bij elke manier van stoken diverse schadelijke stoffen vrijkomen, of het nu gaat om hout, gas of kolen. Dat is een basisprincipe gelet op de chemische reactie die plaatsvindt bij verbranding.
Er valt echter geen link te leggen tussen enerzijds de uitspraak “Milieuvriendelijk en CO2 neutraal” op de verpakking en anderzijds klagers stelling. Deze uitspraak heeft immers betrekking op het productieproces van de pellets en niet op de verbranding ervan.
Verder zijn er vanuit de houtstooksector onafhankelijke rapporten beschikbaar, gesteund door “de rvo” (Commissie: kennelijk is bedoeld: de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland”), aldus adverteerder. Zij verwijst via een link naar www.rvo.nl., meer in het bijzonder naar de pagina’s 6 en 10. Op pagina 6 staat, aldus adverteerder: “de samenvatting van Kennisdocument Houtstook Nederland, een onafhankelijk onderzoek naar de houtstook in Nederland”. Adverteerder stelt: “Zij refereren naar “huidige duurzame energieopwekking” als het gaat over houtstook.
Op pagina 10 staat, aldus adverteerder:
“Uit de beperkt beschikbare informatie van klachtenregistraties van gemeenten blijkt dat een deel van de klachten zijn gerelateerd aan het gebruik van verouderde, slecht geïnstalleerde of slecht gestookte particuliere houtkachels”.
Adverteerder concludeert dat de schadelijke stoffen waaraan klager refereert, worden veroorzaakt door verkeerd gebruikte houtkachels en niet door de brandstof van adverteerder, de pellets.
Door de overheid wordt zelfs subsidie gegeven op pelletkachels, aldus adverteerder. De rijksoverheid beschouwt de pelletkachel en derhalve de pelletkorrels als “minder vervuilend dan open haarden of gewone houtkachels”. Zij schrijft:
“Pelletkachels vervuilen de lucht minder dan open haarden of gewone houtkachels. Daarom zijn pelletkachels goede vervangers voor open haarden en houtkachels (of allesbranders) en kunt u er een subsidie voor krijgen”. Adverteerder verwijst via een link naar www.rijksoverheid.nl.
Klager stelt ten slotte:
“Het stoken van houtpellets is niet CO2 neutraal. Bij de fabricage, transport en verbranding van houtpellets komt meer CO2 vrij dan dat de boom in zijn leven heeft opgeslagen”.
Dit is een persoonlijke invulling door klager van het productieproces dat adverteerder gebruikt voor haar pellets. Op de verpakking is vermeld: “milieuvriendelijk en CO2 neutraal”. De productie door adverteerder is gemeten met de CO2 calculator Biograce ll.
Zoals bij experts bekend toont deze meting exact aan wat de CO2 Footprint is van de houtpellets van adverteerder. Deze is bijna 0,0, aldus adverteerder omdat:
? de productie wordt aangedreven met zonnepanelen;
? enkel schoon onbehandeld resthout wordt gebruikt, afkomstig uit de houtverwerkende industrie (dat sowieso verbrand zal worden)
? voor de grondstoffen geen rondhout of hout uit directe ontbossing wordt gebruikt.
Verder heeft adverteerder van “het EPC Brussel” een officiële goedkeuring voor haar verpakking gekregen. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is dat er geen misleidende informatie op de verpakking staat. (Commissie: adverteerder heeft “EPC” niet voluit weergegeven, maar het komt de Commissie voor dat is bedoeld: “Energie Prestatie Certificaat”).
Samengevat, begrijpt adverteerder de achtergrond van de klacht, maar naar haar mening worden door klager alle vormen van houtstook over één kam geschoren. Zoals hierboven omschreven, voldoen de pelletkorrels van adverteerder aan alle voorwaarden om volgens het EPC in Brussel als milieuvriendelijk en CO2 neutraal te mogen worden gepresenteerd. Adverteerder verwacht dan ook dat klager niet-ontvankelijk zal worden verklaard in zijn klacht.
Het oordeel van de Commissie
Op de bestreden verpakking is over de zich daarin bevindende pellets onder meer vermeld:
“Milieuvriendelijk en CO2 neutraal”. Gelet hierop moet de verpakking worden aangemerkt als een milieuclaim als bedoeld in artikel 1 van de Milieu Reclame Code (MRC) ofwel een reclame-uiting waarin im- of (zoals in dit geval) expliciet wordt gerefereerd aan milieuaspecten verbonden aan de productie, distributie, consumptie of afvalverwerking van goederen of diensten. Volgens het verweer heeft de uitspraak “Milieuvriendelijk en CO2 neutraal” alleen betrekking op het productieproces van de pellets en niet op de (in de klacht genoemde) verbranding ervan. Deze beperkte betekenis valt echter niet uit de uiting op te maken, terwijl de Commissie aannemelijk acht dat de gemiddelde consument voornoemde claim (ook en vooral) zal betrekken op de verbranding van de pellets, die in de uiting worden aangeprezen als “Speciaal voor moderne geautomatiseerde houtpelletkachels”.
Gelet op het bovenstaande acht de Commissie de uiting in strijd met artikel 4 MRC, dat luidt:
“Indien milieuclaims uitsluitend of vrijwel uitsluitend betrekking hebben op bepaalde bestanddelen of aspecten van de aangeprezen producten, moet dit duidelijk tot uitdrukking komen”.
Overigens heeft adverteerder niet aangetoond, zoals bedoeld in artikel 3 MRC, dat de productie van de pellets de absolute milieuclaim “Milieuvriendelijk en CO2 neutraal” rechtvaardigt. Wat dit betreft kan niet worden volstaan met de verwijzing zoals in het verweer opgenomen naar:
– de websites www.rvo.nl en www.rijksoverheid.nl;
– de door adverteerder gestelde goedkeuring van de verpakking door “EPC te Brussel” en
– de mededeling dat de CO2 Footprint van de houtpellets van adverteerder volgens een desbetreffende meting “bijna 0,0” (en dus geen 0,0) zou zijn.
Gelet hierop acht de Commissie de uiting ook in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC, op grond waarvan milieuclaims -kort gezegd- niet misleidend mogen zijn respectievelijk aantoonbaar juist dienen te zijn.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met de artikelen 2, 3 en 4 MRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.