De bestreden reclame-uiting

Het betreft een (televisie)commercial voor het merk Toyota, zoals klager deze heeft gezien op YouTube (https://youtu.be/ypK2t5Sy1ys).

De rode draad van de commercial wordt gevormd door beelden van een vader die met zijn dochtertje en een hond in een Toyota naar en door een bos rijden en daar verschillende activiteiten ondernemen. De begeleidende tekst van de voice-over hierbij is: “Natuurlijk Toyota, er even tussenuit met die kleine avonturier”. De voornoemde beelden worden afgewisseld door beelden van een Toyota die op een bospad een kruisende (verharde) weg oversteekt, waarbij de wielen van de weg los raken, en een Toyota die op een bospad door een grote plas rijdt, waardoor het water aan weerszijden opspat. De voice-over zegt: “Want niets houdt je tegen”. Aan het eind van de commercial is te zien dat als de vader en het meisje op de terugweg zijn, het meisje achterin de auto zit te slapen. De voicemail zegt op dat moment: “Met een Toyota kom je overal. En hij brengt je ook weer veilig thuis.”

De commercial sluit af met de mededeling: “Dát is de power van Toyota”.

De klacht

Volgens klager wordt in de commercial in beeld gebracht dat een auto, met daarin een klein meisje, op onverantwoorde wijze door een bos racet. Vanuit een bospad wordt, zonder goed zicht en met grote snelheid, een doorgaande weg overgestoken, waarbij alle vier de wielen los van de grond komen. Daardoor heeft de bestuurder geen controle meer over de auto en verliezen de ingebouwde veiligheidsinnovaties hun nut, aldus klager. De snelheid waarmee over bospaden wordt gereden, is niet alleen onveilig maar ook weinig milieuvriendelijk. Ook is het niet veilig dat het meisje haar arm buiten de auto heeft en dat de vader geen veiligheidsgordel lijkt te dragen. Klager meent dat de beleidsregels zoals verwoord in (het uitgangspunt van) de Code voor Personenauto’s (CVP) en (artikel 11 van) de Milieu Reclame Code (MRC) zijn geschonden.

Het verweer

Adverteerder voert in de eerste plaats aan, verkort en zakelijk weergegeven, dat geen sprake is van strijd met de MRC, omdat deze code van toepassing is op milieuclaims en in de commercial geen enkele milieuclaim wordt geuit.

Verder voert adverteerder aan dat evenmin sprake is van strijd met de CVP. In de commercial worden verschillende modellen van Toyota getoond. De vader en het meisje rijden in een (witte) Toyota RAV4, de auto die de verharde weg kruist is een (donkerkleurige) Toyota Land Cruiser en de auto die door de plas rijdt is een Toyota Corolla. De witte Toyota, waarin het meisje zit, rijdt steeds met een normale, rustige snelheid over een verharde weg. Ook dragen de bestuurder en het meisje een gordel, al is dit niet op alle beelden goed zichtbaar. Er wordt geen (verkeers)onveilig of milieuonvriendelijk gedrag getoond.

De beelden van de Toyota Land Cruiser, waarin het meisje dus niet zit, laten de goede rijeigenschappen van dit model zien op onverhard, nat en moeilijk begaanbaar terrein. Er is daarbij geen sprake van onverantwoord of milieuonvriendelijk rijgedrag of een onveilige situatie voor de inzittenden of andere personen, aldus adverteerder. Dat de bestuurder de controle over de auto verliest als de wielen in de lucht raken, wordt door adverteerder betwist. Overigens is in de commercial te zien dat steeds twee wielen van de Land Cruiser zich op de grond bevinden.

De Toyota Corolla rijdt op een veilige snelheid door een plas water op een onverharde weg. Dat dit er door het opspattende water spectaculair uitziet, betekent niet dat sprake is van een onveilige situatie of milieuonvriendelijk gedrag, aldus adverteerder.

De essentie van de commercial is wat ook door de voice-over wordt benoemd: “Met een Toyota kom je overal. En hij brengt je ook weer veilig thuis”. Adverteerder concludeert dat de uiting in lijn is met de MRC, de CVP en de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Het oordeel van de Commissie

1.

De klacht stelt aan de orde of de commercial voor Toyota wegens het tonen van (verkeers-) onveilig en/of milieuonvriendelijk gedrag in strijd is met artikel 11 MRC en/of bepalingen uit de CVP. De Commissie overweegt als volgt.

2.

Het beroep van klager op de MRC kan niet slagen. Blijkens artikel 1 van deze code is de MRC van toepassing op “alle milieuclaims, dat wil zeggen op alle reclame-uitingen waarin im- of expliciet wordt gerefereerd aan milieuaspecten verbonden aan de productie, distributie, consumptie of afvalverwerking van producten”. Terecht heeft adverteerder aangevoerd dat in de commercial geen sprake is van zo’n milieuclaim.

3.

Klager wijst verder op de CVP, met name op het uitgangspunt onder I. dat luidt: “Het doel van deze Bijzondere Reclame Code is de reclame-uitingen af te stemmen op het overheidsbeleid inzake verkeersveiligheid, milieu en energiebesparing. Het beleid van de branche is er niet alleen op gericht auto’s op de markt te brengen die zo veilig, schoon en zuinig mogelijk zijn, maar evenzeer om een zo veilig, schoon en zuinig mogelijk gebruik te bevorderen.” De Commissie gaat ervan uit dat klager met zijn klacht bedoelt dat in de commercial het zo veilig, schoon en zuinig mogelijk gebruik door Toyota niet wordt bevorderd. In feite doet klager daarmee een beroep op artikel 3 CVP waarin, voor zover hier van belang, is bepaald dat reclame niet mag appelleren aan of oproepen tot agressief, milieuonvriendelijk of verkeersonveilig gedrag.

4.

Ook dit gedeelte van de klacht kan naar het oordeel van de Commissie niet slagen. Daartoe is het volgende redengevend. In de commercial zijn verschillende (kleuren en) modellen van Toyota te zien. De hoofdpersonen uit het centrale verhaal in de commercial, de vader en het meisje, zitten in de witte Toyota die met een normale snelheid door het bos rijdt. Dat het meisje op een bepaald moment in de rustig rijdende auto met haar elleboog uit het achterraam leunt, kan niet als een gevaar voor de veiligheid worden beschouwd. In het laatste beeld van de commercial lijkt – bij grondige beschouwing – de vader de veiligheidsgordel niet te dragen. Dit is echter zo kortstondig en slecht te zien, dat dit beeld niet kan worden beschouwd als een oproep om geen gordel te dragen en daarmee als het oproepen tot verkeersonveilig gedrag in de zin van artikel 3 CVP.

De (donkere) Toyota Land Cruiser steekt vanuit een bospad een verharde weg over met zodanige snelheid dat (twee) wielen van de grond loskomen. Dit gedrag kan in zoverre als verkeeronveilig worden bestempeld dat de bestuurder, gelet op de snelheid, geen goed zicht heeft op eventueel verkeer op de verharde weg. De Commissie acht echter voldoende duidelijk dat tijdens het opnemen van de commercial geen ander verkeer te verwachten was. Dit beeld kan daarom niet worden aangemerkt als een oproep om in de dagelijkse praktijk op een dergelijke, mogelijk onveilige wijze een weg over te steken. Ook hierbij geldt dat het slechts om een heel kortdurend beeldfragment gaat en dat dit beeldfragment niet leidt tot de gevolgtrekking dat de commercial daardoor  aanzet tot verkeersonveilig of milieuonvriendelijk gedrag. Het beroep op de CVP kan dus ook niet slagen.

5.

Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.