De bestreden reclame-uiting
Het betreft de verpakking van ‘Volkoren Biscuits’ van ‘1 de Beste’ voor zover op de voorzijde “Volkoren” staat.
Samenvatting van de klacht
Foodwatch stelt dat volkorenproducten belangrijk zijn voor de gezondheid. Het gebrek aan volkorenproducten is zelfs het grootste gezondheidsprobleem gerelateerd aan voeding. Om die reden is misleiding rondom volkorenproducten zeer kwalijk. Foodwatch verwijst naar de overwegingen 3, 4, 5, 20 en 47 van Verordening (EU) nr. 1169/2011, alsmede naar de artikelen 2, 3, 7, 9, 17, 22 en 36 alsmede naar Bijlage VI van deze verordening, in combinatie met een notitie die is opgesteld door de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) in overleg met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) over de vraag hoe deze regelgeving dient te worden geïnterpreteerd met betrekking tot ‘volkorenclaims’. De notitie is overgelegd als bijlage bij de klacht. In deze notitie staat, kort gezegd, dat als ‘volkoren’ wordt benadrukt op het etiket terwijl niet het totale graanbestanddeel uit volkorenmeel bestaat, dit laatste op het etiket duidelijk moet worden gemaakt om misleiding te voorkomen. In de notitie wordt voor het wettelijke kader verwezen naar artikel 7 lid 1 aanhef en onder d Verordening (EU) nr. 1169/2011. Deze bepaling houdt in dat als een ingrediënt waarvan de consument verwacht dat het van nature aanwezig is of normaliter gebruikt is (volkorenmeel) geheel of gedeeltelijk wordt vervangen door een ander ingrediënt (bloem), dit vervangende ingrediënt duidelijk op het etiket moet worden vermeld op de wijze als omschreven in bijlage VI deel A onder punt 4 in verbinding met artikel 13 lid 2 van Verordening (EU) nr. 1169/2011. Detailresult Groep noemt haar product ‘volkoren’. Op geen enkele wijze wordt op de voorkant van de verpakking duidelijk gemaakt dat een aanzienlijk deel van het volkorenmeel is vervangen door bloem. Hierdoor wordt ten onrechte de suggestie gewekt dat het graandeel uitsluitend volkoren is. Slechts uit de kleine lettertjes in de ingrediëntenlijst op de achterkant van de verpakking blijkt dat er bloem aan het volkorenproduct is toegevoegd. Dit maakt het etiket misleidend over de aard van het product waardoor in strijd wordt gehandeld met Verordening (EU) nr. 1169/2011 en in strijd met de artikelen 2, 7 en 8 Nederlandse Reclame Code (NRC).
Samenvatting van de reactie van Detailresult Groep
Op basis van de door Foodwatch geconstateerde onduidelijkheid en de door de wetgever en NVWA gegeven helderheid over ‘volkoren’, zal het etiket binnenkort worden aangepast.
Het oordeel van de voorzitter
1) De klacht is gericht tegen de verpakking van ‘Volkoren Biscuits’ van ‘1 de Beste’, voor zover op het etiket op de voorzijde ‘Volkoren’ staat. De klacht ziet op deze vermelding in samenhang met de samenstelling van het product. Blijkens de ingrediëntenlijst op de achterzijde van de verpakking bevat het product naast volkorenmeel onder meer ’tarwebloem’.
2) Gelet op de reactie van Detailresult Groep volstaat de voorzitter met een korte weergave van het toetsingskader. Voor het volledige toetsingskader verwijst de voorzitter naar de beslissingen in de dossiers met nummers 2019/00345, 2019/00346 en 2019/00353, waarin gelijktijdig met deze zaak uitspraak is gedaan. Bij de beoordeling geldt als uitgangspunt dat fabrikanten andere producten dan brood op (het etiket van de) de verpakking als ‘volkoren’ kunnen aanduiden indien daarin naast volkorenmeel ook ander meel of bloem is verwerkt. Wel geldt in die situatie de eis dat de consument door deze vermelding niet mag worden misleid over het feit dat het product voor wat betreft het graanbestanddeel niet uitsluitend volkorenmeel bevat. Deze eis met betrekking tot eerlijke informatiepraktijken over de samenstelling van voedsel, volgt uit artikel 7 lid 1 aanhef en onder a Verordening (EU) nr. 1169/2011.
3) Niet is weersproken dat de verpakking door het woord ‘Volkoren’ op de voorzijde niet in overeenstemming is met de eis dat voedselinformatie niet misleidend mag zijn ten aanzien van (onder meer) de samenstelling. Dit impliceert dat de uiting in strijd is met artikel 7 lid 1 aanhef en onder a Verordening nr. 1169/2011, waardoor is gehandeld in strijd met artikel 2 NRC. Nu de uiting om de hiervoor genoemde reden ontoelaatbaar is, komt de voorzitter niet meer toe aan de vraag of de uiting ook in strijd met andere bepalingen van de NRC is wegens de enkele vermelding van ‘Volkoren’ op de voorzijde van de verpakking. Tot slot zal de voorzitter, nu Detailresult Groep heeft meegedeeld dat de verpakking van haar product binnenkort zal worden gewijzigd om deze in overeenstemming te brengen met de wet, gebruik maken van zijn bevoegdheid als bedoeld in artikel 12 lid 5 van het Reglement van de Reclame Code Commissie en het College van Beroep. De voorzitter vertrouwt daarbij erop dat de onjuiste verpakkingen op korte termijn zullen zijn uitverkocht. Om die reden wordt volstaan met te beslissen als volgt.
De beslissing van de voorzitter
Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de reclame-uiting (de huidige verpakking van ‘Volkoren Biscuits’ van ‘1 de Beste’) in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC.