De bestreden reclame-uiting
Het betreft de televisiecommercial “ABN Starters” waarin de zakelijke rekening van ABN AMRO wordt aangeprezen. Een voice-over zegt onder meer: “Maar u wilt als startende ondernemer natuurlijk ook gewoon snel een zakelijke rekening kunnen openen.”
Op de vraag “Dat moet dan zeker tijdens jullie kantooruren?” van een kennelijk als ondernemer startende vrouw antwoordt de voice-over: “Nee hoor, u kunt online een zakelijke rekening openen wanneer het u uitkomt.”
De klacht
In de commercial wordt gesuggereerd dat je eenvoudig via internet een zakelijke rekening kunt openen bij ABN AMRO. Je kunt weliswaar gegevens aanleveren via internet, maar om de bankrekening te activeren moet je naar het bankfiliaal toe.
Het verweer
Banken moeten bij de acceptatie van klanten de identiteit van hun klanten vaststellen en verifiëren. ABN AMRO heeft een overeenkomst gesloten met een partij (AMP Logistics) die voor haar de identiteit van de klant vaststelt en verifieert. Dit gebeurt op een samen met de klant afgesproken tijdstip en locatie. Nadat ABN AMRO de verzamelde gegevens heeft gecontroleerd, komt de overeenkomst tussen de bank en de klant tot stand en wordt de zakelijke rekening geopend. Er kunnen dan bedragen worden bijgeboekt op en afgeboekt van de rekening. Een startende ondernemer kan dus bij ABN AMRO daadwerkelijk een zakelijke rekening openen zonder een bezoek aan het bankfiliaal te brengen. Voor het toegankelijk maken van de geopende zakelijke rekening via internet moet de daarvoor bestemde bankpas wel worden geactiveerd bij een filiaal van ABN AMRO.
Het oordeel van de Commissie
Naar het oordeel van de Commissie wekt de zinsnede “snel een zakelijke rekening kunnen openen” in combinatie met “u kunt online een zakelijke rekening openen wanneer het u uitkomt” de indruk dat de zakelijke klant bij ABN AMRO zonder formaliteiten of onderzoek een zakelijke rekening kan openen. Dat blijkt in de praktijk niet het geval te zijn. Na ontvangst van de online aanvraag van een te openen zakelijke rekening door de bank dient immers eerst de identiteit van de aanvrager te worden vastgesteld en geverifieerd alvorens hij/zij door de bank als klant kan worden geaccepteerd. Pas na controle door ABN AMRO van de door een derde partij verzamelde gegevens omtrent de identiteit van de aanvrager wordt de zakelijke rekening geopend, waarna via die rekening bij- en afschrijvingen kunnen plaatsvinden.
Gelet op het vorenstaande wordt in de bestreden televisiecommercial onduidelijke informatie verstrekt met betrekking tot een van de voornaamste kenmerken van het product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC, te weten de voordelen van de zakelijke rekening. De Commissie is voorts van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over het aanvragen van een zakelijke rekening van adverteerder te nemen dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de bestreden uiting misleidend en daardoor oneerlijk als bedoeld in artikel 7 NRC.
De beslissing van de Commissie van 28 maart 2011
De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om voortaan niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Het College van Beroep:
De grieven
Het College vat deze als volgt samen.
Door de zinsneden “snel een zakelijke rekening kunnen openen” en “u kunt online een zakelijke rekening openen wanneer het u uitkomt” wordt niet gesuggereerd dat het openen van een bankrekening zonder formaliteiten is. Ten onrechte heeft de Commissie daarom geoordeeld dat in de televisiecommercial de indruk wordt gewekt dat de zakelijke klant bij ABN AMRO zonder formaliteiten of onderzoek een zakelijke rekening kan openen. De desbetreffende reclamecampagne is er op gericht de afwikkeling van de noodzakelijke formaliteiten, waar elke Nederlandse bank aan gebonden is, voor de klant zo eenvoudig mogelijk te laten verlopen. Dat wordt in de campagne duidelijk uiteengezet en uitgelegd. Ook hieruit blijkt dat ABN AMRO in de televisiecommercial niet de indruk wekt dat er geen formaliteiten zijn verbonden aan het openen van een bankrekening. Het is een feit van algemene bekendheid dat banken bij het openen van een bankrekening de identiteit van de klant dienen vast te stellen.
Het oordeel van het College
1. In beroep staat de vraag centraal of de Commissie, uitgaande van de percep-tie van de gemiddelde consument (in dit geval de gemiddelde startende zakelijke ondernemer) een juiste interpretatie aan de bestreden televisiecommercial heeft gegeven. In deze televisiecommercial wordt onder meer gezegd: “Maar u wilt als startende ondernemer natuurlijk ook gewoon snel een zakelijke rekening kunnen openen.” Op de vraag “Dat moet dan zeker tijdens jullie kantooruren?” van een kennelijk als ondernemer startende vrouw, antwoordt de voice-over: “Nee hoor, u kunt online een zakelijke rekening openen wanneer het u uitkomt.”
2. Blijkens het voorgaande richt de televisiecommercial zich in het bijzonder op de startende ondernemer die “snel”, buiten “kantooruren” en “online” een zakelijke rekening wil openen op een moment dat het hem “uitkomt”. De boodschap is derhalve dat het openen van een zakelijke rekening bij ABN AMRO voor de ondernemer bepaalde voordelen biedt, gelet op de wijze waarop dit mogelijk is. De gemiddelde startende zakelijke ondernemer zal naar het oordeel van het College deze boodschap aldus verstaan, dat hij online, dat wil zeggen zonder fysiek contact met bankpersoneel of zonder bezoek aan een bankkantoor, een zakelijke rekening kan openen én kan gaan gebruiken.
3. Uit het verweer in eerste aanleg blijkt dat bij het openen van een zakelijke rekening eerst een door ABN AMRO ingeschakelde derde bij de ondernemer langs gaat om een kopie van het paspoort van de ondernemer te maken en diens identiteit vast te stellen en te verifiëren. Tevens blijkt uit het verweer in eerste aanleg dat dit nog niet genoeg is om de bankrekening via internet te kunnen benaderen. Eerst dient immers ook nog een bankpas te worden geactiveerd op een filiaal van ABN AMRO. Naar het oordeel van het College wekt de televisiecommercial daarom een onjuiste indruk, niet omdat – zoals de Commissie heeft geoordeeld – de suggestie wordt gewekt dat er in het geheel geen formaliteiten of eisen gelden voor het openen en kunnen gebruiken van een zakelijke rekening, maar omdat de indruk wordt gewekt dat het mogelijk is alle daartoe noodzakelijke stappen volledig online te verrichten. Dit is blijkens het voorgaande niet mogelijk. Bovendien dient het activeren van de bankpas, dat naar het oordeel van het College niet los kan worden gezien van het openen van de zakelijke rekening nu men zonder deze handeling de rekening niet via internet kan benaderen, plaats te vinden in een filiaal van ABN AMRO, blijkbaar tijdens kantooruren. Gelet hierop kan ook de mededeling dat het mogelijk is een zakelijke rekening te openen buiten de kantooruren niet juist worden geacht.
4. Het College is naar aanleiding van het voorgaande, zij het op grond van een iets andere redenering dan de Commissie, van oordeel dat de onderhavige reclame-uiting misleidend is op grond van de door de Commissie genoemde bepalingen.
5. Derhalve wordt beslist als volgt.
De beslissing
Het College bevestigt de beslissing van de Commissiemet wijziging van gronden.