De bestreden reclame-uiting
Het betreft een huis-aan-huis folder (2 augustus t/m 5 september 2010) waarin reclame wordt gemaakt voor de schoolartikelen van de HEMA. Op de eerste pagina van de folder staat onder het kopje ‘spiektips’ de tekst:
“Een beetje scholier weet waar ie moet zijn dit schooljaar. HEMA heeft alle voor je school- en huiswerk. In precies de goede kleuren. En voor echte HEMA prijzen natuurlijk. Bovendien helpen we je een handje met een paar slimme spiektips. Je vindt ze op de volgende pagina’s. En als je jouw spiektip uploadt naar hema.nl, krijg je de enige echte HEMA Spiekpen cadeau. Kijk gauw op de achterpagina. Succes verzekerd! Wees er snel bij, want op is op!”
Op verschillende plaatsen in de folder staan de genoemde ‘spiektips’. Op de achterzijde van de folder staat een afbeelding van de ‘gratis Spiekpen*’ en wordt uitgelegd hoe deze werkt. Hierbij staat de tekst:
“Heb jij een goede spiektip? Laat dat ons weten op hema.nl en ontvang gratis de HEMA Spiekpen”. De asterisk verwijst naar de tekst onderin: “*Studeren is een serieuze zaak, je blijft zelf verantwoordelijke voor wat je met de Spiekpen doet”.
De klacht
De klacht kan als volgt worden samengevat.
Met de ‘Spiekpen’ kan men onzichtbaar schrijven en met dezelfde pen kan men de tekst zichtbaar maken. De klacht betreft de diverse spiektips die adverteerder in de folder geeft. Klager acht dit schandalig en hoopt dat adverteerder hiervoor op de vingers wordt getikt.
Verweer
Adverteerder stelt zich, samengevat, op het volgende standpunt.
Op ludieke wijze heeft adverteerder met deze campagne haar nieuwe collectie schoolartikelen bij scholieren onder de aandacht willen brengen. Adverteerder begrijpt dat niet iedereen zich in deze actie zal kunnen vinden. Zij acht het echter duidelijk dat de campagne onschuldig en humoristisch bedoeld is. De tips zijn niet bedoeld om scholieren aan te zetten tot spieken. Scholieren zijn zelf in staat om te weten wat wel en wat niet mag. Bovendien zijn de meeste tips praktisch niet of nauwelijks uitvoerbaar.
Gelet op het voorgaande en gelet op eerdere uitspraken van de Commissie, vertrouwt adverteerder erop dat de klacht zal worden afgewezen.
De mondelinge behandeling
Adverteerder licht haar standpunt nader toe. Tevens is gedemonstreerd hoe de ‘Spiekpen’ werkt.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie leest het bezwaar van klager aldus dat hij de reclame-uiting, en met name de ‘spiektips’ die in de folder worden gegeven, in strijd acht met de goede smaak en het fatsoen zoals bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
Bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met het voornoemde, stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter van deze criteria.
Naar het oordeel van de Commissie zijn de verschillende spiektips in de folder, evenals de ‘Spiekpen’, waarbij men een lampje dient te gebruiken om de met de doorzichtige inkt geschreven tekst te kunnen lezen, van dien aard dat deze duidelijk niet serieus bedoeld zijn. De Commissie acht het niet aannemelijk dat de gemiddelde scholier, die er overigens van op de hoogte zal zijn dat spieken niet geoorloofd is, er door de uiting toe gezet zal worden om de bewuste tips daadwerkelijk toe te passen. Gelet op het voorgaande en op de genoemde te betrachten terughoudendheid, is de Commissie van oordeel dat met de reclame-uiting de grens van het toelaatbare niet is overschreden. De Commissie heeft er begrip voor dat niet iedereen de uiting waardeert maar dit leidt niet tot een ander oordeel.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.