De bestreden reclame-uiting

Het betreft de televisiecommercial voor het product Lactacyd.

Aan het begin van de commercial wordt de vraag gesteld: “Je uitwendige intieme zone reinigen met alleen water is voldoende. Fabel of feit?” Eén – kennelijk op straat geïnterviewde – vrouw antwoordt: “Feit”, een andere vrouw antwoordt: “Fabel”.

De voice-over zegt vervolgens:

“Je uitwendige intieme zone heeft van nature een zure beschermingslaag tegen schadelijke bacteriën en infecties. Water alleen is niet voldoende om deze laag in balans te houden. De unieke formule van Lactacyd bevat melkzuur en lactoserum voor een optimale natuurlijke zuurbalans van je intieme zone. Lactacyd reinigt èn beschermt. Feit! Probeer het zelf.”

In beeld verschijnen, naast de afbeelding van enkele Lactacyd producten, de mededelingen “Vraag een gratis sample aan” en “vaginapagina.nl”.

De klacht

Het is niet waar dat de “uitwendige intieme zone” de genoemde zure beschermingslaag heeft. De vagina en het binnenste deel van de vulva, inwendig dus, hebben deze beschermingslaag. De uitwendige zone heeft gewoon huid, net als elders op het lichaam. Het inwendige gebied met de zure beschermingslaag heeft absoluut geen zeep of andere reinigingsmiddelen nodig om zichzelf schoon te houden, en het uitwendige deel kan gewoon met zeep gewassen worden. Klaagster vat haar bezwaren als volgt samen:

“de campagne is gebaseerd op de leugen dat de ‘uitwendige’ zone een beschermingslaag heeft;

de campagne suggereert dat er een reden is om meer dan alleen zeep te gebruiken voor het reinigen van de vagina/vulva, terwijl dit niet het geval is”.

Klaagster denkt dat de reclamecampagne “bijzonder schadelijk is voor vrouwen en zeker voor jonge meisjes, omdat het idee gepropageerd wordt dat de vulva speciale reiniging nodig heeft, wat suggereert dat het een vies gebied is.”

Het verweer

Primair wordt namens adverteerder aangevoerd dat de Reclame Code Commissie (hierna: de Commissie) op 26 oktober 2015 uitspraak heeft gedaan in soortgelijke klachten over uitingen voor Lactacyd (dossiers 2015/00954/A/B en dossier 2015/00956). De Commissie heeft toen geoordeeld dat de destijds uitgezonden commercial, waarin werd gesproken over “de intieme zone”, onvoldoende duidelijk maakte dat Lactacyd bestemd is voor uitwendig gebruik en dat met “intieme zone” alleen gedoeld werd op de uitwendige delen van de vagina. Adverteerder heeft het oordeel van de Commissie opgevolgd en de tekst aangepast door aan “de intieme zone” expliciet het woord “uitwendige” toe te voegen. Klachten over de werkzaamheid van Lactacyd werden door de Commissie afgewezen omdat adverteerder de juistheid daarvan deugdelijk had aangetoond.

Subsidiair stelt adverteerder dat de klacht moet worden afgewezen omdat deze op onjuiste voorkennis berust. Adverteerder is het eens met klaagsters stelling dat de vagina inwendig zelfreinigend is en inwendige reiniging vanwege de delicate natuurlijke balans moet worden afgeraden. Adverteerder betwist echter de stelling dat de uitwendige intieme zone geen beschermingslaag heeft. Deze uitwendige zone, vulva genoemd, wordt gevormd door de grote en kleine schaamlippen, het voorhof, de clitoris, de uitgang van de urinebuis en de buitenkantopening van de vagina en bestaat uit huid en slijmvliezen. Het is een objectief feit en van algemene bekendheid dat deze slijmvliezen wel een beschermingslaag hebben. In dit verband wordt verwezen naar diverse consumentenwebsites met uitleg over het begrip vulva en een toelichting dat de vulva een beschermingslaag heeft. De mededeling in de commercial over de beschermingslaag van de uitwendige intieme zone is juist. De klacht is gebaseerd op de verkeerde veronderstelling van klaagster dat ook de vulva inwendig is.

Uit (de formulering van) klaagsters bezwaar “de campagne suggereert dat er een reden is om meer dan alleen zeep te gebruiken voor het reinigen van de vagina/vulva, terwijl dit niet het geval is” blijkt dat klaagster het onderscheid tussen vagina en vulva niet duidelijk voor ogen heeft. Bovendien blijkt hieruit dat klaagster ten onrechte ervan uitgaat dat de commercial een boodschap bevat over het gebruik van zeep. Er wordt juist niet gesuggereerd dat extra reiniging nodig is voor de inwendige vagina, de commercial vermeldt uitdrukkelijk “de uitwendige intieme zone”. De uitwendige delen, bestaande uit huid en slijmvliezen, zijn niet zelfreinigend en moeten dus (dagelijks) gereinigd worden. Adverteerder ondersteunt de algemeen heersende leer dat zeep niet geschikt is voor het behandelen van deze gevoelige delen. Lactacyd, dat geen zeep bevat, biedt naast reiniging ook bescherming om de uitwendige pH-waarde en vaginale flora in stand te houden. De boodschap van de commercial is dat water verfrist en een (beperkt) reinigend effect heeft, maar dat Lactacyd meer doet dan dat. De commercial zegt niets over het voordeel van Lactacyd boven het gebruik van zeep.

Het oordeel van de voorzitter
1. De voorzitter begrijpt dat klaagster bezwaar maakt tegen de televisiereclame voor Lactacyd producten omdat volgens haar de mededeling dat de uitwendige intieme zone van nature een zure beschermingslaag heeft niet juist is. Daardoor vindt klaagster ook de suggestie dat het noodzakelijk is om “meer dan alleen zeep te gebruiken” voor het reinigen van de uitwendige zone, die “gewoon huid heeft”, onjuist.

2. Niet in geschil is dat de inwendige vagina zelfreinigend is en dat inwendige reiniging afgeraden moet worden. Evenmin is in geschil dat Lactacyd in de televisiecommercial wordt aangeprezen voor “de uitwendige intieme zone”. Adverteerder heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat deze uitwendige zone niet alleen “gewoon huid” heeft, maar daarnaast slijmvliezen bevat met van nature een beschermingslaag. Daarom kan niet worden geoordeeld dat de mededeling in de commercial “Je uitwendige intieme zone heeft van nature een zure beschermingslaag tegen schadelijke bacteriën en infecties” onjuist is.

3. In de commercial wordt niet gesuggereerd dat voor het reinigen van de uitwendige intieme zone “meer dan alleen zeep” zou moeten worden gebruikt, zoals klaagster aanvoert. Over het gebruik van zeep wordt niet gesproken. In de commercial wordt meegedeeld dat Lactacyd, anders dan water, door de aanwezigheid van melkzuur en lactoserum de natuurlijke zure beschermingslaag van de uitwendige intieme zone in balans kan houden. In haar uitspraak van 26 oktober 2015 in dossier 2015/00956 heeft de Commissie reeds geoordeeld dat adverteerder de reinigende en beschermende werking van Lactacydproducten voldoende aannemelijk heeft gemaakt.

4. Gelet op het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing van de voorzitter

De voorzitter wijst de klacht af.