De bestreden uitingen
Het betreft:
1.
Een uiting op http://www.facebook.com.
Daarin staat onder de aanhef “Voorgesteld bericht” onder meer:
“ Finecto
Finecto+
Gesponsord”
en
“Veel hondenliefhebbers hebben niet door dat ze niet alleen de vlooien en teken vergiftigen, maar hun eigen hond ook!”
en
“finecto.com
Wil jij vlooien en teken
vergiftigen via je hond? Meer informatie”.
2.
Een uiting op http://www.agradi.nl/finecto-hond-300g.htm.
Daarin staat onder meer:
“Finecto+ Hond 300g
Productomschrijving
Voorkom irritatie en problemen met teken, vlooien, mijten en luizen.
Behandel uw hond preventief. Finecto+ Dog is een 100% natuurlijk voedingssupplement op basis van veilige kruiden en etherische oliën.
Bevat geen gif of andere chemische stoffen. Finecto+ Dog kan eenvoudig over het dagelijkse voer verstrekt worden en is smakelijk voor honden.
Finecto+ Dog zorgt ervoor dat uw hond onaanlokkelijk wordt voor deze ectoparasieten. Finecto+ Dog geeft 95% bescherming. Dit wordt al na 4 dagen bereikt. Bovendien zal uw hond aangenamer gaan ruiken.
Gebruiksaanwijzing/dosering:
(…)”.
De klacht
Tegen de verschillende uitingen heeft klager -samengevat- de volgende bezwaren.
Ad 1.
Door mensen angst aan te jagen voor andere producten, wordt in deze uiting een “onzinproduct” aangeprezen, aldus klager. Hij voert hiertoe het volgende aan.
Reguliere, “chemische”, vlooiendruppels zijn niet giftig voor de hond. Deze middelen moeten aan de strengste eisen voldoen en worden uitvoerig op veiligheid getest. De uiting houdt een onjuiste suggestie in en brengt het publiek in verwarring.
Ad 2.
De poeder waaruit Finecto bestaat, bevat geen stof die werkzaam is tegen vlooien of teken, aldus klager. Hij waagt te betwijfelen of Finecto Hond 95% effectief zou zijn. Hij zou daarvan wetenschappelijk bewijs willen zien.
Verder acht klager de mededeling “Bevat geen gif of andere chemische stoffen” onjuist. Hij voert daartoe aan:
“Alle stoffen zijn chemisch (bestaan uit moleculen) en in een voldoende hoge dosis is alles giftig, zelfs zuurstof of water”.
Het verweer van verweerder sub 1
Het verweer van verweerder sub 1 wordt als volgt samengevat.
Vlooiendruppels en -tabletten bevatten Fipronil of Fluralaner. Dit zijn neurotoxische stoffen ofwel giften die het zenuwstelsel aantasten. De hoeveelheden die door dierenartsen worden toegediend, blijven onder de zogenaamde MAC-waarden. Bij de juiste dosering zijn deze middelen daarom niet direct schadelijk voor de hond, maar de middelen zijn wel toxisch; deze zijn bedoeld om insecten te doden. Veel consumenten twijfelen aan het risico bij gebruik op lange termijn en in cumulatie met residuen op bijvoorbeeld voedsel, aldus verweerder.
In juli 2017 heeft de NVWA tijdens de “Fipronil” crisis meegedeeld dat het eten van eieren van koppels leghennen, behandeld met Fipronil, onverstandig was, gelet op de giftige aard van deze stof. De dosering die door dierenartsen aan honden wordt voorgeschreven en/of toegediend, is een veelvoud van de dosering die in eieren werd aangetroffen, aldus verweerder.
Voor wat betreft de werkzame stof Fluralaner verwijst verweerder naar de publiciteit over het middel Bravecto. Radar heeft hier meer uitzendingen aan gewijd.
Verweerders product Finecto+ Dog is een volledig natuurlijk kruidenmengsel, zonder een aanwijsbare werkzame stof die insecten doodt. Verweerder stelt nergens dat 95% van de parasieten doodgaat. Wel deelt zij mee dat dat de honden 95% minder overlast hebben van teken en vlooien. Voor minder overlast is het niet noodzakelijk om de parasieten te doden.
Het verweer van verweerder sub 2
Het verweer van verweerder sub 2 wordt als volgt samengevat.
De uiting op Facebook is van de producent van Finecto+ Hond 300 gram. Hiervoor draagt verweerder geen verantwoordelijkheid. De enige juridische relatie met Agradi.nl is dat bedoelde producent de leverancier van Finecto is.
Klager stelt terecht dat Finecto geen werkzame stoffen bevat tegen vlooien of teken (zoals bijvoorbeeld fipronil of methopreen, algemeen gebruikte synthetische bestanddelen), met het doel ze te doden dan wel te bestrijden. Zodra dit wel het geval is, gaat het om een biocide en dient het product als diergeneesmiddel te worden geregistreerd en te voldoen aan de daarvoor geldende regelgeving.
In dit geval gaat het om een voedingssupplement. Hiervoor gelden andere regels. Verweerder toetst de teksten op haar website aan de hand van de “Indicatieve lijst gezondheidsaanprijzingen”, opgesteld door de Stichting Openlijke Aanprijzing Geneesmiddelen (KOAG) en de Stichting Aanprijzing Gezondheidsproducten (KAG). Hieraan voldoet de onderhavige omschrijving.
Mogelijk is verwarrend dat er gesproken wordt over “chemische stoffen”. De strekking van de omschrijving is het onderscheid tussen natuurlijke ingrediënten en synthetische ingrediënten. Het product Finecto+ Hond 300 gram bevat alleen natuurlijke grondstoffen, en zeker niet in een concentratie die als “gif’ kan worden beschouwd. Van de door de door klager genoemde “reguliere” vlooiendruppels is dit niet duidelijk; deze doden immers vlooien en teken en dit maakt dat dit product als geneesmiddel aan zeer strenge regels moet voldoen, om geen onbedoelde gezondheidsrisico’s te veroorzaken bij mens en dier. Finecto+ Hond zorgt voor een “onaantrekkelijk dier”, waarop vlooien en teken zich niet graag nestelen. Het geeft, zoals duidelijk is gemaakt, geen 100% bescherming.
Duidelijk is dat de aard en werking van de door klager bedoelde vlooiendruppels enerzijds en van Finecto+ Hond anderzijds geheel anders zijn en dat een vergelijking tussen beide producten niet zo maar te maken is.
Informatie Keuringsraad KOAG/KAG
De door de Keuringsraad verstrekte informatie wordt als volgt samengevat.
De bestreden uitingen vallen niet onder de competentie van de Keuringsraad en de Keuringsraad heeft deze niet beoordeeld of goedgekeurd.
In het verweer van verweerder sub 2 wordt verwezen naar de lndicatieve Lijst Gezondheidsaanprijzingen (de zogenaamde KAG-lijst). De Keuringsraad geeft hierop de volgende toelichting.
Evenals op levensmiddelen mogen op diervoeders gezondheidsclaims worden gemaakt. Medische claims zijn niet toegestaan. Om een claim op diervoeder te mogen voeren, is een bedrijf gehouden aan artikel 13 van de Marktverordening Diervoeder (Verordening 767/2009/EG). Hierin is per 1 september 2010 de mogelijkheid opgenomen om een claim te voeren op een diervoederetiket. De uitwerking van de claimbeoordeling is door de Europese Commissie bij de afzonderlijke lidstaten gelaten. Artikel 13 is voor Nederland uitgewerkt in het Nationaal Beoordelingskader Claims op Diervoeding. Dit document geldt als nationale leidraad bij het voeren en onderbouwen van een claim op een diervoederetiket. In dit document staat dat bij de beoordeling van claims op diervoeders onder andere gebruik wordt gemaakt van de KAG-lijst.
Het oordeel van de Commissie
Met betrekking tot de verschillende uitingen en de daartegen gerichte bezwaren oordeelt de Commissie als volgt.
Ad uiting 1.
De uiting op Facebook houdt een systematische aanprijzing in van goederen, door of in elk ten behoeve van verweerder sub 1 als adverteerder. De Commissie overweegt daartoe dat in de uiting staat:
“ Finecto
Finecto+
Gesponsord”
en
“finecto.com
Wil jij vlooien en teken
Vergiftigen via je hond? Meer informatie”.
Verder is “Finecto+ Dog volgens het verweer van verweerder sub 1 een product van verweerder sub 1 en heeft verweerder sub 1 niet weersproken dat het om een aanprijzing van goederen door of ten behoeve van haar gaat.
Verweerder sub 2 acht de Commissie niet verantwoordelijk voor uiting 1; de inhoud van deze uiting wijst niet op betrokkenheid daarbij van verweerder sub 2 en ook in het verweer ziet de Commissie geen aanleiding om uiting 2 te beschouwen als (mede) afkomstig van verweerder sub 2.
Klager heeft de juistheid van de mededeling “Veel hondenliefhebbers hebben niet door dat ze niet alleen de vlooien en teken vergiftigen, maar hun eigen hond ook!” gemotiveerd bestreden. Hij heeft -samengevat- gesteld dat er geen sprake is van het vergiftigen van de hond, tegelijk met het vergiftigen van vlooien en teken, gezien de eisen die voor de betreffende middelen gelden. Vervolgens lag het op het weg van verweerder sub 1 om aannemelijk te maken dat hondenliefhebbers hun hond vergiftigen, zoals gesteld in de uiting. Dat heeft verweerder sub 1 niet gedaan. Zij heeft uiteengezet dat vlooiendruppels en -tabletten met Fipronil of Fluralaner “toxisch” zijn, maar ook meegedeeld dat de middelen, bij de juiste dosering, niet direct schadelijk zijn voor de hond.
Gelet op het bovenstaande wordt in de uiting door de absolute mededeling “Veel hondenliefhebbers hebben niet door dat ze niet alleen de vlooien en teken vergiftigen, maar hun eigen hond ook!” zonder te rechtvaardigen redenen geappelleerd aan gevoelens van angst als bedoeld in artikel 6 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
Ad uiting 2.
Ter zitting heeft verweerder sub 2 meegedeeld dat de uiting op agradi.nl naar haar mening geen reclame-uiting is. Zij heeft daartoe aangevoerd dat de website agradi.nl ongeveer 120.000 artikelen bevat, dat men moet zoeken om de onderhavige uiting te vinden en dat het een productomschrijving betreft. De Commissie oordeelt hierover als volgt.
De onderhavige uiting betreft een openbare directe aanprijzing van een goed, op de website van verweerder sub 2, agradi.nl en daarmee door verweerder sub 2 als adverteerder. De onderhavige “productomschrijving” is wervend van aard, gelet op mededelingen als
“Voorkom irritatie en problemen met teken, vlooien, mijten en luizen”;
“Finecto+ Dog is een 100% natuurlijk voedingssupplement op basis van veilige kruiden en etherische oliën” en
“Finecto+ Dog geeft 95% bescherming. Dit wordt al na 4 dagen bereikt.”.
Door deze productomschrijving op haar website te plaatsen, heeft verweerder sub 2 deze uiting tot de hare gemaakt.
Klager acht de mededeling “Bevat geen gif of andere chemische stoffen” onjuist en stelt daartoe:
“Alle stoffen zijn chemisch (bestaan uit moleculen) en in een voldoende hoge dosis is alles giftig, zelfs zuurstof of water”.
Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument voornoemde mededeling, in de context van de gehele productbeschrijving, opvatten in die zin dat het gaat om een “100% natuurlijk voedingssupplement” en dat het product geen stoffen bevat die het resultaat zijn van een industriële bewerking. Verder ziet de Commissie in de formulering van de klacht geen aanleiding om de uiting, gezien de mededeling “Bevat geen gif” in strijd met de NRC te achten. De enkele stelling dat “in een voldoende hoge dosis” “alles giftig” is, vormt naar het oordeel van de Commissie onvoldoende onderbouwing van dit klachtonderdeel. Verder heeft verweerder sub 2 onweersproken meegedeeld dat Finecto+ Hond 300 gram alleen natuurlijke grondstoffen bevat, en zeker niet in een concentratie die als “gif’ kan worden beschouwd.
Ten slotte heeft klager gesteld dat de poeder waaruit Finecto bestaat geen stof bevat die werkzaam is tegen vlooien of teken en dat hij waagt te betwijfelen of Finecto Hond 95% effectief zou zijn; hij zou daarvan wetenschappelijk bewijs willen zien.
Verweerder sub 2 heeft vervolgens allereerst meegedeeld dat Finecto geen werkzame stoffen bevat tegen vlooien of teken met het doel ze te doden dan wel te bestrijden. Nu in de uiting niet de suggestie besloten ligt dat Finecto Hond zodanige stoffen zou bevatten, acht de Commissie dit onderdeel van de klacht ongegrond.
Waar klager spreekt over “95% effectief” vat de Commissie de klacht op in die zin dat klager de juistheid van de mededeling “Finecto+ Dog geeft 95% bescherming” in twijfel trekt en daarvan wetenschappelijk bewijs zou willen zien.
Bij het verweer en ter zitting is namens verweerder sub 2 meegedeeld dat niet gesproken wordt over “100% bescherming” en dat er, anders dan bij diergeneesmiddelen, geen wettelijke verplichting bestaat om de mededeling “95% bescherming” te onderbouwen.
Dat er geen sprake zou zij van een dergelijke wettelijke verplichting, laat onverlet dat het, gegeven het onderhavige bezwaar, op de weg van verweerder sub 2 lag om de juistheid van de mededeling “95% bescherming” voldoende aannemelijk te maken. Dat heeft verweerder sub 2 niet gedaan. In zoverre gaat de uiting gepaard met onjuiste informatie ten aanzien van de van het gebruik te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie acht uiting 1 in strijd met artikel 6 NRC. Zij beveelt verweerder sub 1 aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Verder acht de Commissie uiting 2, voor zover daarin staat: “95% bescherming”, in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt verweerder sub 2 aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.