De bestreden reclame-uiting

Het betreft een billboard waarop reclame wordt gemaakt voor een datingwebsite. Op de poster is aan de rechterkant een vrouw afgebeeld met achter haar een man. Op de voorgrond, in het midden van de poster en deels over het bovenlichaam van de vrouw en man, wordt een mobiele telefoon vastgehouden. Het scherm van de mobiele telefoon toont een camerabeeld, waarbij een gedeelte van wat zich onder de bovenkleding van de vrouw en man bevindt te zien is. De vrouw is daarbij afgebeeld gekleed in lingerie.

Op de poster staan de teksten: “DATING VOL PASSIE!”, “novamora.nl”, “spannend daten voor singles en stellen”.

De klacht

Klaagster maakt bezwaar tegen de uiting omdat in de uiting een in ondergoed geklede dame tegen een net aangeklede heer aangeleund staat. Klaagster acht deze uiting ‘vrouw discriminerend’ en onterend en niet meer passend in openbare ruimtes waar gelijkheid zou moeten zijn tussen man en vrouw. Een straat, bushokje en de openbare ruimte zijn van iedereen en deze zouden op de normen en waarden van de samenleving geënt moeten zijn, niet op wat er zich in het verborgene afspeelt (dat mag in het verborgene blijven), aldus klaagster.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

Adverteerder geeft aan dat de opzet van de campagne is om verbinding te leggen tussen personen die er in het dagelijkse leven heel ‘gewoon’ uitzien, maar die op de datingsite hun ‘spannende’ kant laten zien. Vanwege het creatieve concept van de campagne is het niet mogelijk om van beide personen precies hetzelfde deel van het lichaam ontbloot te tonen. Dat in de uiting van beide personen geen gelijk deel van het lichaam ontbloot wordt getoond, is volgens adverteerder niet discriminerend. Er is geen sprake van een discriminerende houding tegenover vrouwen, aangezien ook van de man een gedeelte van het ontblote lichaam zichtbaar is. Ook is geen sprake van ongelijkheid, aangezien de vrouw en man als stel in een gezamenlijke pose staan afgebeeld.

Vervolgens merkt adverteerder op dat er drie varianten van de uitingen zijn, namelijk: alleen een vrouw, alleen een man en de onderhavige variant met de vrouw en man. De uitingen met daarop één persoon zijn vergelijkbaar voor wat er wordt getoond.

Naar de mening van adverteerder wordt in de uiting niets getoond wat aanstootgevend is. In een doorsnee reclame voor lingerie wordt meer naakt en ondergoed getoond. Tot slot stelt de adverteerder dat de afbeeldingen en teksten het spannende karakter van de dienst onderstrepen, maar de uiting nog niet aanstootgevend maken.

Het oordeel van de Commissie

Allereerst merkt de Commissie op dat de bewuste uiting, hoewel deze deel uitmaakt van een campagne die bestaat uit meerdere uitingen, als zelfstandige uiting, los van de totale reclamecampagne dient te worden beoordeeld, nu de uiting afzonderlijk in het straatbeeld wordt gepubliceerd.

De Commissie vat de bezwaren van klaagster tegen de uiting aldus op dat zij de bewuste uiting in strijd acht met de goede smaak en/of het fatsoen en/of de goede zeden als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Bij de toetsing van een reclame-uiting aan dergelijke criteria stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter van die criteria. De Commissie beoordeelt of de uiting naar de huidige maatschappelijke opvattingen de grenzen van het toelaatbare overschrijdt en er een dringende behoefte bestaat dat de betreffende reclame-uiting niet langer wordt gepubliceerd. Hierbij wordt mede rekening gehouden met de wijze waarop de uiting is geopenbaard en het effect dat de uiting daardoor op het publiek heeft. Bij een uiting die op zodanige wijze wordt gepubliceerd dat het publiek zich niet aan confrontatie daarmee kan onttrekken, zijn de grenzen van wat toelaatbaar kan worden geacht eerder overschreden dan bij uitingen die op een andere wijze worden gepubliceerd.

De Commissie heeft begrip voor het feit dat niet iedereen de bewuste uiting zal waarderen nu de afgebeelde personen, en met name de vrouw, (deels) ontbloot en gekleed in lingerie te zien zijn. Dat leidt er echter niet toe dat naar het oordeel van de Commissie met de uiting, gelet op het hiervoor weergegeven toetsingskader, de grenzen zijn overschreden van hetgeen maatschappelijk toelaatbaar moet worden geacht. In de uiting zijn de vrouw en de man als een koppel naast elkaar afgebeeld en daarbij is niet enkel een ontbloot gedeelte van het lichaam van de vrouw zichtbaar, maar ook een (weliswaar kleiner) ontbloot gedeelte van de buik van de man. Als er al  ‘passie’ in de uiting wordt getoond, is deze niet verschillend ten aanzien van de rol van de vrouw of de man. Er wordt in de uiting geen beeld opgeroepen van ongelijkheid of machtsverschil tussen man en vrouw, noch kan geoordeeld worden dat de uiting denigrerend is voor de vrouw. De uiting bevat ook geen combinatie van bloot en seks of erotiek op een wijze die maakt dat het ontoelaatbaar wordt geacht deze in het straatbeeld te publiceren.

De combinatie van de teksten: “DATING VOL PASSIE!”, “novamora.nl”, “spannend daten voor singles en stellen” en de (deels) afgebeelde personen ontbloot en gekleed in lingerie benadrukken weliswaar het spannende karakter van de dienst, maar dit maakt de uiting nog niet aanstootgevend. Op basis van de bewuste uiting ziet de Commissie geen aanleiding om te oordelen dat een beeld wordt verkondigd over (de positie van) de vrouw met een dusdanig negatieve strekking dat de uiting beledigend voor vrouwen moet worden geacht. Dat de uiting op de openbare weg in een billboard wordt gepubliceerd maakt het voorgaande niet anders.

Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.