De bestreden uiting

Het betreft het artikel “Wat is gezonder: broodje bapao of saucijzenbroodje? Wat is ongezonder, kun je beter vragen” op de website van de Volkskrant (www.volkskrant.nl) gepubliceerd op 4 april 2018.

In het artikel wordt een vergelijking gemaakt tussen verschillende soorten broodjes, te weten een broodje bapao en een saucijzenbroodje. Meer specifiek wordt er uiteengezet welk broodje ongezonder zou zijn. Ook komt een vergelijking tussen verschillende soorten bapaos aan bod, waaronder de vegetarische variant die wordt geproduceerd door De Vegetarische Slager. In het artikel staat onder meer:  

“Het grootste voordeel van de vega-bapao (van de Vegetarische Slager) is dat er geen vlees in zit, maar duurzaam geteelde soja. Geen vlees is nog altijd duurzamer dan ‘restvlees’. Verder is het lijstje met toevoegingen wat korter. Er zitten geen palmolie, conserveermiddelen of smaakversterkers in en iets minder calorieën.”

En:

“Niemand van mijn vleesminnende testgroepje had in de gaten dat ze vega-bapao aten.”

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat:

1) Klaagster meent dat er sprake is van sluikreclame door de Volkskrant voor De Vegetarische Slager.

2) Tevens maakt zij bezwaar tegen het feit dat een journalist uitspraken doet over het duurzamer zijn van de vegetarische variant ten opzichte van de producten die wel vlees bevatten. Volgens klaagster kan alleen een wetenschapper dergelijke uitspraken doen. Ook het inzetten van een testgroep kan volgens klaagster slechts door een wetenschapper en niet door een journalist worden gedaan. Klaagster vindt het vervolgens bezwaarlijk dat er geen sprake is van hoor- en wederhoor.

3) Klaagster vindt het daarnaast misleidend dat in het artikel gesteld wordt dat de ingrediënten van de vega-bapao van duurzaam geteelde soja afkomstig zouden zijn. Deze informatie is volgens klaagster niet terug te vinden op de productpagina van de vega-bapao op de website van De Vegetarische Slager.

4) Dat de vega-bapao wordt neergezet als gezondere snack ten opzichte van producten die vlees bevatten acht klaagster in strijd met respectievelijk de artikelen 4, 9 en 10 van de Europese Verordening inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen. Daarnaast acht klaagster dit in strijd met artikel 4 van de Reclame Code Voor Voedingsmiddelen

5) Verder vindt klaagster de uiting in strijd met artikel 11 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) daar het artikel van de Volkskrant niet herkenbaar is als reclame.

Het verweer van de Volkskrant

De Volkskrant stelt dat er sprake is van een redactioneel artikel. De Vegetarische Slager is volgens de Volkskrant op geen enkele manier betrokken geweest bij de totstandkoming hiervan. Daarnaast is De Vegetarische Slager niet geïnformeerd over het feit dat het desbetreffende artikel in de Volkskrant zou worden gepubliceerd.

Het verweer van De Vegetarische Slager

De Vegetarische Slager vindt dat er geen sprake is van reclame en dat om die reden de klacht ingediend moet worden bij de Raad voor Journalistiek nu het over een redactioneel artikel gaat.

Het oordeel van de voorzitter

In de uiting worden verschillende snack broodjes met elkaar vergeleken, waaronder de vega-bapao van De Vegetarische Slager.

De Volkskrant en De Vegetarische Slager hebben beide aangevoerd dat de uiting van redactionele aard is en dat er geen sprake is van reclame. Het artikel is geheel buiten De Vegetarische Slager om tot stand gekomen. Om die reden dient in de eerste plaats de vraag te worden beantwoord of het artikel is aan te merken als een reclame-uiting in de zin van de NRC.

De voorzitter ziet geen aanleiding om aan het door de Volkskrant en De Vegetarische Slager aangevoerde te twijfelen. Om die reden is de voorzitter van oordeel dat de gewraakte uiting een redactioneel artikel betreft waarin wordt bericht welke van de al ongezondere broodjes, het minst ongezond zou zijn. Van een openbare en/of systematische aanprijzing van goederen door een adverteerder, zoals bedoeld in artikel 1 NRC is geen sprake.

Nu op grond van het voorgaande geen sprake is van reclame in de zin van het bepaalde onder artikel 1 NRC, wordt de klacht afgewezen.

De beslissing van de voorzitter

Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.