De bestreden uiting
Het gaat om een bericht op de website van F.C. Twente van 10 december 2021, waarin bekend wordt gemaakt dat Floki de nieuwe partner is van verweerder. Er staat dat er tot en met het einde van het seizoen een samenwerking is met het bedrijf achter de gelijknamige cryptovaluta. Er wordt ingegaan op de samenwerking en het bedrijf.
In de uiting staat onder meer:
“De samenwerking maakt deel uit van een grotere promotie van Floki, die zij wereldwijd inzetten in de media en via samenwerkingen in de sport.
We zijn erg verheugd samen te werken met een innovatief en toonaangevend merk als Floki, waar veel sportmerken en ook clubs al mee samenwerken.
Floki is de cryptocurrency voor iedereen en een project dat tot doel heeft een revolutie teweeg te brengen in de crypto-industrie door solide waarde te bieden en tegelijkertijd de mogelijkheden van memes te gebruiken om de aantrekkelijkheid en acceptatie van het product te waarborgen.
Met een snel groeiende basis van meer dan 350.000 gebruikers is Floki goed op weg om een van de grootste crypto bedrijven in de wereld te worden.”
Samenvatting van de klacht
Er wordt volgens klager in het bestreden nieuwsbericht reclame gemaakt voor een cryptomunt, waar volgens de AFM serieuze risico’s aan verbonden zijn. In plaats van een volledig beeld, schetst verweerder een selectief verhaal dat ziet op het bieden van een solide basis. Gelet op de identificatie van mensen met de voetbalclub (zijn voetbalclub) heeft zij een bijzondere verantwoordelijkheid om een volledig beeld te schetsen. Dat er sprake is van een product waaraan risico’s zijn verbonden en consumenten hierdoor in de problemen kunnen komen, blijkt uit een publicatie van de AFM.[1]
In dit artikel staat dat crypto’s lastig te doorgronden zijn en kwetsbaar voor misleiding, oplichting en manipulatie en dat de waarde vooral is gebaseerd op speculatie en in de regel een onderliggende waardebepaling ontbreekt en koersen sterk kunnen fluctueren.
[1] Inleg in crypto’s meestal met kleine bedragen | december | AFM.
Samenvatting van het verweer
Namens verweerder is ten eerste aangevoerd dat er geen sprake is van reclame. Het gaat hier om een artikel op de nieuwspagina op de website van verweerder. Met dit artikel is alleen de nieuwe samenwerking met Floki bekend gemaakt. Er wordt niet op een wervende wijze gesproken over de door Floki aangeboden cryptocurrency. Evenmin zijn er snelkoppelingen of links opgenomen naar de website of andere pagina’s en er is geen directe of indirecte aanprijzing van goederen of diensten. Het nieuwsbericht is een zuiver feitelijke mededeling.
Indien wordt aangenomen dat er wel sprake is van reclame dan geldt dat cryptocurrency niet bij wet is verboden en het om die reden ook niet verboden is er reclame voor te maken. Verweerder verwijst hier naar eerdere woordvoering namens de Stichting Reclame Code hierover.
Nu de cryptomarkt niet onder toezicht staat van enig (financieel) toezichthouder en er geen (toezicht)regelgeving op de cryptocurrency van toepassing is, hoeft verweerder niet te wijzen op eventueel aan cryptocurrency verbonden risico’s. De uiting is niet in strijd met het algemeen belang, de openbare orde of goede zeden.
Het oordeel van de voorzitter
Reclame
1) Gelet op het verweer dient in de eerste plaats te worden beoordeeld of sprake is van reclame in de zin van artikel 1 NRC. De voorzitter beantwoordt deze vraag bevestigend. De voorzitter wijst in dit verband op de tekst van het bestreden bericht en in het bijzonder op de tekstonderdelen zoals “solide waarde’, “de aantrekkelijkheid en acceptatie van het product te waarborgen”, “snelgroeiende basis van meer dan 350.000 gebruikers”, “op weg om een van de grootste cryptobedrijven in de wereld te worden”. Deze teksten gaan verder dan de zuiver feitelijke mededeling dat er een samenwerking is aangegaan met Floki. Er is sprake van aanprijzing van Floki als crypto bedrijf en daarmee valt de uiting onder het begrip reclame in artikel 1 NRC. Dat er geen snelkoppeling of link naar producten of diensten is opgenomen, maakt dit niet anders.
Beoordeling bestreden uiting
2) Kern van de klacht is dat verweerder consumenten niet wijst op de risico’s die er zijn verbonden aan het beleggen in cryptomunten. In dit verband is van belang dat de AFM in beginsel geen toezicht houdt op de handel in crypto’s. Crypto’s zijn namelijk niet gereguleerd onder de Wet op het financieel toezicht (Wft). Er gelden in dit verband dan ook op dit moment geen specifieke regels voor reclame voor cryptomunten. Dit betekent dat de bestreden uiting moet worden getoetst aan de algemene reclameregels. De voorzitter oordeelt hierover als volgt.
3) De uiting prijst Floki aan, zonder dat specifieke producten of diensten van haar worden genoemd. Naast het feit dat er geen wettelijke verplichting bestaat om te waarschuwen voor de risico’s van het beleggen in crypto, past het niet in de aard van de uiting (bekendmaking van een partnerschap) om daarin reeds te waarschuwen voor mogelijke risico’s van het beleggen in crypto. Uit de klacht blijkt dat klager deze risico’s kent. De voorzitter acht het niet reëel te veronderstellen dat de gemiddelde consument die wil beleggen, op grond van de uiting zondermeer zal concluderen dat beleggen via Floki uitsluitend tot financiële successen zal leiden en er geen risico’s aan dergelijke beleggingen zijn verbonden. Dat sprake is van een samenwerking met F.C. Twente en volgens klager de voetbalclub vertrouwen geniet, maakt dit niet anders. Het is tot slot niet aan de voorzitter om aan reclame voor crypto beleggingen een algemene mededelingsplicht met betrekking tot de risico’s daarvan op te leggen. Dit sluit niet uit dat in bepaalde gevallen een dergelijke mededeling noodzakelijk is, met name indien het achterwege laten daarvan tot misleiding zou kunnen leiden, maar deze situatie doet zich hier blijkens het voorgaande niet voor. De voorzitter beslist daarom als volgt.
De beslissing van de voorzitter
De voorzitter wijst de klacht af.