De bestreden reclame-uiting

Het betreft de volgende mededelingen op de website www.nutritape.nl over NutriTape dat bestaat uit pleisters die sporters zouden ondersteunen met het voeden van hun spieren en bij hun herstel.

1. “De BCAA’s en vitamines B1 en B5 die in de pleister zitten, worden door de huid opgenomen in de bloedbaan.”
2. “De eerste sportpleister met BCAA’s en Vitamine B1 & B5 die het voeden van je spieren ondersteunt en een sneller herstel bevordert!”
3. “Helpt het de spieren herstellen na de sportactiviteit? V”
4. “NutriTape ontlast de maag. Omdat de voedingstoffen direct in de bloedbaan worden opgenomen, heb je minder kans op maag- en darmproblemen.”
5. “Ze ontlasten de maag. Omdat de voedingstoffen direct in de bloedbaan worden opgenomen. Zo loop je minder kans op maag- en darmproblemen, misselijkheid of braken tijdens jouw veeleisende trainingen of races.”
6. “Minder kans op maag- en darmklachten tijdens de sportactiviteit? ?”
7. “Van BCAA’s is bekend dat ze helpen bij het voorkomen en vertragen van kramp bij veeleisende trainingen en wedstrijden.”
8. “Van BCAA is bekend dat ze kramp helpen voorkomen tijdens veeleisende trainingen of races.”
9. “Ze ondersteunen het vrij maken van lichaam eigen energie, dus je kan een afname van het hongergevoel ervaren tijdens veeleisende trainingen of wedstrijden vanwege de constante toevoer van vertakte aminozuren en vitamines B1 en B5.”
10. “Je kan een afname van het hongergevoel ervaren tijdens veeleisende trainingen of wedstrijden vanwege de constante toevoer van vertakte aminozuren en vitamines B1 en B5. Hierdoor zou het kunnen dat je minder voedsel hoeft te nemen dan normaal. Door minder gewicht te dragen, zul jij je lichter voelen, minder energie verbruiken en jouw tijden verbeteren. Test dit uit tijdens jouw veeleisende trainingen of races hoe dit voor jou werkt.”
11. “Door de 20 uur durende werking, worden je spieren niet alleen tijdens het sporten gevoed, maar helpt het ook bij jouw herstel na het sporten.”
12. “De pleisters hebben een werking van 20 uur (afhankelijk van de intensiteit van de activiteit). Atleten die de pleisters hebben geprobeerd, zijn verrast door het spierherstel dat ze hierdoor hebben ervaren.”
13. “Je vermijdt de gevreesde insulinepiek, wat vooral het geval is bij energiespiegels, die vaak duizeligheid veroorzaken wanneer het suiker- of cafeïneshot is verdwenen.”

Samenvatting van de klacht

De pleisters zijn gezondheidsproducten waarop de Code Aanprijzing Gezondheidsproducten (CAG) van toepassing is. De uiting is in strijd met artikel 9 CAG, omdat de reclame een onjuiste voorstelling van zaken geeft en misleidt. Op de website wordt wel onderzoek aangehaald, maar dat betreft laboratoriumstudies waarin is gekeken of de aminozuren de huid irriteren. Die resultaten zijn irrelevant. Er is geen bewijs dat de ingrediënten in de pleisters (in significante hoeveelheden) in de bloedbaan worden opgenomen of dat de pleisters bijdragen aan een beter herstel na het sporten. Met betrekking tot maag- en darmproblemen die tijdens het sporten kunnen ontstaan door hypertone dranken, geldt dat de pleisters deze dranken niet vervangen. Op basis van ervaringsverhalen wordt geclaimd dat sporters er wel minder van nodig hebben (omdat NutriTape lichaamseigen energie vrijmaakt), maar bewijs daarvoor ontbreekt. NutriTape is ook geen vervanging van maaltijden en heeft geen invloed op de mechanische belasting van het maagdarmkanaal. Er is geen bewijs dat de ingrediënten in de pleisters bijdragen aan minder maag- en darmproblemen tijdens en/of na het sporten of dat de ingrediënten in de pleisters bijdragen aan het verminderen van kramp. Er is geen bewijs dat de ingrediënten in de pleisters bijdragen aan het verminderen van het hongergevoel. De geclaimde werkingsduur van 20 uur is slechts gebaseerd op in vitro-studies waarin met een membraan de menselijke huid is nagebootst. Daarin is niet naar werking gekeken. Resultaten daarvan zijn ook niet gepubliceerd. Bloedtesten in mensen zouden zijn gepland, maar zijn nog niet gedaan. Voor de claim met betrekking tot het vermijden van de insulinepiek worden de pleisters vergeleken met koolhydraatrijke gels en sportdranken die inderdaad een insulinepiek veroorzaken. De pleisters zijn echter geen vervanging hiervan omdat ze geen koolhydraten bevatten. Mocht men tijdens de sportactiviteit koolhydraten nodig hebben, dan moet men die nog naast de pleisters nemen

De informatie van de Keuringsraad KOAG/KAG

Deze komt, samengevat, erop neer dat de Keuringsraad KOAG/KAG met klager van mening is dat de claims 1, 2, 3, 11 en 12, die hierboven zijn opgesomd onder de beschrijving van de bestreden reclame-uiting, in strijd zijn met artikel 9 CAG omdat er onvoldoende onderbouwing is voor deze claims. De claims 2, 3, 9 en 10 zijn volgens de Keuringsraad KOAG/KAG (tevens) in strijd met artikel 5.1 CAG omdat geen sprake is van een geautoriseerde of een ‘on hold’ gezondheidsclaim. De claims 4, 5, 6, 7, 8 en 13 acht de Keuringsraad KOAG/KAG in strijd met artikel 5.2 CAG. Een preventieve claim ter vermindering of voorkoming van medische aandoeningen, zoals maag- en darmproblemen en spierkrampen of het verminderen van insulinegehalte in het bloed is in relatie tot een gezondheidsproduct een ontoelaatbare medische claim.

Samenvatting van het verweer

Adverteerder richt zich op de ‘trailer’ en ‘ultra trailer’, dus lange afstand renners en is uitsluitend actief op de Nederlandse markt. Zij is de verkoper van de Spaanse fabrikant van de NutriTape pleisters. Adverteerder heeft zelf ervaren dat de pleisters werken. Alle claims, onderbouwingen en rapporten heeft adverteerder daarom 1-op-1 overgenomen van de Spaanse fabrikant. Op de fabrikant rust de verantwoordelijkheid om de claims te onderbouwen. Adverteerder is te goeder trouw en is blijkens reviews niet de enige met goede ervaringen met het product. Wel is adverteerder het ermee eens dat onvoldoende onderbouwing bestaat voor de claim dat voedingstoffen door de huid worden opgenomen in de bloedbaan. Dit wil volgens adverteerder echter niet zeggen dat opname via de huid totaal onmogelijk is. Adverteerder geeft verder in het verweerschrift meer informatie over de geclaimde werking. Na ontvangst van de klacht heeft adverteerder de website uit de lucht gehaald en heeft zij het bestreden product uit de webshop verwijderd evenals alle communicatie die direct of indirect te maken heeft met dit product, dit in afwachting van verdere onderbouwing van de claims en de werking van het product door de fabrikant. De laatste verkoop van dit product was ongeveer een jaar geleden en adverteerder had daarna geen voorraad van het product meer.

Het oordeel van de voorzitter

1)  De klacht ziet op een warenwetproduct (NutriTape-pleisters) dat uitwendig dient te worden toegepast en waaraan in de bestreden reclame-uiting aan gezondheid gerelateerde primaire functies worden toegeschreven. Hierdoor valt, overeenkomstig hetgeen klager stelt en het standpunt van de Keuringsraad KOAG/KAG, het product onder de omschrijving van gezondheidsproduct in de zin van de CAG. De voorzitter zal de uiting daarom toetsen aan deze bijzondere reclamecode.

2)  Overeenkomstig hetgeen de Keuringsraad KOAG/KAG heeft meegedeeld, dienen de claims 4, 5, 6, 7, 8 en 13 die hierboven zijn opgesomd onder de beschrijving van de bestreden reclame-uiting, in strijd met artikel 5.2 CAG te worden geacht. Ingevolge dit artikel is reclame voor gezondheidsproducten waarbij sprake is van een aanprijzing met geneeskundige inhoud of een toespeling daarop niet toegestaan. Medische indicaties mogen daarom niet worden aangeprezen. Ook de indruk van een geneeskundige werking mag niet worden gewekt. Ten aanzien van de hier bedoelclaims wordt daardoor niet meer toegekomen aan de vraag of het product de gestelde werking heeft. Immers, ongeacht het antwoord op deze vraag is de uiting door de hier bedoelde claims in strijd met artikel 5.2 CAG en om die reden al verboden.

3)  Ten aanzien van de overige claims toetst de voorzitter, gelet op de aard van het product (bedoeld voor uitwendig gebruik), aan artikel 9 CAG. Klager stelt dat de uiting in strijd met dit artikel is omdat de reclame volgens hem een onjuiste voorstelling van zaken geeft en misleidt, nu hij de werking onvoldoende aannemelijk acht. De Keuringsraad KOAG/KAG onderschrijft dit. Nu klager gemotiveerd en gedetailleerd de door adverteerder in de uiting gemaakte claims betwist, dient adverteerder de juistheid van de claims aan te tonen. Naar het oordeel van de voorzitter is adverteerder hierin niet geslaagd. Adverteerder heeft in haar verweerschrift citaten van de fabrikant opgenomen waarin een laboratoriumtest uit 2015 wordt genoemd die is uitgevoerd met een membraam. Adverteerder heeft het rapport van het bedoelde laboratoriumonderzoek overgelegd. De voorzitter acht dit rapport onvoldoende om aan te nemen dat de beweerdelijk werkzame stoffen uit de pleister via de huid daadwerkelijk de bloedbaan bereiken, zoals wordt geclaimd in uiting 1. Daargelaten het feit dat het niet een studie van het menselijke lichaam zelf betreft maar een simulatie die in opdracht van de fabrikant is uitgevoerd, volgt uit het rapport dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is voor het opnemen van aminozuren via de huid (“There is a lack of scientific studies about percutaneum absorption of aminoacids both in vivo and in vitro”). Adverteerder erkent dat onvoldoende onderbouwing bestaat voor de claim dat voedingstoffen door de huid worden opgenomen en vervolgens in de bloedbaan belanden en uiteindelijk effect op het sportende lichaam hebben.

4)  Nu het werkingsmechanisme onvoldoende aannemelijk is, kan verder in het midden blijven óf de pleisters stoffen bevatten die een nuttige rol spelen bij het voeden en/of het herstellen van de spieren, zoals bedoeld in de claims 1, 2 en 3. Gelet hierop acht de voorzitter ook de claims 9, 10, 11 en 12 onvoldoende gefundeerd. Al deze claims veronderstellen immers dat de pleisters via de huid werken, hetgeen onvoldoende is aangetoond. De verwijzing door de fabrikant naar de Pubmed database voor verdere onderbouwing van de werkzaamheid van de stoffen, mist daarmee relevantie. De uiting is door de claims 1, 2, 3, 9, 10, 11 en 12 tevens in strijd met artikel 9 CAG.

5)  De voorzitter neemt nota van de mededeling van adverteerder dat zij te goeder trouw is en dat gebruikers goede ervaringen hebben met het product. Dit kan evenwel niet afdoen aan het oordeel dat de uiting op grond van het voorgaande in strijd is met de CAG. Verder neemt de voorzitter nota van de mededeling van adverteerder dat de website ‘uit de lucht is’, hetgeen ook is geconstateerd, en dat alle directe en indirecte communicatie in verband met het product is verwijderd. De voorzitter zal om die reden gebruik maken van zijn bevoegdheid als bedoeld in artikel 12 lid 5 van het Reglement van de Reclame Code Commissie en het College van Beroep, zodat een aanbeveling achterwege blijft en volstaan wordt met te oordelen als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 5.2 CAG respectievelijk artikel 9 CAG.