De bestreden uiting

Het betreft een advertentie in de Trouw van 10 februari 2024. De kop van de advertentie is: “Dit virus kan minder onschuldig zijn dan het lijkt”. In de header van de advertentie staat: “De symptomen komen meestal overeen met een ongevaarlijke verkoudheid: een loopneus, hoofdpijn, niezen en vermoeidheid. Toch kan dit virus in sommige gevallen ernstiger uitpakken. Vijf vragen over het RS-virus. In de advertentie staan vijf vragen en antwoorden over het RS-virus. Onderaan de advertentie staat: “Kijk voor meer informatie over het RS-virus op: rsvirusinfo.nl”. Naast deze zin staat het logo van GSK.

Samenvatting van de klacht

Volgens klager blijkt uit de advertentie niet wie de adverteerder is en wat zijn belang is bij de advertentie. De advertentie wekt de indruk dat adverteerder een neutrale partij is die wil waarschuwen voor het RS-virus. De adverteerder blijkt een groot farmaceutisch bedrijf te zijn en heeft dus belang bij grotere maatschappelijke zorgen over het RS-virus, omdat dat kan leiden tot meer vaccinaties. Dit is noodzakelijke informatie bij het lezen van de advertentie.

Informatie van de Keuringsraad KOAG/KAG

De Keuringsraad heeft de volgende informatie verstrekt. De advertentie valt binnen de competentie van de Keuringsraad en is ter beoordeling voorgelegd en van een toelating voorzien (zoals ook in de advertentie wordt vermeld). Het betreft hier geen reclame voor geneesmiddelen, maar zogenaamde “ziektebeeldinformatie” die is getoetst aan paragraaf 5.8 van de Gedragscode Geneesmiddelenreclame. De advertentie voldoet aan de bepalingen uit de genoemde Gedragscode en aan paragraaf 5.8 in het bijzonder. De afzender van de uiting staat onderaan duidelijk vermeld, inclusief het adres van de afzender.

Samenvatting van het verweer

De missie van adverteerder is om mensen in staat te stellen een actiever leven te leiden, zich beter te voelen en langer te leven. Dat is de reden dat soms een bijdrage wordt geleverd aan het verbeteren van de kennis over bepaalde aandoeningen bij het algemeen publiek. Uit marktonderzoek blijkt dat mensen niet goed weten dat het RS-virus bij oudere volwassenen een veroorzaker van luchtweginfectie kan zijn. Er is weinig tot geen aandacht voor deze infectieziekte bij ouderen en adverteerder wil bijdragen aan het invullen van deze informatiebehoefte. Onderaan de advertentie staat dat adverteerder de afzender is en het adres van afzender.

De naleving van de geldende wet- en regelgeving heeft voor adverteerder de hoogste prioriteit. Om die reden is vooraf goedkeuring aan de Keuringsraad gevraagd en gekregen voor de bestreden uiting. 

Het oordeel van de voorzitter

1. De voorzitter begrijpt de klacht zo dat de bestreden uiting als een indirecte aanprijzing van geneesmiddelen moet worden aangemerkt, waarbij onvoldoende duidelijk wordt gemaakt dat de afzender een commercieel belang bij de uiting heeft.

2. De voorzitter neemt kennis van het standpunt van de Keuringsraad KOAG/KAG en onderschrijft het standpunt dat geen sprake is van geneesmiddelenreclame. In de uiting wordt aan de hand van vijf vragen informatie verstrekt over het RS-virus. In de uiting worden de symptomen van het RS-virus genoemd, de gevolgen voor een aantal specifieke leeftijdsgroepen en preventieve maatregelen. Tot slot wordt aangegeven dat men voor meer informatie kan kijken op een bepaalde website. Naar het oordeel van de voorzitter wordt hiermee geen geneesmiddel aangeprezen door adverteerder, maar betreft de uiting een aanprijzing van het denkbeeld dat men er goed aan doet zich te informeren over het RS-virus en zich bewust te zijn van de mogelijke risico’s van het virus. Dat de reclame afkomstig is van een commercieel bedrijf en hier ook niet geheel los van kan worden gezien, is onvoldoende om over het voorgaande anders te oordelen. Verder blijkt voldoende uit de uiting, die als advertentie wordt aangeduid, dat deze afkomstig is van een commercieel bedrijf. In de uiting staat immers duidelijk de naam van adverteerder, te weten GSK. Hiermee kan worden volstaan (vgl. de beslissing in dossier 2021/00619). De voorzitter beslist daarom als volgt.

De beslissing van de voorzitter

De voorzitter wijst de klacht af.