De bestreden reclame-uiting
Het betreft een aanbieding op www.startpagina.nl/radio welke te zien is in het midden van de pagina tussen blokken met radiozenders. De advertentie betreft een veiling op Catawiki van een SA-band met hakenkruis. Hierbij staat de tekst: “Originele Duitse Allgemeine sa band” met daarbij een afbeelding van de band met hakenkruis.
De klacht
De klacht wordt als volgt samengevat. Klaagster is “geschokt” door de aanbieding, waarmee zij “niets van doen wil hebben”. Als klaagster iets wil opzoeken over deze donkere periode uit de geschiedenis gebeurt dit selectief en op eigen initiatief. Volgens klaagster dienen actieve aanbiedingen als onderhavige niet te worden toegestaan.
De reactie van Sanoma
De reactie van Sanoma wordt als volgt samengevat. Volgens Sanoma is Startpagina niet verantwoordelijk voor de (inhoud van de) advertentie en kan zij daar ook geen invloed op uitoefenen. Er bestaat volgens haar geen directe relatie tussen Startpagina en Catawiki ten aanzien van het tonen van de advertentie. Sanoma legt uit dat het blok met radiozenders en de advertentie in het midden daarvan een zogenaamde iframe is, afkomstig van de website Radiozenders.fm. Volgens Sanoma heeft Radiozenders.fm een overeenkomst gesloten met Google, door wie de feitelijke selectie van de te vertonen advertentie(s) geschiedt. Startpagina zou de bewuste advertentie ook niet tegen kunnen houden indien er wel sprake zou zijn van een overeenkomst met Google nu deze niet vooraf geblokkeerd kunnen worden. Dit zou hooguit kunnen doordat Google advertenties van Catawiki in zijn algemeen verbiedt. Dit zou echter haar doel volledig voorbij schieten nu andere advertenties van Catawiki voor bijvoorbeeld oldtimers, zilveren bestek of keepershandschoenen van Ed de Goey in ieder geval niet in strijd zijn met de Nederlandse Reclame Code (NRC), aldus Sanoma. Hierbij is verder nog van belang dat online advertenties dynamisch zijn, wat inhoudt dat een adverteerder tegelijkertijd twee mensen op hen persoonlijk toegespitste advertenties kan laten zien, voor eenzelfde product of voor twee verschillende producten. Volgens Sanoma is Startpagina niet betrokken bij de selectie van de adverteerder die de advertentiepositie op de webpagina startpagina.nl/radio mag vullen en kan zij ook geen invloed uitoefenen op de inhoud hiervan. Om die reden dient Startpagina niet verantwoordelijk te worden gehouden voor de inhoud van een langs die weg vertoonde advertentie, aldus Sanoma.
Het verweer van Catawiki
Het verweer van Catawiki wordt als volgt samengevat. Catawiki is een online platform waarop verkopers (verzamel)objecten verkopen aan de hoogste bieder van de veiling. Na de veiling levert de verkoper het kavel direct aan de koper. Catawiki verkrijgt nooit het eigendom en is nooit in het bezit van een kavel. Volgens Catawiki beoordeelt een expert of een kavel geschikt is om in de veiling te worden opgenomen. Voor het veilen van nazi-memorabilia hanteert zij strikte voorwaarden. Zo accepteren haar experts alleen zaken uit de Tweede Wereldoorlog die origineel zijn en daarmee een historisch karakter hebben. Volgens Catawiki krijgen bezoekers van haar website, door het gebruik van cookies door een partner, op andere websites die zij bezoeken banners te zien. Deze partner heeft toegang tot een specifiek voor deze partner beschikbaar gestelde “Product Feed” waarin alle kavel informatie (afbeelding, beschrijving, prijs e.d.) staat die zij kan gebruiken om haar banners automatisch te vullen. Omdat volgens Catawiki het uitsluiten van materiaal dat mogelijk als aanstootgevend kan worden ervaren in de “Product Feed” hoog in het vaandel staat, heeft zij uiteenlopende filters geïmplementeerd alvorens data via de feed aan te leveren bij haar partners. Volgens Catawiki stellen ook haar partners hoge eisen, waardoor zij veelal voorzien in extra checks en algoritmes om het tonen van ongewenst materiaal te voorkomen. Volgens Catawiki blijkt nu dat de onderhavige advertentie echter niet door de filter van Catawiki, noch door die van de partner is geblokkeerd, waardoor het betreffende kavel abusievelijk in de aan klaagster getoonde advertentie terecht is gekomen. Volgens Catawiki heeft zij na de klacht haar filters aangescherpt. Het tonen van banners met nazi-memorabilia zou in de toekomst niet meer voor moeten komen.
Het oordeel van de voorzitter
De voorzitter vat klaagsters bezwaar aldus op dat zij de uiting in strijd vindt met de goede smaak en het fatsoen, als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). De voorzitter is van oordeel dat de uiting, die een aanbieding voor (een veiling van) een SA-band met hakenkruis betreft, de grenzen van het toelaatbare heeft overschreden. De advertentie bevindt zich op een algemene pagina over radiozenders. De voorzitter is van oordeel dat het niet juist is om op onderhavige wijze onverwachts geconfronteerd te worden met een aanprijzing van een dergelijk aanbod dat als aanstootgevend kan worden beschouwd. De uiting is om die reden in strijd met de goede smaak en het fatsoen.
Catawiki erkent dat het een fout is dat de advertentie zichtbaar was voor klaagster en heeft daarop haar filters aangepast. Om die reden blijft een aanbeveling achterwege.
Nu Catawiki zich als enige verantwoordelijk acht voor de uiting zal de voorzitter om praktische redenen beslissen als volgt.
De beslissing van de voorzitter
Op grond van het voorgaande heeft Catawiki gehandeld in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC. De voorzitter bepaalt dat ten aanzien van Startpagina niet op de klacht hoeft te worden beslist.