Het College van Beroep [29 november 2023]
1. De procedure
[…]
2. De bestreden uitingen
Het betreft de website van Landgoed Prinsenbosch voor zover daarop staat “In harmonie met de natuur” alsmede een in een weiland geplaatst bord met onder meer de tekst “Te gast in de natuur”.
3. Het geschil bij de Commissie
3.1. De inleidende klacht luidt dat de uitingen misleidend en in strijd met de waarheid zijn, omdat kopers wordt voorgespiegeld dat het bouwproject dat in de uitingen wordt bedoeld milieuvriendelijk is. De natuur en het leefgebied van dieren worden vernield door het bouwproject. Verder stelt appellant dat bij het project wordt gehandeld in strijd met regels op het gebied van stikstof, omgevingsrecht en strafrecht.
3.2. De Commissie heeft haar oordeel beperkt tot de wijze waarop het bouwproject wordt aangeprezen en buiten beschouwing gelaten of in strijd met laatstgenoemde regelgeving wordt gehandeld. De Commissie heeft geoordeeld dat het OntwikkelingsMaatschappij Apeldoorn vrijstaat om te wijzen op de omgeving waarin de woningen worden gebouwd door te spreken over een natuurlijk gebied met een natuurlijk karakter. Dat appellant het bouwproject niet wenselijk vindt voor de natuur, neemt niet weg dat het feitelijk juist is dat de woningen zich in en rondom de natuur bevinden. OntwikkelingsMaatschappij Apeldoorn doet in de uitingen geen mededelingen over haar bijdrage aan de natuur en suggereert niet dat de bouw van de woningen geen effect op de natuur heeft. De Commissie acht de uitingen op grond van het voorgaande niet misleidend.
4. De grieven
De Commissie spreekt ten onrechte over een natuurlijk gebied met een natuurlijk karakter. Dit staat niet zo in de uitingen. Met de komst van 15 grote woningen is het bovendien geen natuur meer. Om deze reden acht appellant de woorden “Te gast in de natuur” onjuist. Kopers van woningen zullen denken dat de omgeving hetzelfde zal blijven. Dit is niet waar. De kopers worden hierover onjuist geïnformeerd. Verder is geen sprake van “In harmonie met de natuur” zoals op de website staat. Natuur is een leefgebied en het bouwen van woningen zal dit leefgebied vernietigen. Daarbij wordt niet aan de kopers gemeld dat OntwikkelingsMaatschappij Apeldoorn (volgens appellant) een aandeel heeft in strafbare feiten.
5. Het antwoord in appel
De grieven zijn gemotiveerd weersproken. Het verweer strekt tot bevestiging van de beslissing van de Commissie. Hierna zal, voor zoveel nodig, op het verweer worden ingegaan.
6. De mondelinge behandeling
Appellant heeft zijn standpunt toegelicht mede aan de hand van de door hem op voorhand toegezonden pleitnota die als hier ingelast wordt beschouwd.
Op hetgeen verder ter zitting is verklaard zal hierna, voor zoveel nodig, worden ingegaan.
7. Het oordeel van het College
Evenals de Commissie zal het College de beoordeling beperken tot de wijze waarop het bouwproject in de bestreden reclame-uitingen wordt aangeprezen. Het College begrijpt het standpunt van appellant in dat kader aldus dat in de uitingen ten onrechte een bouwproject wordt aangeprezen met de woorden “In harmonie met de natuur” respectievelijk “Te gast in de natuur” omdat het bouwproject schadelijk is voor de natuur. Het College acht het echter voor de gemiddelde consument duidelijk dat waar woningen in of nabij de natuur worden gebouwd, dit negatieve gevolgen zal (kunnen) hebben voor de natuur. Tegen deze achtergrond zal de gemiddelde consument de bestreden uitingen, waarin onmiskenbaar sprake is van enige overdrijving, zo begrijpen dat bij de bouw van de 15 woningen het oorspronkelijke gebied zo min mogelijk zal worden aangetast. Nu niet is gebleken dat de uitingen daarmee een verkeerde voorstelling van zaken geven, oordeelt het College, in navolging van de Commissie, dat geen sprake is van misleiding. Om die reden beslist het College als volgt.
8. De beslissing van het College van Beroep
Het College bevestigt de beslissing van de Commissie waarbij de klacht is afgewezen.
[Hieronder volgt de beslissing waartegen beroep is ingesteld]
De Reclame Code Commissie (3 augustus 2023)
De bestreden reclame-uitingen
Het betreft de website van Landgoed Prinsenbosch voor zover daarop staat “In harmonie met de natuur” en een in een weiland geplaatst bord met onder meer de tekst “Te gast in de natuur”.
Samenvatting van de klacht en de nadere toelichting door klager
Op de website van adverteerder staat dat Landgoed Prinsenbosch een woonwijk is die zal worden gerealiseerd “In harmonie met de natuur”. Op het bord in het weiland staat “Te gast in de Natuur”. Dit is misleidend en in strijd met de waarheid. Een woonwijk is bebouwd en geen natuur. Kopers wordt voorgespiegeld dat dit een milieuvriendelijk project is. De natuur en het leefgebied van dieren wordt vernield door de ontwikkeling waarbij blijkens een door klager overgelegd krantenartikel zelfs strafbare feiten zijn gepleegd. Op enkele honderden meters van een Natura 2000 gebied worden op slinkse wijze de stikstof regels omzeild. De kopers worden verkeerd voorgelicht. Er zijn geen vergunningen, deze moeten de kopers zelf aanvragen waardoor de regels omzeild worden.
Het oordeel van de voorzitter
De voorzitter heeft de klacht afgewezen. Het oordeel van de voorzitter luidt als volgt:
“In de uitingen maakt adverteerder reclame voor een nog te realiseren bouwproject waarvoor men zich kan inschrijven. Uit de uitingen kan worden afgeleid dat het gaat om woningen die zullen worden gebouwd in een gebied met een natuurlijk karakter waarbij het de bedoeling is dat dit gebied zoveel mogelijk zijn natuurlijke karakter behoudt. Dit laatste volgt uit de woorden “In harmonie met de natuur” en “Te gast in de natuur”. Dat men bedenkingen kan hebben over bouwen in de natuur en dit niet zonder schade voor de natuur plaatsvindt, is onvoldoende om de uitingen misleidend te achten. De gemiddelde consument zal begrijpen dat adverteerder daarin met enige overdrijving het bouwproject aanprijst onder verwijzing naar het gebied waarin dit project wordt gerealiseerd. Of bij of in de buurt van het project “de stikstof regels” worden omzeild en of de kopers zelf vergunningen moeten aanvragen, doet tot slot niet ter zake nu hierover in de uitingen geen mededelingen worden gedaan of bepaalde verwachtingen worden gewekt. De voorzitter beslist daarom als volgt.
Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.”
Het bezwaar van klager
Klager is het niet eens met de beslissing van de voorzitter, omdat hij van mening is dat er geen sprake is van overdrijving of het behouden van een natuurlijk karakter door adverteerder. Het bouwen van een woonwijk in de natuur brengt mee dat de natuur wordt vernietigd. De gewone consument verwacht volgens klager bij natuur met een “natuurlijk karakter” bossen, grasland en hei met weinig menselijke activiteiten of sporen. Deze consument zal een omgeving met onder meer grote (bij)gebouwen, verharde opritten, hekken, autoverkeer en door mensen gemaakt lawaai en licht ervaren als een woonwijk en niet als natuur of een omgeving met een “natuurlijk karakter”. Zelfs als alles groen geverfd zou zijn, is de natuur zelf in deze omgeving weg. Adverteerder kan niet aantonen dat haar bebouwing geen enkel effect op de natuur zelf heeft.
Reactie van adverteerder op het bezwaar van klager
Adverteerder sluit zich aan bij de voorzittersbeslissing en is van mening dat op grond van de inhoud van de Nederlandse Reclame Code (NRC), de motivering van de klacht en eerdere uitspraken van de Commissie geen sprake is van strijd met de NRC. De reclame-uitingen zijn niet misleidend. Hieruit blijkt dat het gaat om woningen die zullen worden gebouwd in een gebied met een natuurlijk karakter, waarbij het de bedoeling is dat dit gebied zoveel mogelijk zijn natuurlijke karakter behoudt. Een ieder kan begrijpen dat het landschap binnen het plangebied door de bouw van woningen wel verandert. De stellingen van klager zijn feitelijk onjuist en een deugdelijke onderbouwing ontbreekt.
Adverteerder voert nog aan zelf circa 2 hectare aan houtsingels te hebben aangeplant tegen de randen van het plangebied, die inmiddels tot volle wasdom zijn gekomen en een aantrekkelijke faunahabitat vormen, zoals onder meer blijkt uit de daarin aangetroffen faunasporen. Deze aangeplante houtsingels wordt onderhouden en beschermd. Daarnaast heeft adverteerder een belangrijke bijdrage geleverd aan de realisatie van natuurlijkontwikkeling van circa 20 hectare elders in de gemeente.
Adverteerder is van oordeel dat de voorzittersbeslissing moet worden bevestigd.
De mondelinge behandeling
Klager heeft zijn standpunt nader toegelicht, mede aan de hand van een pleitnota die als hier ingelast wordt beschouwd. Op hetgeen ter zitting aan de orde is gekomen, wordt voor zover nodig in het oordeel van de Commissie ingegaan.
Het oordeel van de Commissie
1. De Commissie stelt voorop dat het oordeel is beperkt tot de wijze waarop adverteerder haar landgoed in de reclame-uitingen aanprijst. De vraag of dit bouwproject op zich wenselijk is en of eventuele andere regels, zoals op het gebied van stikstof, omgevingsrecht en strafrecht, bij de bouw worden overtreden, valt buiten het beoordelingskader van deze zaak.
2. De klacht stelt aan de orde dat de reclame-uitingen van adverteerder misleidend zijn, omdat hierin de suggestie wordt gewekt dat kopers van de aangeboden woningen in (harmonie met en te gast in) de natuur gaan wonen. In werkelijkheid is deze natuur volgens klager vernietigd door de bouw van de betreffende woonwijk door adverteerder en is er hierdoor geen natuur meer in dit woongebied. De Commissie overweegt daartoe als volgt. In de reclame-uitingen wordt het landgoed van adverteerder aangeprezen, waarop woningen worden gebouwd. Uit de uitingen blijkt duidelijk dat adverteerder de ligging van het woongebied aanprijst. Het staat adverteerder vrij om te wijzen op de omgeving waarin haar woningen zich gaan bevinden, te weten in een natuurlijk gebied. Dat klager het bouwproject niet wenselijk vindt voor de natuur, en het leefgebied van de dieren die zich daarin bevinden, neemt niet weg dat het feitelijk juist is dat de woonwijk zich in en rondom de natuur bevindt. Adverteerder doet in de uitingen geen mededelingen over haar bijdrage aan de natuur en suggereert niet dat de bouw van haar woonwijk geen effect op de natuur heeft. De Commissie ziet geen aanleiding om de uiting in strijd met de Nederlandse Reclame Code te achten en beslist daarom als volgt.
De beslissing van de Reclame Code Commissie
De Commissie bevestigt de beslissing van de voorzitter en wijst de klacht af.
Hieronder volgt de voorzittersbeslissing d.d. 6 juni 2023:
De bestreden reclame-uitingen
Het betreft de website van Landgoed Prinsenbosch voor zover daarop staat “In harmonie met de natuur” en een in een weiland geplaatst bord met onder meer de tekst “Te gast in de natuur”.
Samenvatting van de klacht en de nadere toelichting door klager
Op de website van adverteerder staat dat Landgoed Prinsenbosch een woonwijk is die zal worden gerealiseerd “In harmonie met de natuur”. Op het bord in het weiland staat “Te gast in de Natuur”. Dit is misleidend en in strijd met de waarheid. Een woonwijk is bebouwd en geen natuur. Kopers wordt voorgespiegeld dat dit een milieuvriendelijk project is. De natuur en het leefgebied van dieren wordt vernield door de ontwikkeling waarbij blijkens een door klager overgelegd krantenartikel zelfs strafbare feiten zijn gepleegd. Op enkele honderden meters van een Natura 2000 gebied worden op slinkse wijze de stikstof regels omzeild. De kopers worden verkeerd voorgelicht. Er zijn geen vergunningen, deze moeten de kopers zelf aanvragen waardoor de regels omzeild worden.
Het oordeel van de voorzitter
In de uitingen maakt adverteerder reclame voor een nog te realiseren bouwproject waarvoor men zich kan inschrijven. Uit de uitingen kan worden afgeleid dat het gaat om woningen die zullen worden gebouwd in een gebied met een natuurlijk karakter waarbij het de bedoeling is dat dit gebied zoveel mogelijk zijn natuurlijke karakter behoudt. Dit laatste volgt uit de woorden “In harmonie met de natuur” en “Te gast in de natuur”. Dat men bedenkingen kan hebben over bouwen in de natuur en dit niet zonder schade voor de natuur plaatsvindt, is onvoldoende om de uitingen misleidend te achten. De gemiddelde consument zal begrijpen dat adverteerder daarin met enige overdrijving het bouwproject aanprijst onder verwijzing naar het gebied waarin dit project wordt gerealiseerd. Of bij of in de buurt van het project “de stikstof regels” worden omzeild en of de kopers zelf vergunningen moeten aanvragen, doet tot slot niet ter zake nu hierover in de uitingen geen mededelingen worden gedaan of bepaalde verwachtingen worden gewekt. De voorzitter beslist daarom als volgt.
De beslissing van de voorzitter
Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.