De bestreden reclame-uiting

Het betreft een uiting op www.samengratisscheiden.nl. Daarin staat onder meer:

“Wij regelen uw echtscheiding binnen 4 tot 6 weken 100% gratis…”.

Onder het kopje “Wij regelen Uw scheiding gratis…” staat:

“Indien uw belastbaar jaarinkomen in 2013 maximaal € 25.800,- per persoon bedraagt

(reeds apart wonend) of maximaal € 36.400,- per persoon (samenwonend of alleenwonend met kind(eren)) bedraagt en uw vermogen minder is dan € 10.569,- per persoon, kunnen wij zelfs helemaal gratis uw echtscheiding regelen!”.

Onder het kopje “Een echtscheiding kost bij ons 0,- Euro” staat:

“Indien u in aanmerking komt voor subsidie (toevoeging) verzorgt Samen Gratis Scheiden uw echtscheiding geheel kosteloos van A tot Z.

Stichting SGS neemt zowel uw eigen bijdrage als de betaling van de griffierechten voor haar rekening, daardoor kunt u bij ons kosteloos scheiden.

Zonder extra kosten. U ontvangt van ons geen enkele rekening, dus ook niet voor:”.

Hierna worden diverse werkzaamheden genoemd, zoals bijvoorbeeld:

“Het intakegesprek met één van onze mediators, zij komen zelfs geheel kosteloos naar u toe”, “De vervolggesprekken”, “Het aanvragen van aanvullende informatie” en “Juridisch advies voor uw specifieke situatie”.  

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat.

Gesteld wordt dat echtscheiden gratis is. Dat is misleidend. Klaagster voert hiertoe het volgende aan. 

Alleen “de juridische kosten” worden vergoed. Daarnaast moeten nog een eigen bijdrage, griffiekosten en gemeente kosten worden betaald.

Verder kan niet worden gesproken over “gratis”, omdat adverteerder betaald wordt door middel van een door de overheid verstrekte subsidie. De cliënt betaalt dus wel degelijk.  Klaagster stelt: “voorwaarde voor gratis is dat er betaald wordt door de overheid”.

Ten slotte werkt adverteerder oneerlijk concurrerend ten aanzien van bedrijven die wel eerlijke informatie verstrekken. 

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

Degenen die in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand via de raad voor de rechtsbijstand kunnen via adverteerder daadwerkelijk gratis scheiden. Adverteerder int bij de betreffende cliënten niet de door voornoemde raad opgelegde eigen bijdrage noch de aan de rechtbank verschuldigde griffierechten. Deze cliënten kunnen dus zonder het ontvangen van een nota de gevolgen van een echtscheiding, ontbinding geregistreerd partnerschap en/of verbreking samenleving geheel gratis regelen. Adverteerder verwijst naar de producties 1 tot en met 4 bij het verweer waaronder een vonnis in kort geding van 11 april 2013 van de rechtbank Zeeland-West-Brabant te Breda. In rechtsoverweging 3.16 staat onder meer:

“Uit de toelichting van gedaagde (= adverteerder) blijkt de voorzieningenrechter dat en onder welke omstandigheden kosteloze dienstverlening door gedaagde daadwerkelijk is te geven”. Ook de voorzieningenrechter is tot de conclusie gekomen dat de diensten van adverteerder, die adverteerder aan minvermogende cliënten aanbiedt, geheel gratis zijn.

Klaagsters stelling dat niet kan worden gesproken over “gratis”, omdat adverteerder betaald wordt door middel van een door de overheid verstrekte subsidie, is onbegrijpelijk. Cliënten die in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand kunnen de gevolgen van de echtscheiding et cetera immers wel degelijk geheel gratis regelen. Adverteerder verwijst naar voornoemde rechtsoverweging 3.16. Adverteerder int de eigen bijdragen die door de raad voor de rechtsbijstand worden opgelegd niet en adverteerder betaalt de griffierechten voor cliënten. Adverteerder, die eerst in B.V. vorm werkte, heeft als ideële doelstelling de gevolgen van onder andere echtscheidingen ook voor minvermogenden goed te regelen.   

Naar aanleiding van klaagsters stelling dat adverteerder oneerlijk concurrerend werkt ten aanzien van bedrijven die wel eerlijke informatie verstrekken, verwijst adverteerder naar productie 5 bij het verweer, inhoudende een beslissing van 10 april 2015 van het Hof van Discipline. In rechtsoverweging “4.2.2” (kennelijk is bedoeld: 4.2.3) staat onder meer:  

“De wetgever heeft zich evenmin uitgelaten over de tuchtrechtelijke (on)geoorloofdheid van het niet innen van de eigen bijdrage. Weliswaar heeft de wetgever de incasso van de eigen bijdrage bij de advocaat gelegd (aan hem opgedragen), maar daaruit volgt geen verplichting daartoe over te gaan. In zodanige verplichting, of een sanctie op het niet uitvoeren van die opdracht heeft de wetgever niet voorzien en derhalve de advocaat vrijheid gelaten”.   

In rechtsoverweging “4.2.6” staat onder meer:

“De Wet op de rechtsbijstand strekt er niet toe de concurrentieverhouding tussen advocaten te regelen. Bovendien kan een advocaat in beginsel niet worden ontzegd te concurreren door de kosten voor de cliënt te matigen, temeer niet omdat deze vorm van mededinging niet gereglementeerd is. De enkele omstandigheid dat een advocaat de eigen bijdrage niet int, leidt derhalve niet tot de conclusie dat het vertrouwen in de advocatuur wordt geschaad noch kwalificeert het zich als een onbehoorlijk handelen jegens de collega’s”. 

E-mail van 26 januari 2016 van het secretariaat van de Stichting Reclame Code

In deze e-mail is mr. Stoffels in de gelegenheid gesteld om nog schriftelijk te reageren op het onderdeel van de klacht betreffende “gemeente kosten”. 

Reactie van mr. Stoffels bij (twee) e-mails van 26 januari 2016 en bij e-mail van 27 januari 2016.

Deze reactie wordt als volgt samengevat.

Normaliter dient een cliënt de eigen bijdrage en het griffiegeld zelf te betalen. Bij adverteerder worden de eigen bijdrage en het griffiegeld betaald door de mediators die werkzaam zijn bij adverteerder. Cliënten ontvangen dus geen enkele nota van adverteerder, zoals ook op de website staat.

De rechtbank eist dat er bij een verzoekschrift tot echtscheiding een originele geldige huwelijksakte en originele geboorteaktes worden overgelegd. Cliënten, ook die van adverteerder, worden geacht deze aktes zelf aan te leveren. Gemiddeld kost zo’n akte € 10,-. Indien partijen geen minderjarige kinderen hebben, dienen cliënten dus € 10,- te betalen bij de gemeente voor het aanvragen van de huwelijksakte. 

Zodra de advocaat of mediator een afspraak maakt met nieuwe cliënten wordt de  cliënten gevraagd het volgende mee te nemen:

kopie identiteitsbewijs

de benodigde aktes voor de rechtbank en

bewijstukken waaruit de activa en passiva blijken.

Cliënten nemen deze stukken mee naar de afspraak en overhandigen deze aan de advocaat of mediator. Aktes worden dus niet door de advocaat of mediator opgevraagd.

Het oordeel van de Commissie

In de bestreden uiting is meermalen sprake van het gratis “regelen” door adverteerder van “Uw echtscheiding”. In de uiting is duidelijk uiteengezet onder welke (financiële) omstandigheden men voor dit gratis laten regelen van de echtscheiding in aanmerking komt, namelijk -samengevat- in geval van “subsidie (toevoeging). Klaagster heeft niet weersproken dat, zoals in de uiting staat, in geval men in aanmerking komt voor een subsidie oftewel toevoeging, adverteerder de eigen bijdrage en de griffierechten voor haar rekening neemt en men van adverteerder geen enkele rekening ontvangt.  

Dat deze cliënten in het kader van de echtscheidingsprocedure zelf zorg moeten dragen voor het aanleveren van een originele geldige huwelijksakte en originele geboorteaktes, en dat de cliënt in dit verband mogelijk aktekosten bij de gemeente moet betalen, betekent niet dat de bestreden uiting in strijd met de Nederlandse Reclame Code is. Deze uiting heeft duidelijk betrekking op de dienstverlening door adverteerder en het niet in rekening brengen van die dienstverlening. Verder ligt in de uiting niet de suggestie besloten dat de echtscheiding voor de cliënt in het geheel geen kosten, te betalen aan anderen dan adverteerder, met zich kan brengen.

Dat adverteerder voor haar dienstverlening betaald wordt door middel van een door de overheid verstrekte subsidie betekent evenmin dat de bestreden uiting in strijd is met de NRC. In de uiting ligt niet de suggestie besloten dat adverteerder in het geheel niets ontvangt voor de werkzaamheden die zij verricht, ook niet van een ander dan de cliënt.

Niet is gebleken dat adverteerder geen eerlijke informatie verstrekt. Reeds om die reden kan klaagsters stelling dat adverteerder oneerlijk concurrerend werkt ten aanzien van bedrijven die wel eerlijke informatie verstrekken niet slagen.  

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.