De bestreden reclame-uiting

Het betreft de televisiecommercial voor het cryptoplatform Bitvavo. In de (Engels gesproken en Nederlands ondertitelde) commercial wordt het volgende gezegd:

“Investeren kan op veel manieren. Eén ervan is crypto. Bitcoin, zus coin, zo coin… Een turbulente wereld vol risico’s en kansen. Ontdek het via een vertrouwd platform (“trusted platform”). Kies net als één miljoen Nederlandse klanten voor Bitvavo (“Join the one million Dutch users of Bitvavo”).

Dé crypto exchange van Nederland.”

De klacht

Het standpunt van klager, zoals weergegeven in de schriftelijke klacht en ter zitting mondeling toegelicht, wordt als volgt samengevat.

Bitvavo maakt reclame voor haar diensten als ‘trusted platform’ in een turbulente wereld vol risico’s en kansen en beweert daarbij één miljoen Nederlandse klanten/‘users’ te hebben. Klager acht dit aantal onwaarschijnlijk, omdat Bitvavo op haar website stelt dat zij in 27 landen actief is en daar in totaal meer dan een miljoen gebruikers heeft. Nu Bitvavo ervoor kiest het getal van één miljoen Nederlandse klanten in haar reclame te gebruiken, dient zij te bewijzen dat die mededeling juist is. Er is echter geen onafhankelijk, overtuigend en controleerbaar bewijs van deze stelling geleverd, bijvoorbeeld in de vorm van een certificering of keurmerk of een accountantsverklaring. Dit betekent dat Bitvavo zich in Nederland groter zou voordoen dan zij is en dat, wegens oncontroleerbaarheid van de juistheid van de uiting, niet kan worden gesproken van een ‘vertrouwd platform’. Klager acht dit te meer van belang, nu Bitvavo voor wat betreft de in de reclame genoemde feiten niet onder toezicht staat van De Nederlandse Bank of de Autoriteit Financiële Markten.

Het verweer

Het standpunt van adverteerder, zoals weergegeven in haar verweerschrift met aanvulling en ter zitting mondeling toegelicht, wordt als volgt samengevat.

Uit de administratie van de systemen van Bitvavo blijkt dat zij meer dan een miljoen Nederlandse klanten heeft (en had bij de start van de reclamecampagne op 26 april 2022). De mededeling op de website van Bitvavo dat zij in totaal meer dan een miljoen gebruikers heeft verspreid over 27 landen, klopt ook. Nederland is één van die 27 landen en als Bitvavo meer dan een miljoen Nederlandse gebruikers heeft, dan heeft zij er vanzelfsprekend ook meer dan een miljoen in die 27 landen in totaal. Bovendien is Bitvavo een handelsplatform met Nederlandse wortels en is haar focus steeds primair op Nederland gericht geweest. Tot slot speelt hier een rol dat de mededeling op de website van eerdere datum is dan de commercial en het aantal van één miljoen klanten logischerwijs eerder werd gehaald in heel Europa dan alleen in Nederland. Onder ‘gebruikers’ (‘users’) verstaat Bitvavo in het kader van deze zaak personen die zich hebben geregistreerd en een account hebben aangemaakt bij Bitvavo. Anders dan voor de financiële afdeling is voor de marketingafdeling van Bitvavo het daadwerkelijk handelen op het platform geen voorwaarde om als gebruiker te worden beschouwd. Of sprake is van “Nederlandse klanten” wordt vastgesteld aan de hand van de bij registratie opgegeven ‘country of residence’ of de op het overgelegde identiteitsdocument vermelde nationaliteit. Het is niet mogelijk om ter onderbouwing van de juistheid van de uiting een uitdraai van de systemen van Bitvavo te verstrekken, omdat de zelfgebouwde IT- en administratiesystemen van Bitvavo voor een derde complex zijn om te doorgronden. Alleen een geoefend expert kan op basis van de systemen onomstotelijk concluderen welk gebruikersaantal juist is. Om de juistheid van de mededeling “één miljoen Nederlandse gebruikers” te onderbouwen, legt Bitvavo bij verweer een ondertekende verklaring van haar statutair bestuur over waarin staat: “According to Bitvavo’s systems and its administration, Bitvavo has more than 1,000,000 (one million) Dutch users on 26 april 2022 and on any date thereafter. Bitvavo considers Dutch users to be users that have indicated to Bitvavo to be residing in the Netherlands and users that have indicated to Bitvavo to be of Dutch nationality.” Ter zitting legt Bitvavo een gelijkluidende verklaring over die de leidinggevende van het Datateam van Bitvavo onder ede bij een notaris heeft afgelegd.

Het oordeel van de Commissie

1.

Kern van de klacht is dat Bitvavo zich in de televisiecommercial ten onrechte presenteert als een ‘vertrouwd (trusted) platform’ met ‘één miljoen Nederlandse klanten’ (users), omdat Bitvavo deze claim volgens klager niet met onafhankelijk, overtuigend en controleerbaar bewijs kan onderbouwen. De Commissie begrijpt de klacht zo dat klager de commercial om deze reden misleidend vindt.

2.

Bij de beoordeling of een reclame-uiting misleidend is, wordt uitgegaan van de interpretatie van de uiting door de gemiddelde consument. In de bestreden commercial wordt Bitvavo in beeld en tekst aangeprezen als een “vertrouwd platform” om de turbulente wereld vol risico’s en kansen van het investeren in crypto te ontdekken. De kijker wordt vervolgens opgeroepen om “net als één miljoen Nederlandse klanten” voor Bitvavo te kiezen. Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument de aanduiding “één miljoen Nederlandse klanten” (‘users’) in dit verband zo begrijpen dat hiermee wordt verwezen naar één miljoen Nederlandse personen die het investeren in crypto via Bitvavo hebben ontdekt en dus daadwerkelijk op het platform handelen of gehandeld hebben. Ter zitting is echter gebleken dat Bitvavo het aanmaken van een account als telmoment hanteert. Er hoeft geen sprake te zijn van een transactie om als klant (user) van Bitvavo te worden beschouwd.

3.

Dat Bitvavo deze invulling aan het begrip ‘klant’ geeft bij haar mededeling van het aantal van één miljoen Nederlandse klanten, ligt niet voor de hand en zal zonder nadere toelichting door de gemiddelde consument niet zo worden begrepen. Zoals hiervoor is overwogen, zal deze consument uitgaan van één miljoen Nederlandse personen die handelen in crypto op het vertrouwde platform Bitvavo. Bitvavo heeft in ieder geval niet aangetoond dat sprake is van één miljoen op haar platform handelende Nederlandse klanten. De door Bitvavo overgelegde verklaringen van haar bestuur en de leidinggevende van haar Datateam over het aantal van één miljoen “Dutch users” kunnen niet als een onafhankelijke en controleerbare onderbouwing van de juistheid van het in de commercial geclaimde aantal van één miljoen worden beschouwd. Gelet hierop gaat de commercial gepaard met onjuiste informatie als bedoeld in de aanhef van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Omdat de gemiddelde consument hierdoor ertoe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is sprake van misleidende reclame en daardoor van oneerlijke reclame in de zin van artikel 7 NRC.

4.

Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.