De bestreden uiting
Het betreft stickers die onder andere in de bussen van Connexxion in de provincie Utrecht zijn aangebracht. Onder een tekening van een poppetje dat (kennelijk) muntgeld in de hand krijgt geworpen staat te lezen:
“Uitval van de bus? Bel 0900 – 266 63 99 (lokaal tarief) en u krijgt uw geld terug.”
De klacht
Bij het bellen van het op de sticker genoemde nummer wordt verwezen naar de regeling op de website van Connexxion, waaruit blijkt dat aan veel voorwaarden moet worden voldaan om voor teruggave van geld in verband met uitval van een bus in aanmerking te komen. In de uiting staat geen enkele verwijzing naar voorwaarden.
Het verweer
Connexxion voert in de eerste plaats aan, dat de geld-terug-regeling geen reclame is in de zin van (artikel 1 van) de Nederlandse Reclame Code (NRC), maar een service aan de reizigers van Connexxion. De regeling heeft geen wervend karakter of aanprijzend element, en Connexxion wordt er financieel niet beter van. De bedrijfsnaam Connexxion komt op de sticker niet voor.
Subsidiair stelt Connexxion dat van misleidende of oneerlijke reclame geen sprake is. De in de uiting verstrekte informatie is niet onjuist, onduidelijk of dubbelzinnig. De gemiddelde consument mag en zal niet verwachten dat hij in alle gevallen van vertraging van een bus zijn geld terug ontvangt. Kort samengevat moet er sprake zijn van rituitval èn vertraging van de volgende bus met minimaal 1 minuut. Omdat niet alle informatie over de geld-terug-regeling bij rituitval op de sticker kan worden vermeld, gelet op het formaat daarvan, wordt het telefoonnummer van de klantenservice vermeld waar de geïnteresseerde consument nadere informatie kan verkrijgen over de regeling en de geldende voorwaarden.
De mondelinge behandeling
Klager handhaaft zijn standpunt dat de sticker misleidend is, omdat deze een stellige bewering en geen enkele verwijzing naar voorwaarden bevat. Klager heeft de sticker niet alleen in de bussen van Connexxion aangetroffen, maar ook op lantaarnpalen bij de bushaltes.
Mevrouw Van Dijk heeft het standpunt van Connexxion nader toegelicht en daarbij benadrukt dat geen sprake is van een reclame-uiting.
Het oordeel van de Commissie
In de eerste plaats dient beoordeeld te worden of de bestreden uiting reclame is in de zin van artikel 1 NRC. Blijkens dit artikel wordt onder reclame verstaan (voor zover hier van belang): iedere openbare aanprijzing van goederen, diensten of denkbeelden (tezamen: producten). Uit de toelichting bij artikel 1 NRC blijkt, dat aankondigingen die geen enkel aanprijzend element bevatten, zoals zuiver feitelijke mededelingen en informatie, niet onder de definitie van reclame vallen. Naar het oordeel van de Commissie bevat de sticker niet louter feitelijke informatie, maar moet de sticker over de geld-terug-regeling, die – naar niet is weersproken – ook buiten de bussen van Connexxion bij bushaltes is aangebracht, aangemerkt worden als een impliciete aanprijzing voor het reizen met Connexxion. Door de sticker onderscheidt Connexxion zich immers van andere vervoersvormen die geen geld-terug-regeling hebben. Het gaat bovendien om een regeling die voor de consument gunstig is en die ertoe kan leiden dat deze specifiek voor reizen met Connexxion kiest. Derhalve is sprake van een reclame-uiting in de zin van artikel 1 NRC.
De Commissie acht de reclame-uiting misleidend. De mededeling “Uitval van de bus? Bel (…) en u krijgt uw geld terug” is een absolute mededeling dat geld wordt teruggegeven indien een bus is uitgevallen. Nu in de uiting geen verwijzing naar beperkende voorwaarden is opgenomen die in werkelijkheid wel blijken te gelden, is sprake van een omissie als bedoeld in artikel 8.3 aanhef en onder c NRC. Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht zou kunnen worden een besluit over een transactie – i.c. het reizen met Connexxion – te nemen, dat hij anders niet zou hebben genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
De beslissing
Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.