De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiecommercial die begint met beelden van een moeder die een kind op straat leert fietsen. Vervolgens is een grote explosie te zien, gevolgd door overvlie­gen­de objecten die een bombardement uitvoeren. De personen op straat vluchten in grote paniek terwijl om hen heen huizen wor­den geraakt. Vervolgens is een huis te zien waarvan de zij­ge­vel ern­stig is beschadigd. Op dat moment wordt door een voice-over gezegd: “Dit is een klus voor…. Werkspot.nl.”, ge­volgd door beelden van de website van adverteerder. De commercial eindigt met een scène waarin een gat in een dak van het reeds beschadigde huis wordt geschoten en een auto in de tuin van dat huis valt. De voice-over zegt tijdens de­ze beelden: “Ook voor een nieuwe dakkapel, tuinonderhoud.”

De klacht

De televisiecommercial, die is uitgezonden om 18.15 uur, bevat schokkende beelden, zeker indien deze door kinderen wordt gezien. De televisiecommercial is ongeschikt voor het tijdstip waarop deze is uitgezonden. De televisiecommercial is in strijd met de volgende artikelen van de Nederlandse Reclame Code (NRC): artikel 2 (goede smaak en het fatsoen), artikel 4 (nodeloos kwetsend en bedreigend), artikel 6 (appelleert aan gevoelens van angst) en artikel 7 (agressief).

Het verweer

De Commissie vat het verweer als volgt samen.

In de eerste helft van de televisiecommercial prijst adverteerder zijn diensten aan op een wijze die dui­delijk “over de top” is. De tweede helft van de televisiecommercial is echter “understated”. Dit versterkt het komische karakter van de boodschap. De situaties in de commercial zijn niet bedreigend en de situaties zijn duidelijk niet realistisch. Adverteer­der heeft de televisiecommercial aangepast en daarbij de na­druk meer op fictie gelegd.

Het oordeel van de Commissie  

1)  Voor zover klaagster zich op artikel 2 van de NRC beroept, wordt opgemerkt dat de Commissie bij de beoordeling van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met de goe­de smaak en/of het fatsoen, zich terughoudend opstelt, dit op grond van het subjectieve karakter van deze criteria.

2)  De commercial wekt de indruk dat sprake is van een oorlogssituatie. Er zijn beelden te zien van explosies en huizen die getroffen worden door inslagen. Ook zijn laag over­vliegende objecten te zien die een bombardement uitvoeren. De beelden tonen mensen die in grote paniek vluchten. Naar het oordeel van de Commissie heeft het begin van de com­mercial door de realistische beelden een uitgesproken grimmig en gewelddadig ka­rakter. Hieraan doet niet af dat blijkbaar sprake is van een buitenaardse aanval en dat later blijkt dat de commercial is bedoeld als aanprijzing van een website waarop consu­menten online klussen voor in en rond het huis kunnen plaatsen, zodat vakmensen daar een offerte voor kunnen uitbrengen. Evenmin doet aan het voorgaande af dat de com­mer­cial na enige tijd wordt voorzien van een humoristisch bedoeld commentaar. Dit al-les com­penseert de grimmige sfeer en de beelden van grof geweld on­voldoende.

3)  Voor zover het betreft volwassenen is de Commissie van oordeel dat het tonen van (oorlogs)geweld op de wijze als in de onderhavige televisiecommercial toelaatbaar is te achten. De Commissie acht de uiting echter te schokkend voor kinderen. Deze zullen niet begrijpen dat de beelden niet echt zijn. Gelet op het gewelddadige karakter van de onderhavige televisiecommercial, had deze naar het oordeel van de Commissie niet vóór 20.00 uur mogen worden uitgezonden. Op grond van het voorgaande is de Com­missie van oordeel dat de uiting in strijd met de goede smaak en het fatsoen is, voor zover deze wordt uitgezonden vóór 20.00 uur. De Commissie zal, gebruikmakend van haar bevoegdheid in artikel 17 lid 1 sub i van het Reglement betreffende de Reclame Code Commissie en het College van Beroep, voorwaarden stellen aan het tijdstip van  de uitzending van de reclame.

4)  De uiting is niet van dien aard dat deze in strijd is met artikel 4 (nodeloos kwetsend en bedreigend), artikel 6 (appelleert aan gevoelens van angst) of artikel 7 (agressief). 

In zoverre treft de klacht geen doel.

De beslissing

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de uiting in strijd met artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code, voor zover deze wordt uitgezonden vóór 20.00 uur. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken en stelt aan uitzending van de reclame de voorwaarde dat deze na 20.00 uur plaatsvindt.

Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.