De bestreden reclame-uiting

Het betreft een advertentie in de Telegraaf. Op de foto is te zien hoe een vrouw op haar telefoon de app van adverteerder raadpleegt terwijl zij op het toilet zit. De foto is genomen vanuit het gezichtspunt van de vrouw, waarbij haar hand met de telefoon zichtbaar is, een deel van haar blouse en haar benen, waarbij haar broek op haar enkels en haar onderbroek op haar knieën hangt. In de foto zijn het logo van de Rijksoverheid en de volgende tekst opgenomen:

“Er is altijd wel een handig moment…..

Voor je gaat vertrekken, even je route checken.

Kijk voor wegwerkzaamheden op vanAnaarBeter.nl”.

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat.

Klaagster maakt bezwaar tegen de uiting omdat hiermee volgens haar de grenzen van het fatsoen worden overschreden. Klaagster vraagt zich voorts af waarom er specifiek voor een vrouw of meisje is gekozen in de reclame. Daarbij vindt zij dat er sprake is van schending van de privacy. De uiting getuigt volgens haar van een “enorme gluurmentaliteit, de overheid onwaardig”. 

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

De campagne roept reizigers op om voorafgaand aan hun autoreis informatie op te zoeken over de route die ze van plan zijn te nemen. Uit onderzoek blijkt dat er bepaalde momenten zijn waarop mensen hun route checken; dat is vaak in de ochtend. Adverteerder heeft aan de hand van dat gegeven een aantal herkenbare ochtendrituelen uitgekozen waarbij mensen op hun telefoon kijken. Daaronder vallen het net wakker worden, het uitlaten van de hond, het tandenpoetsen, het ontbijt en ook het bezoek aan het toilet. De nadruk van de campagne en daarmee van de foto’s ligt op het gebruik van de dienst. Het ochtendritueel dient ter illustratie van de boodschap dat de dienst op verschillende dagelijks voorkomende momenten gebruikt kan worden.

In de uiting kijkt het publiek mee met de onherkenbaar in beeld gebrachte persoon. Daarbij worden geen intieme delen van de vrouw getoond. Er wordt geen negatief beeld opgeroepen over de positie van de vrouw. Adverteerder vindt dat zij op een menselijke en herkenbare manier een keurige en realistische weergave van het toiletmoment heeft gefotografeerd. De uiting is in dagbladen gepubliceerd. Daardoor kan het publiek zich eenvoudig aan de uiting onttrekken, aldus adverteerder.

Het oordeel van de Commissie

De Commissie vat de klacht zo op dat klaagster de advertentie in strijd met de goede smaak en/of het fatsoen acht als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en tevens in strijd met de wet (eveneens als bedoeld in artikel 2 NRC), omdat zij vindt dat sprake is van privacyschending.

In de advertentie is te zien hoe een vrouw op haar telefoon met behulp van de app van adverteerder bekijkt of zich bijzonderheden voordoen op de door haar af te leggen  route, terwijl zij op het toilet zit. Hiermee wordt een herkenbare, alledaagse situatie waarin mensen op hun telefoon kijken in beeld gebracht. De gemiddelde consument zal dit beeld ook zo begrijpen. Met het tonen van de blote benen en de onderbroek worden de grenzen van het fatsoenlijke niet overschreden. Van schending van de privacy is geen sprake nu de vrouw in de uiting, zoals adverteerder ook ter zitting heeft meegedeeld, een (onherkenbaar) model is, van wie toestemming is verkregen voor het maken en publiceren van de foto. De Commissie acht het bezwaar met betrekking tot “de gluurmentaliteit” vergezocht, onder meer omdat in de uiting is gekozen voor het gezichtspunt van de vrouw zelf, en het publiek met haar “meekijkt” op haar telefoon en van bespieden (dus) geen sprake is.  

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.