De bestreden reclame

Het gaat om het onderdeel van de website van www.netflix.com dat ziet op de (documentaire) serie Queen Cleopatra voor zover hieraan het label “historical documentaries” is toegekend.

De uiting bevat de volgende tekst:

“Videos Queen Cleopatra

Season 1 Trailer: Queen

More details

Genres

Docudramas, social & cultural docs, docuseries, historical documentaries, drama programmes”.

Na de tekst “Video’s Queen Cleopatra” is een trailer opgenomen uit seizoen 1 van deze serie.

Samenvatting van de klacht (vertaald uit het Engels)

De bestreden reclame is misleidend voor zover wordt aangeven dat er sprake is van een historische documentaire. Er worden historische feiten genegeerd en dit maakt dat er sprake is van een fictief werk en dit is onverenigbaar met het label “historische documentaire”.

In de trailer voor Queen Cleopatra is te horen: “Ik herinner mij dat mijn grootmoeder tegen me zei: het kan me niet schelen wat ze je op school vertellen, Cleopatra was zwart.”

Adverteerder mag uiteraard fictie maken, maar mag fictie niet als feiten brengen.

Samenvatting van het verweer

Het doel van de serie Queen Cleopatra is om de verborgen geschiedenis van Cleopatra te ontdekken. Er is hiervoor samengewerkt met historici en experts. De serie verkent het verhaal van Cleopatra als vorstin en vrouw wiens erfgoed het onderwerp van een groot debat is geweest. De etniciteit van Cleopatra is niet de focus van de serie, maar er is wel bewust gekozen om de gemengde etniciteit weer te geven om verschillende theorieën over de mogelijke Egyptische voorouders van Cleopatra en het multiculturele karakter van het oude Egypte weer te geven.

Adverteerder gebruikt het redactionele labelsysteem op het platform om genre(s) te verbinden met een individuele serie. Er worden specifieke redactionele labels gebruikt als een ‘identificator’ om de kijker te begeleiden naar een reeks anders series die grotendeels binnen hetzelfde genre vallen en daarom interessant kunnen zijn. Omdat de serie is gebaseerd op historische gebeurtenissen en academische interviews en discussies bevat, valt het binnen de paramaters van het label “historische documentaires”. De serie bevat ook elementen die een dramatisering en dramatische reconstructie inhouden. Daarom worden ook een aantal andere labels, zoals “drama” en “docudrama” toegevoegd. Er is aanvullende meer gedetailleerde inhoudelijke beschrijving op serieniveau beschikbaar. Dit is door adverteerder bijgevoegd en hiernaar wordt verwezen.

Betwist wordt dat er sprake is van reclame in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Er is geen sprake van promotionele of reclameboodschappen. Het redactionele label is slechts een beschrijving en een identificatie van een of meerdere genres. Er is geen direct verband tussen het gebruik van de labels en de levering van de dienst. Het label wordt niet gebruikt om de kijker te overtuigen een abonnement af te sluiten voor de dienst, maar alleen om de kijker in staat te stellen series te identificeren die men wel of niet wil kijken.

Het oordeel van de voorzitter

1. De klacht ziet op het label “historische documentaire” dat door adverteerder is toegekend aan de serie Queen Cleopatra. Volgens klager is dit label misleidend. Adverteerder stelt ten eerste dat er ten geen sprake is van reclame in de zin van de NRC en ten tweede dat het label niet misleidend is.

2. In de eerste plaats moet de vraag worden beantwoord of de voorzitter van de Reclame Code Commissie bevoegd is de klacht te beoordelen, nu adverteerder bestrijdt dat er sprake is van reclame. De voorzitter beantwoordt deze vraag in positieve zin. Naar het oordeel van de voorzitter is er sprake van reclame in de zin van artikel 1 van de NRC. De klacht ziet op het onderdeel van de website van adverteerder over de serie Queen Cleopatra. Kijkend naar de uiting als geheel dient geoordeeld te worden dat deze bedoeld is om mensen naar de serie te laten kijken. Niet alleen wordt meegedeeld om welk genre het gaat en wie onderdeel uitmaakt van de cast, maar daarbij is ook een trailer opgenomen met beelden uit de serie, om de kijker te bewegen naar de serie te kijken. Gelet hierop is de voorzitter van oordeel dat de uiting dient te worden aangemerkt als een reclame-uiting in de zin van artikel 1 NRC die de voorzitter bevoegd is aan de NRC te toetsen.

3. Inhoudelijk oordeelt de voorzitter over de klacht dat het label “historische documentaire’’ bij de serie Queen Cleopatra misleidend is, als volgt. Het gaat om een serie gebaseerd op historische gebeurtenissen. Adverteerder heeft in dit verband aangevoerd dat voor de serie is samengewerkt met historici en experts. Dit wordt ook niet door klager ontkend. Dat niet ieder detail in een op historische gebeurtenissen gebaseerde serie de precieze gang van zaken weergeeft is logisch en zal de gemiddelde consument ook niet verwachten. Het is gebruikelijk dat historische feiten en gebeurtenissen voor series worden nagespeeld en worden aangevuld met bijvoorbeeld fictieve elementen. Overigens is het label waar klager bezwaar tegen maakt, namelijk “historische documentaire”, niet het enige label dat aan de serie Queen Cleopatra is toegekend. Onder de kop “Genres” staat namelijk “docudrama’s, social & cultural docs, docuseries, historical documentaries, drama programmes”. Ook hieruit kan worden afgeleid dat er sprake is van een serie gebaseerd op historische feiten aangevuld met fictieve elementen. Gezien het voorgaande is van misleiding naar het oordeel van de voorzitter geen sprake. Maar ook als daar anders over zou (moeten) worden gedacht, kan dat klager niet baten. Immers, ongeacht het antwoord op de vraag of het label juist is, oordeelt de voorzitter dat niet kan worden gezegd dat een eventuele onjuiste labelling de gemiddelde consument tot een bepaalde transactie brengt.

4. De klacht slaagt niet.

De beslissing van de voorzitter

Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.