De bestreden uiting
Het betreft de domeinnaam gratistickets.nl. Op de bijbehorende website kan men vouchers activeren om een vliegticket te verkrijgen. Hierbij geldt onder meer als voorwaarde dat men luchthavenbelasting en administratiekosten betaalt ter hoogte van € 19,- respectievelijk € 5,- per enkele reis.
De klacht zoals deze na repliek en nadere reactie luidt
Deze wordt als volgt samengevat. Bij gratis tickets zouden, net zoals bij vliegtuigmaatschappijen, alle kosten in het ticket inbegrepen moeten zijn. Dit is niet het geval. Men dient voor de ‘gratis’ tickets € 24,- per enkele reis te betalen (€ 19,- luchthavenbelasting en € 5,- administratiekosten). Nu betaald dient te worden, is geen sprake van een “gratis tickets” en wordt de consument misleid. Verweerder werft via intermediairs klanten. Verweerder maakt misleidende reclame jegens deze intermediairs die de “gratis tickets” aanbieden waarna de uiting uiteindelijk de klant bereikt. Bij klager was het National Geographic die een actie op de Jaarbeurs had. De website www.gratistickets.nl gaat, evenals de website www.gratisticket.nl, niet over gratis vliegtickets en ook om die reden is de domeinnaam misleidend. Klager heeft de voucher met bijbehorende stukken weggegooid wegens de bijkomende kosten en beperkte boekingsopties. Klager vindt dat de domeinnaam gratistickets.nl wegens deze bijkomende kosten verwijderd dient te worden.
Het verweer inclusief de dupliek en nadere reactie
Dit wordt als volgt samengevat. Verweerder levert marketingconcepten aan bedrijven waarmee zij consumenten stimuleren om producten of diensten bij hen te bestellen. Verweerder speelt hierbij slechts een faciliterende rol. Verweerder heeft geen invloed op de wijze waarop bedrijven deze concepten in hun reclame-uitingen aan klanten communiceren. Verweerder maakt op geen enkele wijze reclame. De website www.gratistickets.nl wordt uitsluitend door consumenten gebruikt nadat zij hebben deelgenomen aan een marketing campagne van een ander bedrijf en daarbij één of meerdere FreeCityFlight vouchers hebben ontvangen. De bedrijven geven daarbij voldoende uitleg wat de inhoud en de werkwijze van de voucher is en welke voorwaarden daarbij gelden. De kans dat een consument ‘zomaar’ op de website www.gratistickets.nl komt, is zeer klein, aangezien daarmee niet wordt geadverteerd. Als men op Google zoekt naar ‘gratis tickets’, ziet men meteen een tekst waarin de FreeCityFlight voucher wordt genoemd en de voorwaarde dat men per FreeCityFlight voucher een eigen bijdrage betaalt en hoe hoog deze is. De actievoorwaarden worden hier direct vermeld. Die staan ook op de voucher die de consument ontvangt. Op de website www.gratistickets.nl kan men niet afzonderlijk boeken of vliegtickets aanvragen. Hiervoor is altijd een FreeCityFlight voucher nodig die uitsluitend door actievoerende bedrijven wordt verstrekt. Personen zonder voucher kunnen de website wel bezoeken, maar daar verder geen actie ondernemen. Er zijn ook regelmatig marketing campagnes waarbij bedrijven ‘all-in’ vouchers weggeven aan hun klanten. Hierbij is de gebruiker geen bijdragen verschuldigd behalve eventuele ruimbagage. Verweerder heeft intensief en veelvuldig persoonlijk contact met bedrijven voordat deze besluiten om wel of niet een marketing campagne met deze vouchers te gaan opzetten en zal ten opzichte van hen nogmaals benadrukken dat zij de actievoorwaarden goed toelichten bij het uitreiken van de FreeCityFlight vouchers. Verweerder werkt niet met interme-diairs, en dus ook niet met intermediaire klanten, zoals klager kennelijk veronderstelt.
Het oordeel van de voorzitter
1) De voorzitter overweegt over het kader waarin de onderhavige klacht dient te worden geplaatst als volgt. Verweerder exploiteert ten behoeve van het aanbieden van een specifiek marketingconcept voor bedrijven de website www.gratistickets.nl. Op deze website kunnen consumenten FreeCityFlight vouchers activeren. Deze vouchers worden door die andere bedrijven in verband met hun eigen marketingactiviteiten aan de consument verstrekt. Dit was ook het geval bij klager. Hij heeft blijkens de klacht zijn FreeCityFlight voucher ontvangen tijdens een actie van National Geographic op de Jaarbeurs. De klacht ziet echter niet op deze specifieke marketingactiviteit maar op het gebruik van de domeinnaam ‘gratistickets.nl’.
2) De consument die de website www.gratistickets.nl bezoekt, zal dit doen met het doel om de reeds ontvangen FreeCityFlight vouchers te activeren. Men kan op de website zonder voucher geen ticket bestellen. Evenmin kan men via deze website vouchers bemachtigen waarmee men een “gratis ticket” kan activeren. Verweerder heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat indien men de website via een zoekmachine als Google bereikt, in de omschrijving van het zoekresultaat al staat dat de website is bedoeld om vouchers in te wisselen. Ervan uitgaande dat de consument via de website www.gratistickets.nl geen ticket kan bestellen indien hij niet reeds over een FreeCityFlight voucher beschikt, geldt dat de website een faciliteit biedt om vouchers te activeren die men eerder via bedrijven heeft ontvangen op de hiervoor omschreven wijze, te weten in het kader van marketingactiviteiten van die bedrijven.
3) De consument zal bij die marketingactiviteiten wel reeds met de domeinnaam ‘gratistickets.nl’ worden geconfronteerd. Deze naam verwijst immers naar de website waarop men blijkens het voorgaande de voucher dient te activeren. De voorzitter neemt daarom aan dat de consument bij het verkrijgen van de voucher in het kader van de marketingactiviteiten van derden specifiek naar deze website wordt doorverwezen. Hieruit volgt dat in reclame het woord ‘gratis’ wordt gebruikt. Dat het om reclame van derden gaat, doet daaraan niet af. Verweerder heeft ervoor gekozen in het kader van de marketingconcepten die zij aan derden aanbiedt gebruik te maken van een domeinnaam met het woord ‘gratis’ die deze derden als onderdeel van het concept dienen te vermelden teneinde de consument in staat te stellen een FreeCityFlight voucher te activeren. Overigens geldt dat de domeinnaam ook een zelfstandige aanprijzing bevat door de samenstelling van de woorden ‘gratis’ en ’tickets’. De gemiddelde consument die een FreeCityFlight voucher ontvangt, zal deze woorden aldus (kunnen) uitleggen dat men dankzij deze voucher een gratis ticket kan ontvangen, dat wil zeggen een ticket waaraan verder geen kosten zijn verbonden.
4) Het gebruik in reclame van het woord ‘gratis’ (of een vergelijkbare mededeling) is, voor zover hier van belang, op grond van punt 19 van de bij artikel 8.5 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) behorende Bijlage 1 misleidend als de consument iets anders moet betalen dan de onvermijdelijke kosten om in te gaan op het aanbod. De voorzitter acht het in rekening brengen van luchthavenbelasting en administratiekosten in strijd met deze bepaling. Belastingen en administratiekosten kunnen immers niet als onvermijdelijke, noodzakelijke kosten in de zin van punt 19 worden aangemerkt. Het gaat bij de luchthavenbelasting om een kostenpost die standaard deel uitmaakt van de reissom. Administratiekosten worden niet gerekend tot de kosten die aan de consument in rekening mogen worden gebracht bij een gratis product. Een aanbod mag immers alleen als ‘gratis’ mag worden omschreven als de consument niet meer betaalt dan a) de minimale onvermijdelijke kosten van het reageren op het aanbod, b) de werkelijke vervoers- of verzendkosten en c) de (incidentele) reiskosten om het product op te halen. Dat verweerder de kosten op de website duidelijk specifieert en de deelnemende bedrijven volgens haar de consument over de bijkomende kosten informeren, doet daarbij niet ter zake. Handelen in strijd met punt 19 dient onder alle omstandigheden misleidend te worden geacht. Verweerder zal het gebruik van de domeinnaam ‘gratis-tickets.nl’ dienen te beperken tot ‘all-in’ vouchers waarbij de gebruiker geen bijdragen is verschuldigd. Nu zij dit blijkens het voorgaande niet heeft gedaan, is sprake van oneerlijke reclame in de zin van artikel 7 NRC. Op grond hiervan hoeft niet meer op de overige onderdelen van de klacht te worden ingegaan. De voorzitter beslist als volgt.
De beslissing van de voorzitter
De voorzitter acht op grond van het bovenstaande in dit geval het gebruik van de domeinnaam ‘gratistickets.nl’ in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC.
De voorzitter beveelt verweerder aan om niet meer het woord ‘gratis’ of een vergelijkbare aanduiding te gebruiken als onderdeel van een domeinnaam die is verbonden met een website waarop men vouchers kan activeren tegen betaling van andere kosten dan de onvermijdelijke kosten om in te gaan op het aanbod als bedoeld in punt 19 van Bijlage 1 bij de NRC.