Het College van Beroep [25 september 2018]

De bestreden uiting, de klacht, de beslissing van de Commissie en de grieven

De klacht is gericht tegen een televisiecommercial waarin onder meer wordt gezegd: “Met BVN kan je overal naar je favoriete programma’s kijken. Zelfs in the middle of nowhere. Wij deden de test.” Daarbij is te zien hoe een vrouw achtereenvolgens per vliegtuig, met een motor, auto, lopend, met een busje en per boot moet reizen om ‘Nowhere Island’ in Canada te bereiken. De voice-over vervolgt: “Ja, je kan écht overal naar je favoriete programma’s kijken. Online, via de bvn-app en satelliet.“ Daarbij is te zien hoe de vrouw televisie op een tablet kijkt. In beeld verschijnt de tekst: “bvn. Nederlandse televisie in het buitenland. Online, via de bvn-app en satelliet” en “gratis en zonder abonnement”.

Geïntimeerde heeft tegen de reclame-uiting bezwaar gemaakt omdat hij meent dat wordt beweerd dat je al je favoriete programma’s op BVN kan zien. Men kan echter niet al zijn favoriete programma’s op BVN zien. Er wordt voor de kijker een keuze gemaakt en deze keuze hoeft niet dezelfde te zijn als de kijker zelf zou maken.

De Commissie heeft geoordeeld dat de gemiddelde consument door de mededeling “Met BVN kan je overal naar je favoriete programma’s kijken” zal verwachten dat hij zijn persoonlijke favoriete programma’s kan kiezen uit het programma-aanbod. Nu van een keuzemogelijkheid geen sprake is – het betreft een door NPO gemaakte selectie uit het programma-aanbod van NPO en de Vlaamse Radio- en Televisieomroep (VRT) waarbij niet duidelijk is hoe deze selectie tot stand komt -, acht de Commissie de uiting verwarrend. Deze wekt de suggestie van een ruim aanbod waaruit een persoonlijke keuze kan worden gemaakt. Dit wordt onvoldoende waargemaakt. Hierdoor wordt het vertrouwen in reclame geschaad als bedoeld in artikel 5 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

De grieven tegen de beslissing van de Commissie worden als volgt weergegeven.

BVN is een online televisiezender voor Nederlandstaligen in het buitenland. Uit het door de NPO en de VRT ter beschikking gestelde aanbod selecteert BVN televisieprogramma’s. BVN programmeert de meest bekeken programma’s van de NPO en VRT. BVN streeft naar een breed programma-aanbod van nieuws, informatie, amusement, sport en kinderprogramma’s. Daarbij wordt rekening gehouden met klanttevredenheidsonderzoeken. NPO stelt dat de gemiddelde Nederlandstalige kijker uit het ruime aanbod op BVN een selectie kan maken die aan zijn persoonlijke voorkeur (favoriete programma’s) voldoet. Onder dit aanbod bevinden zich in ieder geval diverse programma’s uit de top 25 van (volgens Stichting Kijkonderzoek) meest bekeken televisieprogramma’s. NPO onderbouwt dit aan de hand van de overgelegde ’top-lijsten’ van meest bekeken programma’s in 2017. De mededeling “met BVN kan je overal naar de favoriete programma’s kijken” is juist en kan niet tot het oordeel leiden dat de commercial het vertrouwen in reclame schaadt. Overigens gaat geïntimeerde er ten onrechte vanuit dat in de televisiecommercial wordt beweerd dat men met de BVN “al” zijn favoriete programma’s kan zien. Dit is een essentieel verschil. Het gaat om de mogelijkheid om overal bepaalde favoriete programma’s te bekijken. De televisiecommercial biedt niet de mogelijkheid alle programma’s te noemen die men op BVN kan kijken. Deze informatie is wel terug te vinden op internet.

Het antwoord in appel

Geïntimeerde heeft op het beroep gereageerd. Op het standpunt van geïntimeerde wordt hierna, voor zover nodig, ingegaan.

De mondelinge behandeling

Het standpunt van NPO is mondeling toegelicht. Daarbij is namens NPO onder meer meegedeeld dat men op BVN 80% van de meest bekeken televisieprogramma’s kan kijken.

Het oordeel van het College

1. De inleidende klacht houdt in dat in de bestreden televisiecommercial zou worden gezegd dat men “al” zijn favoriete programma’s op BVN kan zien. Volgens geïntimeerde is dit onjuist omdat een keuze wordt gemaakt die niet hoeft overeen te stemmen met zijn voorkeuren. Geïntimeerde geeft echter, zoals NPO terecht stelt, de uiting aldus niet juist weer. In de televisiecommercial wordt immers niet gezegd dat men met BVN “al” zijn favoriete programma’s kan kijken. In plaats daarvan wordt de mogelijkheid genoemd van het kijken naar “je favoriete programma’s”. Dit suggereert niet dat men gebruik kan maken van het volledige programma-aanbod van NPO en VRT. Het noemen van de mogelijkheid van het kijken naar je favoriete programma’s laat de mogelijkheid van een bepaalde selectie door BVN open. Dit alles gebeurt bovendien in de context van een reclame-uiting die duidelijk overdreven is bedoeld. Het College verwijst naar de verhaallijn van een vrouw die op een avontuurlijke wijze naar “the middle of nowhere” reist (blijkbaar het midden van het eiland “Nowhere” in de wildernis van Canada) om daar op een tablet televisie te kijken. De nadruk ligt door deze verhaallijn op de mogelijkheid overal naar BVN te kijken en niet, of in veel mindere mate, op het programma-aanbod zelf, dat slechts wordt omschreven als het kunnen kijken naar je favoriete programma’s.

2. Naar het oordeel van het College zal de gemiddelde consument op grond van het voorgaande de televisiecommercial niet zo uitleggen dat BVN het volledige programma-aanbod van NPO en VRT uitzendt. Dat de door BVN gemaakte selectie niet (geheel) overeenstemt met de persoonlijke voorkeur van geïntimeerde, brengt om die reden niet mee dat de uiting onjuist is. NPO heeft verder voldoende onderbouwd dat BVN een selectie uitzendt die een aanzienlijk deel van de meest bekeken televisieprogramma’s omvat, waardoor voldoende invulling wordt gegeven aan de mogelijkheid op BVN ‘je favoriete programma’s’ te kijken. Van een onjuiste suggestie over het programma-aanbod is verder geen sprake. Dit impliceert dat de klacht alsnog dient te worden afgewezen. Het College beslist daarom als volgt.

De beslissing vn het College van Beroep

Het College vernietigt de bestreden beslissing en wijst de klacht alsnog af.

[Hieronder volgt de beslissing waartegen beroep is ingesteld]

De Reclame Code Commissie [27 juli 2018]

De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiereclame voor BVN. Hierin zegt de voice-over (Floortje Dessing): “Met BVN kan je overal naar je favoriete programma’s kijken. Zelfs in the middle of nowhere. Wij deden de test.” Vervolgens is te zien hoe een vrouw naar Nowhere Island, Canada, reist. Een man zegt tegen haar: “This is the middle of nowhere”. De vrouw: “Yes!” De voice-over vervolgt: “Ja, je kan écht overal naar je favoriete programma’s kijken. Online, via de bvn-app en satelliet.“ In beeld verschijnt de tekst: “bvn. Nederlandse televisie in het buitenland. Online, via de bvn-app en satelliet” en “gratis en zonder abonnement”.

De klacht

De klacht wordt als volgt samengevat. In de reclame wordt gezegd dat je “al je favoriete programma’s op BVNTV” kunt zien. Dit is niet juist, volgens klager. Bij BVN wordt een programma gemaakt van uitzendingen van de drie Nederlandse NPO zenders en twee Belgische publiekszenders. Daarbij wordt een keuze gemaakt. Die keuze omvat echter niet de favoriete programma’s van klager.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat. BVN staat voor het Beste van Vlaanderen en Nederland. BVN zendt een selectie uit van het programma aanbod van de NPO en VRT. In de tv-spot is uiteraard geen ruimte om alle programma’s op te noemen waarnaar men op BVN kan kijken; die informatie is wel te vinden op de BVN website, aldus NPO. BVN stelt het publiek in staat om overal zijn of haar favoriete programma’s terug te kijken”. BVN stelt in de tv-spot dat je “naar je favoriete programma’s kan kijken”. Anders dan in de klacht staat, wordt er in de tv-spot niet gezegd dat je “al je favoriete programma’s op BVNTV kan volgen.”

Het oordeel van de Commissie

In de uiting wordt gezegd: “Met BVN kan je overal naar je favoriete programma’s kijken.” De gemiddelde consument zal hierdoor verwachten dat hij zijn persoonlijke favoriete programma’s kan kiezen uit het ’programma-aanbod van de drie voornoemde Nederlandse en twee Belgische zenders. Immers, smaken verschillen, en wat de favoriete programma’s van de een zijn, hoeven nog niet de favoriete programma’s van de ander te zijn.

Nu van een keuzemogelijkheid geen sprake is – het betreft immers een door NPO gemaakte selectie uit het programma-aanbod van NPO en VRT, waarbij uit het verweer niet valt af te leiden hoe deze selectie tot stand is gekomen – acht de Commissie de woorden “je favoriete programma’s” verwarrend. Dit wekt de suggestie van een ruim aanbod waaruit een persoonlijke keuze kan worden gemaakt, hetgeen naar het oordeel van de Commissie onvoldoende wordt waargemaakt. Hierdoor wordt het vertrouwen in reclame geschaad als bedoeld in artikel 5 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Op grond van het vorenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing van de Reclame Code Commissie

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 5 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.