De bestreden reclame-uiting

Het betreft de verpakking van “Becel Gold” met op de deksel onder meer de volgende tekst:

“met een mix van zonnebloemolie, lijnzaadolie en koolzaadolie, vrij van kunstmatige kleur- en smaakstoffen”.

Op de onderzijde van de verpakking staat onder meer:

“Product met 70% plantaardige oliën, waarvan 50% omega 3 en 6 vetzuren.

Ingrediënten: Plantaardige oliën 70%, (zonnebloemolie (41%), palmolie, lijnzaadolie (12,5%), koolzaadolie (2,1%)), water, droge MELKBESTANDDELEN, emulgatoren (mono- en glyceriden van vetzuren, zonnebloemlectine), voedingszuur (citroenzuur), conserveermiddel (kaliumsorbaat), natuurlijk aroma (bevat MELK), vitamines A en D, kleurstof (caroteen).

Unilever zet zich in voor duurzame palmolie.

Kijk op unilever.nl/duurzaamleven.

…..”

De klacht

Klager is van mening dat door de woordkeuze “met een mix van” ten onrechte wordt gesuggereerd dat de in het product aanwezige plantaardige oliën zonnebloemolie, lijnzaadolie en koolzaadolie betreffen. Op zoek naar palmolievrije margarine kocht klager daarom dit product. Bij thuiskomst heeft klager de ingrediëntendeclaratie bestudeerd en ontdekte hij dat deze margarine, net als vele andere margarines, naast zonnebloemolie, lijnzaadolie en koolzaakolie ook palmolie bevat. Omdat de oliespecificatie tussen haakjes staat, ging klager ervan uit dat de percentages relatief zijn ten opzichte van de 70%, maar het kan ook dat deze absoluut bedoeld zijn. In het eerste geval bevat de oliemix in het product (100-41-12,5-2,1)=44,4% palmolie en in het tweede geval bevat de oliemix in het product (70-41-12,5-2,1)/70*100=20,6% palmolie. In beide gevallen een flinke scheut, meent klager. Terwijl “een mix van..” een volledige opsomming van hoofdingrediënten suggereert. Klager maakt de vergelijking met een zakje notenmix waar ook niet op staat “met een mix van paranoten, macadams en walnoten” terwijl er stiekem voor een kwart pinda’s aan toegevoegd zijn.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

Adverteerder is van mening dat de uiting niet in strijd is met de Nederlandse Reclame Code omdat uit Europese jurisprudentie volgt dat ervan uit moet worden gegaan dat de consument, wiens beslissing tot aankoop van een product wordt bepaald door de samenstelling van het betrokken product, eerst de lijst met ingrediënten leest. In dit geval geeft klager zelfs reeds aan dat hij op zoek was naar een palmolievrije margarine. En op de verpakking is een correcte lijst van ingrediënten opgenomen waaruit blijkt dat het product palmolie bevat en daarnaast wordt dit ook aangegeven door de zin “Unilever zet zich in voor duurzame palmolie”. Van de 70% plantaardige oliën bestaat 55,6% uit de genoemde oliemix (zonnebloemolie, lijnzaadolie en koolzaadolie). Het percentage palmolie is derhalve 14,4%. Ook anderszins kan worden uitgesloten dat de consument wordt misleid. Door het gebruik van de aanduiding “met een mix van ..” wordt niet de indruk gewekt dat het product daar geheel of grotendeels uit bestaat. “Met” is immers geen absolute claim; er blijft ruimte voor andere (hoofd)ingrediënten. 

Het oordeel van de Commissie

1. De klacht betreft de verpakking van het product Becel Gold. Volgens klager wordt door de beschrijving ervan op de bovenzijde (“Met een mix van …”) ten onrechte de suggestie gewekt dat het product uitsluitend de plantaardige oliën zonnebloemolie, lijnzaadolie en koolzaadolie bevat terwijl uit de ingrediëntendeclaratie op de onderzijde blijkt dat ook palmolie is toegevoegd.

2. De Commissie stelt voorop dat bij de beoordeling of een etikettering voor een consument misleidend kan zijn, uit de (Europese) rechtspraak volgt dat moet worden uitgegaan van de vermoedelijke verwachting van de normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument (HvJ EG 16 juli 1998, 347). En voorts dat deze gemiddelde consument, wiens beslissing tot aankoop wordt bepaald door de samenstelling van een product, eerst de lijst van ingrediënten leest (HvJ EG 26 oktober 1995, C-51/94). Dat de lijst van ingrediënten op de verpakking staat, kan anderzijds niet uitsluiten dat kan worden geoordeeld dat de consument wordt misleid, bijvoorbeeld indien op de verpakking de indruk wordt gewekt dat het product een ingrediënt bevat dat het in werkelijkheid niet bevat, wat uitsluitend blijkt uit de lijst van ingrediënten (HvJ EG 4 juni 2015, C-195/14).

3. Rekening houdend met de verschillende elementen van de onderhavige verpakking is de Commissie van oordeel dat ervan moet worden uitgegaan dat de consument wiens aankoopbeslissing wordt bepaald door de samenstelling van het betrokken product, eerst de lijst van ingrediënten leest waaruit blijkt dat het product palmolie bevat. Indien de aanduiding “met een mix van” op de deksel van het product mogelijk een eerste onvolledige indruk zou wekken over de samenstelling van het product, in die zin dat het alleen zonnebloemolie, lijnzaadolie en koolzaadolie bevat, wordt die indruk in voldoende mate gecorrigeerd door de ingrediëntendeclaratie waarin het bestanddeel palmolie wordt genoemd en de direct daaronder geplaatste opmerking dat de adverteerder zich inzet voor duurzame palmolie.

4. Gelet op het voorgaande zal de gemiddelde consument naar het oordeel van de Commissie de verpakking aldus opvatten dat sprake is van een margarine met een mix van plantaardige oliën waaronder zonnebloemolie, lijnzaadolie en koolzaadolie en voor de precieze samenstelling van het product de ingrediëntenlijst raadplegen waarin de verschillende percentages zijn vermeld. Dit leidt tot de volgende beslissing.

De beslissing

Op grond van het vorenstaande wijst de Commissie de klacht af.