De bestreden reclame-uiting
Het betreft een advertentie in NRC Handelsblad van 12 mei 2009 van Pretium Telecom. De advertentie bestaat uit een kop met de tekst “Waarom meer aan KPN betalen…” met daaronder twee krantenknipsels met als bronvermelding een landelijk dagblad, vervolgens een los kader met de tekst “Wilt u minder betalen?” en “www.pretiumtelecom.nl”, en ten slotte als afsluitende tekst: “Pretium Telecom is niet KPN. Daarom kunt u met hetzelfde abonnement bij Pretium Telecom goedkoper bellen dan bij KPN. Dat helpt in deze moeilijke tijd!”
Het linkerkrantenartikel is een redactioneel artikel uit de Telegraaf van 3 april 2009. Het rechterkrantenartikel is een advertentie van adverteerder in het NRC Handelsblad van 18 oktober 2008.
De klacht
De Commissie vat de klacht als volgt samen.
In de advertentie lijken twee onafhankelijke krantenartikelen te zijn verwerkt. Niet duidelijk is dat de rechterkolom een advertentie is in plaats van een redactioneel artikel. Dit is misleidend voor mensen die door hun leeftijd of handicap goedgelovig zijn. De reclame is duidelijk op die doelgroep gericht. Voorts wordt in de rechterkolom beweerd dat adverteerder de enige aanbieder is die KNP beconcurreert en dat adverteerder dezelfde kwaliteit biedt als KPN. Niet duidelijk is waaruit dit blijkt. De reclame voldoet niet aan de eisen die gelden voor vergelijkende reclame. Dit kan KPN’s merknaam schaden.
Het verweer
De Commissie vat het verweer als volgt samen.
Door de opvallende vormgeving van de advertentie, de daarin gebruikte bewoordingen en het gebruikte lettertype is duidelijk dat er sprake is van één redactioneel artikel (de linkerkolom) en één advertentie (de rechterkolom). De reclame is duidelijk als zodanig herkenbaar en niet misleidend. De tekst daarvan is juist. De advertentie is niet gericht op een specifieke doelgroep, maar is bedoeld voor iedereen met een vaste telefoonverbinding die geïnteresseerd is in een goedkoper abonnement. De advertentie schept geen verwarring met betrekking tot de vermelde merknamen. Ten aanzien van de lagere prijs mag adverteerder volstaan met te verwijzen naar zijn website, waar ook een overzicht staat waarin de tarieven van adverteerder worden vergeleken met die van KPN. Uit de website blijkt dat adverteerder nog steeds een laagste prijsgarantie geeft en dat men bij adverteerder minder betaalt voor hetzelfde abonnement dan bij KPN. Er is geen sprake van misleidende reclame of onjuiste vergelijkende reclame.
De repliek
De Commissie vat de repliek als volgt samen.
De aandacht van de lezer wordt getrokken door de gemarkeerde teksten en de grote vetgedrukte letters in de advertentie. De gemarkeerde teksten geven het idee dat het in beide gevallen om belangrijke passages uit onafhankelijke redactionele artikelen gaat. De vermelding bovenaan de advertentie uit welke kranten de krantenknipsels afkomstig zijn, versterkt die indruk. Goedgelovige consumenten zullen het subtiele onderscheid niet opmerken evenmin als het feit dat onder het rechterartikel als bron van die tekst
een eerdere advertentie van adverteerder wordt genoemd. In de advertentie wekt adverteerder voorts de indruk dat hij de enige is die KPN intensief beconcurreert en dat hij dezelfde kwaliteit levert als KPN. Niet duidelijk is waarop deze mededelingen zijn gebaseerd. Doordat de naam KPN in het artikel veel wordt gebruikt en wordt gezegd dat adverteerder dezelfde diensten aanbiedt als KPN, ontstaat verwarring.
De dupliek
De Commissie vat de dupliek als volgt samen.
Bepalend is of de advertentie in zijn totaliteit voor de gemiddelde consument (het algemene publiek) duidelijk is. Daarbij is nog van belang dat uit rechtspraak blijkt dat het aandachtsniveau van het publiek bij een schriftelijke uiting over het algemeen hoger mag worden verondersteld dan bij een televisie- of radiocommercial. Mede gelet hierop kan volgens adverteerder het cursieve onderschrift onder de advertentie van 18 oktober 2008 en de verschillen tussen de beide krantenknipsels de consument niet ontgaan. De in de tekst aangebrachte markeringen doen daar niet aan af en wekken ook niet de indruk dat het om een redactioneel artikel gaat. Van enige verwarring met KPN is geen sprake. Indien een consument een contract sluit met adverteerder in plaats van KPN, blijft hij gebruik maken van het vaste netwerk van KPN. Technisch gezien is daardoor sprake van dezelfde dienst met dezelfde kwaliteit.
De mondelinge behandeling
Adverteerder licht het verweer toe aan de hand van de overgelegde pleitnotities.
Het oordeel van de Commissie
1) Partijen verschillen in de eerste plaats van mening over de vraag of voldoende duidelijk is dat het rechterartikel geen redactioneel krantenartikel is, maar een eerdere advertentie van adverteerder. De Commissie stelt voorop dat deze vraag dient te worden beantwoord aan de hand van de totale reclame-uiting. In dat verband is van belang dat boven beide artikelen als bron een landelijk dagblad wordt genoemd, hetgeen in combinatie met het feit dat het zichtbaar om krantenknipsels gaat op het eerste gezicht de indruk wekt dat beide artikelen redactioneel van aard zijn. De onjuiste indruk die deze opzet van de reclame-uiting wekt, wordt vervolgens echter weggenomen doordat het uiterlijk en de inhoud van het rechterartikel duidelijk afwijken van hetgeen bij een redactioneel krantenartikel gebruikelijk is te achten. Zo is er sprake van een voor een redactioneel artikel ongebruikelijke opmaak, indeling en lettertype. De inhoud van het rechterartikel kan bovendien niet anders dan als een directe aanprijzing van de diensten van adverteerder worden beschouwd. Een dergelijke vorm van aanprijzing past niet bij een redactioneel artikel. Onderaan het rechterartikel staat bovendien, weliswaar in een kleiner lettertype maar naar het oordeel van de Commissie toch voldoende opvallend: “Uit: advertentie Pretium Telecom”.
2) Van de consument mag worden verwacht dat hij op grond van het voorgaande opmerkt dat het rechterartikel geen redactioneel krantenartikel is maar een advertentie. Er is daarbij geen aanleiding om uit te gaan van een andere consument dan de gemiddelde consument. Nu het rechterartikel voldoende herkenbaar is als reclame, is geen sprake van strijd met artikel 11.1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Evenmin is de uiting misleidend in de zin van artikel 8.2 en/of artikel 8.3 NRC. Ook kan niet worden gezegd dat in de reclame-uiting op verwarrende wijze de merknaam van KPN wordt gebruikt. Het feit dat in de advertentie met zoveel woorden staat: “Pretium Telecom is niet KPN” laat in dit verband geen ruimte voor misverstanden. Ten aanzien van de mededeling in de advertentie dat adverteerder de enige aanbieder is die KPN intensief beconcurreert en dat adverteerder één van de laatste bedrijven is die ervoor zorgt dat men uitsluitend voor KPN heeft te kiezen, is de Commissie van oordeel dat adverteer-der de juistheid van deze mededelingen voldoende aannemelijk heeft gemaakt. Adverteerder heeft onweersproken gesteld dat de enige andere concurrent, Tele2, KPN niet intensief beconcurreert. Ook in zoverre is geen sprake van misleidende reclame
3) Vaststaat dat de advertentie vergelijkende prijsreclame bevat ten aanzien van KPN. Adverteerder heeft onweersproken gesteld dat op zijn website, waarnaar in de advertentie in een apart en opvallend kader wordt verwezen onder de tekst “Wilt u minder betalen?”, een tariefvergelijking en meer detailinformatie staat. De consument is hierdoor naar het oordeel van de Commissie voldoende in staat de prijzen en producten van adverteerder te vergelijken met die van KPN. Niet kan worden gezegd dat adverteerder daarbij de goede naam van KPN schaadt. Voorts is de Commissie van oordeel dat de mededelingen die adverteerder doet over het feit dat hij precies dezelfde kwaliteit levert als KPN niet ongegrond zijn. Adverteerder maakt immers bij het verlenen van diensten gebruik van het vaste, fysieke, netwerk van KPN. Voorts wijst adverteerder op klanttevredenheidsonderzoeken die volgens hem zeer positief zijn. Op grond van het voorgaande is de Commissie van oordeel dat de vergelijkende reclame voldoet aan de daaraan te stellen eisen. Ook in zoverre treft de klacht geen doel.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.