De bestreden reclame-uiting

Het betreft de webshop van Albert Heijn (www.ah.nl) voor zover daarin het product ‘Timson Rinse Appelstroop’ wordt aangeboden onder de vermelding “Geen toegevoegde suiker, alle aanwezige suikers zijn natuurlijke suikers”. In de ingrediëntenlijst worden onder meer als ingrediënten genoemd (in de volgende volgorde): “Geconcentreerd suikerbietensap, geconcentreerd appelsap”.

De klacht

Foodwatch stelt, samengevat, dat de claim over het ontbreken van toegevoegde suiker(s) een voedingsclaim is in de zin van Verordening (EU) nr. 1924/2006 (hierna: de Claimsverordening). Deze claim is toegestaan als aan een product geen mono- of disacchariden of andere vanwege hun zoetkracht gebruikte levensmiddelen zijn toegevoegd. Foodwatch verwijst daarbij naar de beslissing in dossier 2015/00350. Het geconcentreerde suikerbietensap is in het onderhavige product onmiskenbaar gebruikt vanwege de zoetkracht. Een aanzienlijk deel van het suikergehalte van 61 g per 100 g aan suikers is afkomstig van het geconcentreerde suikerbietensap. Geconcentreerd sap of vruchtconcentraat is een bekende ‘schuilnaam’ voor suiker. Om die reden is de claim “geen toegevoegde suiker” niet in overeenstemming met de eisen waaronder bedoelde voedingsclaim gebruikt mag worden, waardoor de uiting in strijd is met artikel 8 lid 1 Claimsverordening. Subsidiair stelt Foodwatch dat Albert Heijn de zin “Dit product bevat van nature aanwezige suikers” had dienen te vermelden indien het product daadwerkelijk alleen van nature aanwezige suikers bevat. De zin “alle aanwezige suikers zijn natuurlijke suikers” gaat over de eigenschap van de suiker maar niet over de vraag of de suiker van nature aanwezig is in een bepaald ingrediënt. Nu de consument in de uiting niet eerlijk wordt voorgelicht en wordt misleid dan wel niet overeenkomstig de eisen van de Claimsverordening wordt geïnformeerd, is de uiting in strijd met de artikelen 2, 7 en 8 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

De reactie van Albert Heijn

Albert Heijn heeft de leverancier van het product geïnformeerd over de klacht en zal, afhankelijk van de beslissing in deze zaak, de productinformatie al dan niet aanpassen.

De reactie van Foodwatch op vragen van de voorzitter

In antwoord op de vraag van de voorzitter of het suikerbietensapconcentraat in rinse appelstroop moet worden gezien als een hoofdingrediënt of als een vorm van suiker die afzonderlijk aan het product is toegevoegd, heeft Foodwatch gesteld dat het product appelstroop is waaraan suikerbietenstroop is toegevoegd. Rinse appelstroop wordt op Wiki­pedia omschreven als een variant van appelstroop met toevoeging van ingedikt suikerbietensap dat rijk is aan ijzer en de appelstroop zoeter maakt. Gewone appelstroop heeft lagere gehaltes suiker. De suikerbietenstroop is vrijwel geheel suiker en heeft geen andere eigenschappen.

De reactie van Albert Heijn

Albert Heijn volstaat met te verwijzen naar haar verweer in dossier 2018/00621.

Het oordeel van de voorzitter

1)  De klacht is gericht tegen de claim “Geen toegevoegde suiker, alle aanwezige suikers zijn natuurlijke suikers”. Deze claim heeft voor de gemiddelde consument waarschijnlijk dezelfde betekenis als de claim ‘zonder toegevoegde suikers’ en dient aan de voorwaarden van deze specifieke voedingsclaim te voldoen. Deze voorwaarden houden in dat aan het product geen mono- of disacchariden of andere vanwege hun zoetkracht gebruikte levensmiddelen zijn toegevoegd. Foodwatch stelt dat de uiting in strijd is met deze voorwaarden door de toevoeging van geconcentreerd suikerbietensap. De voorzitter merkt op dat het geconcentreerde suikerbietensap blijkens de ingrediëntenlijst het hoofdingrediënt is. Het product heet echter “Rinse appelstroop”. Niet gesteld of gebleken is dat toevoeging van geconcentreerd suikerbietensap noodzakelijk is om rinse appelstroop te kunnen maken. Hiervan uitgaande dient het geconcentreerde suikerbietensap als een toegevoegd ingrediënt te worden beschouwd.

2)  Niet in geschil is dat het geconcentreerde suikerbietensap kan worden beschouwd als een levensmiddel dat zoetkracht heeft en dat toevoeging daarvan van invloed is op het suikergehalte van het product, in deze zin dat het product meer suiker bevat dan wanneer geen geconcentreerd suikerbietensap zou zijn toegevoegd. In deze zaak is niet gesteld of aannemelijk geworden dat de toevoeging van het geconcentreerde suikerbietensap gebeurt om andere redenen dan het zoeter maken van het product. Hierdoor verschilt deze zaak van dossier 2018/00621. Foodwatch heeft verder onweersproken gesteld dat een aanzienlijk deel van het suikergehalte van het onderhavige product afkomstig is van het geconcentreerde suikerbietensap. Dit ligt ook voor de hand nu algemeen bekend kan worden verondersteld dat geconcentreerd suikerbietensap een zoete substantie is. De voorzitter acht het niet in overeenstemming met de voedingsclaim ‘zonder toegevoegde suikers’ dat een product op deze wijze wordt gezoet door een levensmiddel met aanzienlijke zoetkracht die het gevolg is van de daarin aanwezige mono- of disacchariden. De consument die een product koopt ten aanzien waarvan wordt geclaimd ‘zonder toegevoegde suikers’, dient erop te kunnen vertrouwen dat deze mededeling juist is en dat hij geen product koopt waaraan toch suikers zijn toegevoegd in de vorm van een zoetend levensmiddel met als doel het product zoeter te maken of waarvan de toevoeging tot gevolg heeft dat het product aanzienlijk zoeter wordt doordat het meer suikers bevat. De voorzitter acht op grond van het voorgaande de toevoeging van het geconcentreerde suikerbietensap aan het onderhavige product in strijd met de voorwaarden van de voedingsclaim ‘zonder toegevoegde suikers’. Dit impliceert dat de bestreden reclame-uiting in strijd is met artikel 8 lid 1 Claimsverordening. De uiting voldoet op grond van het voorgaande niet aan de wet en is om die reden in strijd met artikel 2 NRC. Nu de onderhavige voedingsclaim ontoelaatbaar is, komt de voorzitter niet meer  toe aan de vraag of Albert Heijn op juiste wijze de mededeling “Dit product bevat van nature aanwezige suikers” in verband met die voedingsclaim gebruikt en of sprake is van misleiding.

3)  Albert Heijn heeft meegedeeld dat zij, afhankelijk van de beslissing, de uiting zal aanpassen. Gelet hierop zal de voorzitter gebruik maken van zijn bevoegdheid als bedoeld in artikel 12 lid 5 van het Reglement van de Reclame Code Commissie en het College van Beroep, zodat een aanbeveling achterwege blijft. Derhalve wordt beslist als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC.