De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiecommercial ter stimulering van het eten van kalfsvlees. De com­mer­cial begint met de woorden “Kalfsvlees, waarom niet.” Vervolgens komt Rob Geus  in beeld die naar een boerderij toeloopt, een witte jas aantrekt en zegt: “Er is de laat­ste tijd veel te doen rondom kalfsvlees. Maar waarom eigenlijk?” Daarna is te zien hoe Rob Geus mensen op straat interviewt. Nadat een geïnterviewde zegt dat men wel eens wat over kalfsvlees hoort, zegt de voice-over: “Wist u dat in Europa strikte regels gelden die het welzijn van kalveren garanderen? Er is zelfs kalfsvlees met het Beter Leven ken­merk van de Dierenbescherming.” De commercial eindigt met Rob Geus die zegt: “Kalfsvlees. Daar wordt echt iedereen vrolijk van.”

De klacht

De commercial wekt de indruk dat het welzijn van kalveren is gediend door het consu­meren van kalfsvlees. Als Rob Geus die bekend is als presentator van het televisie­pro­gramma “De Smaakpolitie” zegt dat echt iedereen vrolijk wordt van kalfs­vlees, bedoelt hij ook de kalveren zelf. Voorts kan uit de com­mercial worden afgeleid dat men beter kalfsvlees dan andere voedingsmiddelen kan eten, althans dat men kalfsvlees moet prefereren boven ander vlees als het gaat om die­renwelzijn. Volgens de commer­cial is het dierenwelzijn gemeten, maar dit is niet onder­bouwd.

Het verweer

De Commissie vat het verweer als volgt samen.

Niet wordt gesuggereerd dat ook kalveren zijn gediend met het consumeren van kalfs­vlees. Evenmin wordt gesuggereerd dat kalfsvlees beter zou zijn dan ander vlees of dat men kalfsvlees moet prefereren boven ander vlees als het gaat om dierenwelzijn. Het welzijn van de kalveren wordt gemeten door middel van het vaststellen van ijkpunten.   Dit heeft geleid tot toekenning van het Beter Leven kenmerk van de Dierenbescherming voor sommige kalfsvlees producten. Voor dit kenmerk dient aan bovenwettelijk eisen te worden voldaan en de Dieren­be­scher­­­ming houdt hier strikt toezicht op. Rob Geus wordt niet als deskundige gepresen­teerd. Van strijd met de Nederlandse Reclame Code (NRC) is geen sprake.

De repliek

De boodschap van de commercial wordt van extra gezag voorzien doordat Rob Geus een witte jas draagt en bij de kijkers bekend is als iemand die op zoek gaat naar de her­komst van etenswaren. Er wordt bovendien verwezen naar het Beter Leven ken­merk. De combinatie van het beeldmerk van de Dierenbescherming en de tekst “Kalfs­vlees. Daar wordt écht iedereen vrolijk van” is in strijd met artikel 8.2b NRC. Voorts is de com­mercial in strijd met de artikelen 2, 9 en 10 NRC.

De mondelinge behandeling

Adverteerder licht zijn standpunt toe en deelt daarbij mee dat op dit mo­ment het Beter Leven kenmerk van toepassing is op onge­veer een kwart van de kalveren in Nederland.

Het oordeel van de Commissie

1)  Niet kan worden gezegd dat de commercial de indruk wekt dat het welzijn van kal­ve­ren wordt gediend door het con­su­meren van kalfsvlees. De strekking van de com­mer­cial is dat, indien wordt gelet op het dierenwelzijn, er geen aanleiding is om af te zien van het eten van kalfsvlees. Voor zover wordt gezegd dat iedereen vrolijk wordt van kalfsvlees, wordt onmiskenbaar de consument bedoeld en niet de kalveren. Voorts wordt in de com­mer­cial niet gezegd of gesuggereerd dat men beter kalfsvlees kan eten dan ander vlees of andere voedingsmiddelen. De mededelingen over het kalfsvlees hebben geen verge­lijkend karakter. Nu in die mededelingen duidelijk wordt verwezen naar Euro­pe­se regels en naar het Beter Leven Kenmerk van de Dieren­bescher­ming, treft de stelling van klager dat die mededelingen niet zijn onderbouwd geen doel. Het feit dat Rob Geus betrokken is bij de com­mercial en hij een witte jas aantrekt, brengt niet mee dat de commercial in strijd is met artikel 9 NRC. Naar het oordeel van de Commissie is de com­mercial even­min in strijd met de artikelen 2 en 10 NRC.

2)  Klager maakt voorts bezwaar tegen de combinatie van het noemen van het Beter Leven kenmerk en de mededeling “Kalfs­vlees. Daar wordt echt iedereen vrolijk van.” Volgens klager is dit misleidend. De Commissie stelt voorop dat de mededeling dat echt iedereen vrolijk wordt van kalfsvlees een absoluut karakter heeft. Dit wekt immers de in­druk dat het consumeren van kalfvlees door iedereen als acceptabel wordt be­schouwd. Uit de com­mercial blijkt dat deze mededeling spe­cifiek ver­band houdt met het feit dat kalfs­vlees in opspraak is geweest wegens het welzijn van kalveren. De boodschap van de com­mercial is dat dit ten onrechte is. In de commercial wordt dit ondersteund door beel­den van kalveren in een stal en door te verwijzen naar de strikte regels die gel­den om het welzijn van kalveren te garande­ren en het Beter Leven kenmerk.

3)  Niet in geschil is dat om voor het Beter Leven kenmerk in aanmerking te komen, vol­daan dient te zijn aan boven­wet­telijke eisen, onder meer met betrekking tot het Hb ge­hal­te van het bloed. Indien, zoals noodzakelijk is voor toekenning van het Beter Leven kenmerk, het Hb gehalte van de kalveren minimaal 6 is, is zeker dat de kalveren geen bloedarmoede hebben. De wettelijke norm is 4,5 Hb. Adverteerder heeft ter verga­dering meegedeeld dat op dit mo­ment het Beter Leven kenmerk van toepassing is op onge­veer een kwart van de kalveren in Nederland. Nu vaststaat dat driekwart van de kalveren in Ne­der­land niet in aanmerking komt voor het Beter Leven kenmerk van de Dieren­be­scher­ming en uitsluitend bij toekenning van dit kenmerk is gegarandeerd dat de kalveren geen bloed­armoede hebben, kan naar het oordeel van de Commissie niet worden ge­zegd dat op dit moment echt iedereen vrolijk wordt van kalfs­vlees. Ook indien rekening wordt gehouden met het feit dat aan reclame een zekere mate van overdrijving inherent is, is de uiting te absoluut en om die reden misleidend.

4)  Blijkens het voor­gaande is geen juiste informatie verstrekt als bedoeld in artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Voorts is de Com­missie van oordeel dat de gemiddelde consu­ment hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een trans­actie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Het is onmiskenbaar de bedoeling van de commercial om de con­sument ertoe te bewe­gen om kalfsvlees te kopen, dit door de indruk te wekken dat er op het punt van dieren­welzijn geen bezwaar meer kan zijn tegen het eten van kalfsvlees. Uit het bovenstaande volgt dat deze boodschap in zijn alge­meen­heid onjuist is. De uiting is daarom oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De beslissing

Op grond van hetgeen onder 2 tot en met 4 is vermeld, acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.