De bestreden reclame-uiting
Het betreft reclame op de internetwinkel van adverteerder op de website www.lipo-xr.nl voor de afslankpil ‘Lipo-XR’.
De klacht
De klacht luidt, samengevat, als volgt.
1.
Op de website wordt het ingrediënt (‘de unieke formule’) “ForsLean®” genoemd. Klager begrijpt dat adverteerder dit product op de markt brengt als ‘voedingssuplement’. Op grond van artikel 7 van het Warenwetbesluit Etikettering van levensmiddelen moet op de etiketten van dergelijke producten de afzonderlijke bestanddelen van deze ‘formule’ worden genoemd. Klager acht de uiting op grond van het voorgaande misleidend en in strijd met de artikelen 2, 8.2, 8.3 en/of 8.4 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
2.
Van het ingrediënt ‘Citrin® HCA’ wordt onder meer gezegd: “Citrin® HCA is een uniek en klinisch bewezen extract van Garcinia Cambogia vruchten uit Zuid-India.” De tekst ‘klinisch bewezen’ zal door de gemiddelde consument worden gekoppeld aan gewichtsverlies. Uit recent klinisch onderzoek waarnaar klager verwijst is gebleken dat door het betreffende ingrediënt het gewicht zeer waarschijnlijk niet gunstig zal worden beïnvloed. Klager acht de uiting op grond hiervan misleidend en in strijd met de artikelen 8.2, 8.3 en/of 8.4 NRC.
3.
Van het ingrediënt L-Carnitine wordt onder meer gezegd: “L-Carnitine metaboliseert namelijk vet dat opgeslagen ligt in bloedvaten en spieren”. Adverteerder doet aldus voorkomen dat L-Carnitine een ‘enzym’ is dat een dergelijk chemisch proces veroorzaakt. Dit is onjuist. Op grond van het voorgaande acht klager de uiting misleidend en in strijd met de artikelen 8.2, 8.3 en/of 8.4 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
4.
Van het ingrediënt L-Tyrosine wordt gezegd: “(…) helpt ook bij het afbreken van vet en vermindert de eetlust”. Deze beweringen zijn echter niet gebaseerd op gepubliceerd wetenschappelijk klinisch onderzoek. Op dit punt is de uiting derhalve misleidend en in strijd met de artikelen 8.2, 8.3 en/of 8.4 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).
De reactie van de Keuringsraad KOAG/KAG
De Keuringsraad heeft – voor zover in de onderhavige zaak van belang – laten weten dat de bestreden reclame-uiting onder de competentie van de KAG valt, maar niet ter preventieve toetsing aan de Keuringsraad is voorgelegd en derhalve niet van een toelatingsnummer is voorzien.
Zou de uiting wel ter beoordeling zijn voorgelegd, dan zou de Keuringsraad hebben gevraagd om de claims te onderbouwen. Een aantal claims zouden, mits niet onaannemelijk op grond van de onderbouwing, zijn toegestaan op grond van de CAG.
Het verweer
Dit luidt, samengevat en voor zover relevant, als volgt.
Formele verweren
(i).
De uitingen op de website www.lipo-xr.nl waar de klacht zich tegen richt zijn op de datum van indiening van de klacht reeds verwijderd. Om die reden dient de klacht niet in behandeling te worden genomen althans te worden afgewezen.
(ii).
De reclame was afkomstig van het in België gevestigde Ecopharma BVBA. Ook de domeinnaam van de website staat op naam van dat bedrijf. Op grond van het Reglement betreffende de Reclame Code Commissie en het College van Beroep (bijlage 1) dient reclame verspreid via internet te voldoen aan de regels van het land waarin de adverteerder is gevestigd. Derhalve ligt het voor de hand dat onderhavige klacht wordt doorverwezen naar de daartoe bevoegde autoriteit in België.
Inhoudelijk verweer
(i) (Ad klacht sub 1)
Het enkele gebruik van de ingrediënt-merknaam ‘Forslean®’ is voldoende duidelijk en derhalve niet misleidend. De consument van een internetwinkel zal immers gemakkelijk op internet kunnen zoeken naar de grondstoffen van dat ingrediënt door te zoeken op de merknaam. Op die wijze kan hij direct concluderen dat het gaat om een extract van Coleus Forskohlii. Desondanks zou adverteerder, indien de content nog wel op de website had gestaan, het betreffende ingrediënt vrijwillig nader hebben beschreven als ‘Coleus Foskohlii’.
(ii) (Ad klacht sub 2)
Adverteerder verwijst voor bewijs van de geclaimde effecten van HCA naar het door haar overgelegde artikel “A new class of phytonutrient for body weight management” in Nutra Foods 2009, 8. Adverteerder haalt hierin het volgende tekstfragment aan: “When HCA was given orally before the feeding period, the animals fed HCA consumed less food and their hepatic synthesis of fatty acids was significantly diminished.”, hetgeen de ‘in vivo’ gedemonstreerde effecten van HCA betreft. Deze resultaten ondersteunen de claims dat Citrin HCA sneller een vol gevoel geven, de eetlust onder controle houdt en de aanmaak van vetzuren vermindert.
Adverteerder stelt dat op grond van het voorgaande geen sprake is van een misleidende, met de NRC strijdige reclame.
(iii) (Ad klacht sub 3)
Adverteerder heeft moeten vaststellen dat de betreffende zin ‘wat ongelukkig’ is geformuleerd. Wel speelt L-Carnitine een belangrijke rol bij vetmetabolisme/vetstofwisseling, hetgeen ook niet door klager wordt ontkend. Indien de content nog op de website had gestaan, had adverteerder de beschrijving op dit punt aangepast.
(iv) (Ad klacht sub 4)
Adverteerder heeft moeten vaststellen dat voor de geclaimde effecten van L-tyrosine waar de klacht zich tegen richt er inderdaad niet voldoende wetenschappelijke onderbouwing bestaat. Deze claims zou adverteerder dan ook uit de beschrijving van het betreffende ingrediënt hebben verwijderd.
Het oordeel van de Commissie
Met betrekking tot de stelling van adverteerder dat, nu de inhoud van de website ten tijde van het indienen van de klacht reeds was verwijderd, de klacht niet in behandeling dient te worden genomen dan wel dient te worden afgewezen, oordeelt de Commissie als volgt.
Niet in geschil is dat de door klager overgelegde publicatie reclame is in de zin van de Nederlandse Reclame Code. Of een reclame-uiting ten tijde van het indienen van een klacht daartegen nog steeds openbaar wordt gemaakt is niet van belang voor de vraag of de Commissie bevoegd is om deze te beoordelen. De Commissie acht zich bevoegd om de ‘oude’ reclame-uiting te beoordelen.
Met betrekking tot adverteerders stelling dat de website www.lipo-xr.nl een grensoverschrijdende reclame is en haar verzoek om de klacht door te verwijzen naar de bevoegde autoriteit in België, overweegt de Commissie dat, nu sprake is van een Nederlandse website (.nl) en de uiting kennelijk op Nederlandse consumenten is gericht, dient te worden getoetst aan de bepalingen in de Nederlandse Reclame Code (NRC). De Commissie acht zich derhalve bevoegd de uiting aan de NRC te toetsen.
Met betrekking tot de inhoud van de door klager geuite bezwaren oordeelt de Commissie als volgt.
Ad 1
In de gewraakte uiting worden, onder ‘Nutrician facts’ de grondstoffen genoemd die het aangeprezen product bevat, waaronder ‘ForsLean®’. Daaronder staat, onder het kopje ‘Synergie en technologie’ bij elk van deze grondstoffen een toelichting. Bij “ForsLean®” staat onder meer: “Lipo-XR bevat naast vetverbranders en metabolisme boosters ook het gepatenteerde Forslean® (…)”.
Klager acht op de bovengenoemde omschrijving van de grondstoffen die het product bevat het Warenwetbesluit Etikettering van levensmiddelen (WEL) van toepassing. In het onderhavige geval is echter sprake van een reclame-uiting op een website, niet zijnde een verpakking van een levensmiddel. De genoemde omschrijving op de website biedt onvoldoende grond om te oordelen dat desondanks sprake is van een ‘lijst van ingrediënten’ zoals deze op grond van dit Warenwetbesluit verplicht is te voeren op verpakkingen van levensmiddelen. Derhalve kan niet worden geoordeeld dat de uiting onder de werking van het WEL valt. Voorts is, gelet op de omschrijving van de bedoelde stof met ‘gepatenteerde’ en gelet op het teken ‘®’ (registered trademark) achter de naam voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk dat het gaat om een merknaam. Evenmin is op dit punt derhalve sprake van onjuiste of misleidende reclame.
Ad 2
Van ‘Citrin® HCA’ wordt onder meer gezegd: “Citrin® HCA is een uniek en klinisch bewezen extract van Garcinia Cabogia vruchten uit Zuid-India. Citrin HCA geeft sneller een vol gevoel en houdt de eetlust onder controle, waardoor u automatisch minder gaat eten. Citrin HCA vermindert ook de aanmaak van vetzuren, zodat er minder vet beschikbaar komt om opgeslagen te worden”.
Nu klager, gemotiveerd en onder verwijzing naar een in een wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd onderzoek, heeft gesteld dat deze stof ‘zeer waarschijnlijk het gewicht niet gunstig zal beïnvloeden’, ligt het op adverteerders weg om de beweerdelijke werking van die stof, zoals aanwezig in het aangeprezen product, aannemelijk te maken.
Adverteerder verwijst in dit verband naar een artikel over een onderzoek, waarin onder meer wordt omschreven wat de werking is van HCA, wanneer het oraal werd toegediend bij proefdieren, voordat ze gevoerd werden. Anders dan bij de genoemde onderzoeken, waarbij de werking van HCA op proefdieren is onderzocht, gaat het in het onderhavige geval om het samengestelde product Lipo-XR, dat, naast het feit dat het ook andere bestanddelen bevat, een afslankpil is die voor mensen is bedoeld. Niet kan worden uitgesloten dat de resultaten van het gebruik van het product Lipo-XR bij een mens wezenlijk afwijken van de onderzoeksresultaten van het op de dieren onderzochte bestanddeel HCA. Bovendien is het de vraag of de werkzame stof (HCA) in voldoende mate in het samengestelde product aanwezig is om het gewenste effect te bereiken, en of het genoemde ‘Citrin® HCA’ de juiste variant van de stof is.
Nu moet worden aangenomen dat de voornoemde feiten van invloed zijn op de van het gebruik van het product te verwachten resultaten, en nu niet is gesteld of gebleken dat ook een onderzoek is gedaan waarbij de effectiviteit van het product Lipo-XR – of een product met exact dezelfde samenstelling – bij mensen is beoordeeld en is vastgesteld, kunnen de resultaten van het door adverteerder overgelegde onderzoek niet onverkort van toepassing worden verklaard op de werking van Citrin HCA zoals aanwezig in het product Lipo-XR, wanneer het product wordt toegediend bij een mens.
Derhalve is niet komen vast te staan dat Citrin HCA (zoals aanwezig in het product Lipo-XR) de daaraan in de reclame-uiting toegeschreven werking heeft. Aldus heeft adverteerder geen juiste informatie verschaft over een van de voornaamste kenmerken als bedoeld onder b van artikel 8.2 NRC, te weten de van het gebruik van het product te verwachten resultaten. Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Ad 3 en 4
Noch de in de uiting geclaimde werking van L-Carnitine noch de werking van L-Tyrosine zijn door adverteerder, tegenover klagers gemotiveerde betwisting daarvan, aannemelijk gemaakt. Om die reden moet worden geoordeeld dat adverteerder ook op dit punt onjuiste informatie heeft verstrekt over het bestaan van specifieke kenmerken van het product als bedoeld onder b van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), te weten de van het gebruik van het product te verwachten resultaten. Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit te nemen over een transactie, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de uiting ook op deze punten misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
De beslissing
Op grond van het onder Ad 2 en Ad 3 en 4 geoordeelde acht de Commissie de uiting in strijd met artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code en beveelt zij adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.