De bestreden reclame-uiting

Het betreft een aan klager gericht e-mailbericht, afkomstig van adverteerder, met als onderwerp: “ZZPolitiek: The Battle. Ondernemersevent bijna vol: laatste kans!” waarin klager wordt uitgenodigd om zich in te schrijven voor een mede door adverteerder georganiseerd evenement.

De klacht

Klager meent dat adverteerder in strijd handelt met artikel 5.1 Code reclame via e-mail 2012 (hierna: Code e-mail) omdat de consument moet inloggen om zich te kunnen afmelden voor reclame-uitingen van adverteerder. De consument die zijn gebruikersnaam in combinatie met zijn wachtwoord niet meer weet, moet om zich af te kunnen melden eerst de procedure om een vergeten wachtwoord op te vragen doorlopen, hetgeen volgens klager niet voldoet aan de voorwaarde dat afmelden ‘eenvoudig’ moet kunnen.

Adverteerder handelt volgens adverteerder mogelijk ook in strijd met artikel 2.2 Code e-mail. Het ‘reply to-adres’ is ‘no-reply@freelance.nl’. Het feit dat het deel voor het apenstaartje ‘no-reply’ bevat wekt de suggestie dat niet gereageerd kan worden. Op reacties volgt noch een automatisch antwoord noch een ontvangstbevestiging. Uit niets blijkt dat het een werkend e-mailadres is.

Het verweer

Adverteerder merkt op dat zij niet is (of was) aangesloten bij één van de bij de Stichting Reclame Code aangesloten organisaties, noch op andere wijze gebonden is aan de Code e-mail en/of de procedures bij en de oordelen van de Reclame Code Commissie. Adverteerder voldoet aan de op haar van toepassing zijnde wet- en regelgeving, zoals de Telecommunicatiewet en de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Adverteerder meent dat zij daarmee ook voldoet aan de uitgangspunten van de Code e-mail. Niettemin erkent adverteerder de waarde van de Code e-mail en de Nederlandse Reclame Code (hierna: NRC) en hecht zij belang aan de daarin vervatte regels.

Geen reclame

Adverteerder meent dat het door haar verzonden e-mailbericht niet dient te worden aangemerkt als ‘reclame per e-mail’ in de zin van de Code e-mail. Het e-mailbericht bevat een uitnodiging voor een evenement dat wordt georganiseerd door adverteerder en de VVD. De e-mail bevat een korte omschrijving van het evenement en een link waarmee de geadresseerde zich (kosteloos) kan inschrijven voor het evenement. Het e-mailbericht bevat hiermee geen aanbieding voor een ‘goed’, ‘dienst’ of ‘denkbeeld’ en valt hiermee buiten de reikwijdte van de Code e-mail.

Geen strijd met artikel 5.1 Code e-mail

Adverteerder meent voorts dat zij niet in strijd met artikel 5.1 Code e-mail heeft gehandeld nu afmelding slechts kan plaatsvinden ná het invoeren van een gebruikersnaam en wachtwoord. Dit artikel schrijft voor dat adverteerder ervoor moet zorgen dat de ontvanger zich in iedere uiting “eenvoudig” moet kunnen afmelden voor het gebruik van zijn e-mailadres voor reclame via e-mail. Dit recht van verzet dient op “eenvoudige, duidelijke en liefst uniforme wijze” mogelijk gemaakt te worden. Artikel 5.1 Code e-mail, noch de rest van de Code e-mail, omschrijft wat moet worden verstaan onder ‘eenvoudig’. In een eerdere zaak van de Commissie met dossiernummer 2015/00332 kwam het onderwerp wel aan bod, maar hieruit is geen algemene conclusie te trekken over de vraag of een inlogproces altijd strijdig zou zijn met artikel 5.1 Code e-mail. Artikel 11.7 lid 3 van de Telecommunicatiewet bevat een vergelijkbare verplichting. Hieruit volgt dat adverteerder de ontvangers van e-mailberichten de gelegenheid moet bieden “op gemakkelijke wijze” verzet aan te tekenen tegen het (verdere) gebruik van hun e-mailadres voor marketingdoeleinden. Ook het begrip “op gemakkelijke wijze” is niet nader omschreven of geconcretiseerd in de wet of in rechtspraak. Gelet op het voorgaande meent adverteerder dat zij niet in strijd heeft gehandeld met de Code e-mail en/of de Telecommunicatiewet door een afmeldmogelijkheid aan te bieden waarbij de gebruiker eerst dient in te loggen. De afmeldwijze die adverteerder hanteert bestaat uit slechts drie stappen hetgeen binnen maximaal 30 seconden kan plaatsvinden: Doorklikken op de link in het e-mailbericht, inloggen op de website van adverteerder, aanvinken dat geen prijs meer wordt gesteld op het ontvangen van nieuwsbrieven of e-mailberichten met aanbiedingen. Slechts indien de gebruiker zijn gebruikersnaam of wachtwoord niet meer weet, dient een extra stap te worden genomen omdat de gebruiker deze gegevens dan eerst dient op te vragen bij adverteerder. Dit proces bevat twee stappen: het invoeren van een e-mailadres en het aanmaken van een nieuw wachtwoord of een nieuwe gebruikersnaam door middel van een link die per e-mail wordt ontvangen. Adverteerder biedt ook de mogelijkheid aan haar gebruikers om permanent aangemeld te blijven op de website. In dat geval zal het afmeldproces altijd beperkt blijven tot twee stappen. Adverteerder meent dat de door haar gebruikte afmeldwijze ‘eenvoudig’ en ‘gemakkelijk’ is en dat zij voldoet aan de Telecommunicatiewet en de Code e-mail. Omdat adverteerder het vervelend vindt dat klager de geboden afmeldmogelijkheid niet gebruiksvriendelijk acht, heeft adverteerder haar afmeldproces anders ingericht en kan een gebruiker zich nu afmelden zonder hiervoor eerst te hoeven inloggen.

Geen strijd met artikel 2.2 Code e-mail

In dit artikel staat dat adverteerder is gehouden om zich in ieder e-mailbericht zodanig te identificeren dat adverteerder gemakkelijk en effectief bereikbaar is voor de geadresseerde van de e-mail door de contactgegevens van adverteerder te vermelden of naar deze te verwijzen via een werkende link. Adverteerder voert aan dat, hoewel het e-mailbericht in kwestie is verzonden vanaf een ‘no-reply@’ adres, de e-mail wél diverse hyperlinks naar de website van adverteerder bevat en bovendien wordt de naam van adverteerder meerdere malen genoemd. Op deze website zijn de relevante contactgegevens van adverteerder eenvoudig terug te vinden onder het kopje ‘contact’. Adverteerder deelt mee in ieder toekomstig e-mailbericht dat zij verzendt, haar naam en e-mailadres en een hyperlink naar haar website op te nemen.

Geen strijd met artikel 2.3 Code e-mail

Voor zover klager heeft bedoeld dat adverteerder door gebruik te maken van het e-mailadres ‘no-reply@freelance.nl’ in strijd zou handelen met artikel 2.3 (in plaats van artikel 2.2) van de Code e-mail, merkt adverteerder op dat zij het ‘no-reply@freelance.nl’ adres inmiddels heeft vervangen door het e-mailadres ‘nieuwsbrief@freelance.nl’ waarop geadresseerden kunnen antwoorden en waarop adverteerder response kan ontvangen.

Repliek

Klager handhaaft zijn standpunt en voert voorts – voor zover van belang – het volgende aan. Als medeorganisator van het congres levert adverteerder een dienst en de uiting bevat een aanprijzend element zodat sprake is van reclame in de zin van artikel 1 NRC.

Adverteerder dient zich in elke uiting te identificeren door in ieder geval zijn naam, adres en contactgegevens te vermelden of daarnaar te verwijzen via een werkende link. Dat deze gegevens na doorklikken op de website wellicht te vinden zijn, is niet voldoende om te voldoen aan artikel 2.2 Code e-mail.

Dat adverteerder het ‘no-reply’ adres inmiddels heeft aangepast impliceert dat zij erkent dat zij in strijd heeft gehandeld met artikel 2.3 Code e-mail.

Dupliek

Adverteerder handhaaft haar standpunt en voert voorts – voor zover van belang – het volgende aan.

Hoewel adverteerder meent dat zij niet gebonden is aan de Code e-mail en/of procedures bij en de oordelen van de Commissie erkent adverteerder de waarde van de Code e-mail en de NRC en hecht zij waarde aan de daarin vervatte regels. Adverteerder realiseert zich dat – hoewel zij zich niet bij de Stichting Reclame Code heeft aangesloten – de Commissie een klacht kan toewijzen en een aanbeveling kan doen indien er in strijd met de Code e-mail is gehandeld. Om die reden heeft adverteerder reeds enkele aanpassingen gedaan met betrekking tot haar e-mailberichten en het door haar gehanteerde ‘opt-out’ beleid, om op die manier aan te sluiten bij de wensen van haar klanten. Adverteerder handelt niet (langer) in strijd met de Code e-mail of aanverwante regelingen.

Adverteerder heeft voldaan aan artikel 2.2 Code e-mail door naar de contactgegevens te verwijzen via een werkende link. Het tabblad ‘contact’ is direct zichtbaar op haar website en dit tabblad vermeldt alle vereiste gegevens.

Het oordeel van de Commissie

De onderhavige uiting betreft een aan klager gezonden e-mailbericht met als onderwerp: “Ondernemersevent bijna vol: laatste kans!” Deze uiting, waarin de (zakelijke) consument wordt opgeroepen om zich in te schrijven voor een door adverteerder (mede) georganiseerde dienst (ondernemersevent) heeft onmiskenbaar een promotionele strekking. Derhalve dient de uiting naar het oordeel van de Commissie te worden aangemerkt als reclame-uiting in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Klager maakt in de eerste plaats bezwaar tegen de ontvangen uiting omdat adverteerder volgens hem in strijd met artikel 5.1 Code e-mail heeft gehandeld. Op grond van artikel 5.1 Code e-mail dient een adverteerder ervoor zorg te dragen dat de geadresseerde zich in iedere uiting kosteloos en eenvoudig op elektronische wijze bij de bestandseigenaar af kan melden voor het gebruik van zijn e-mailadres voor reclame via e-mail. Dit recht van verzet dient op eenvoudige, duidelijke en liefst uniforme wijze mogelijk gemaakt te worden. De bestandseigenaar draag er zorg voor dat een verzoek op deze wijze gedaan onverwijld wordt ingewilligd.

In de uiting wordt de consument gewezen op de mogelijkheid om zijn instellingen ten aanzien van het ontvangen van berichten te wijzigen door middel van de volgende tekst: “Voor het wijzigen van uw persoonlijke instellingen voor het ontvangen van berichten. Klik hier!”. Bij het doorklikken op deze hyperlink komt de geadresseerde op een webpagina terecht. De Commissie begrijpt dat de geadresseerde vervolgens met een eerder – ten tijde van het aanleveren van de klantgegevens – zelfgekozen gebruikersnaam en wachtwoord dient in te loggen om toegang te krijgen tot een daaropvolgende webpagina om aldaar zijn of haar “persoonlijke instellingen voor het ontvangen van berichten” te wijzigen. De Commissie kan zich daarbij voorstellen dat een geadresseerde de genoemde gegevens die noodzakelijk zijn om in te loggen en zich af te melden voor reclame via e-mail niet direct beschikbaar heeft en eerst de procedure ‘van een vergeten gebruikersnaam en/of wachtwoord’ dient te doorlopen. In dat geval dient de geadresseerde zijn e-mailadres in te voeren en een nieuwe wachtwoord aan te maken of een nieuwe gebruikersnaam op te vragen door middel van een link die hij per e-mail ontvangt. Pas na het doorlopen van deze handelingen bereikt de geadresseerde de webpagina om zich af te melden. De Commissie is van oordeel dat, gegeven de genoemde procedure in geval de geadresseerde zijn gegevens kwijt is, de geadresseerde zich in dat geval niet eenvoudig op elektronische wijze kan afmelden voor het gebruik van zijn e-mailadres voor reclame via e-mail. De Commissie acht de procedure in dat geval te omslachtig.

Gelet op het voorgaande oordeelt de Commissie dat de uiting niet voldoet aan de eisen van artikel 5.1 Code e-mail. Dat adverteerder haar gebruikers de mogelijkheid biedt om permanent aangemeld te blijven op de website van adverteerder maakt het oordeel van de Commissie niet anders, nu niet iedereen van deze mogelijkheid gebruik zal willen maken. Adverteerder heeft bij verweer meegedeeld dat zij haar afmeldproces anders heeft ingericht en dat een gebruiker zich kan afmelden voor e-mails met aanbiedingen en/of nieuwsbrieven zónder eerst te hoeven inloggen. Hierin ziet de Commissie aanleiding de aanbeveling op dit punt te doen ‘voor zover nodig’.

Verder maakt klager bezwaar tegen de uiting omdat het reply-to adres ‘noreply@freelance.nl’ luidt, waardoor volgens klager wordt gesuggereerd dat reageren via dat adres niet mogelijk is. In zijn klacht noemt klager dit in strijd met artikel 2.2 Code e-mail. Bij repliek lijkt klager met dit bezwaar te doelen op artikel 2.3 Code e-mail, en noemt hij de uiting in strijd met artikel 2.2 van deze code omdat de werkelijke naam van adverteerder niet in de uiting wordt genoemd. Nu adverteerder bij verweer en dupliek op zowel artikel 2.2 als 2.3 Code e-mail is ingegaan zal de Commissie de uiting aan beide artikelen toetsen.

Krachtens artikel 2.2 Code e-mail dient adverteerder er zorg voor te dragen dat de bestandseigenaar zich in iedere e-mail zodanig identificeert dat de bestandseigenaar gemakkelijk en effectief bereikbaar is voor de geadresseerde van de e-mail door de contactgegevens van de bestandseigenaar, waaronder in ieder geval diens naam, adres en contactgegevens te vermelden of naar deze te verwijzen via een werkende link. Niet in geschil is dat de contactgegevens van adverteerder niet in de uiting zelf staan vermeld. Wel staat er een hyperlink in de uiting waarmee men op de website van adverteerder terecht komt. Indien men op de hyperlink klikt komt de geadresseerde echter niet rechtstreeks terecht bij de contactgegevens van adverteerder, maar dient men naar beneden te scrollen. De Commissie is van oordeel dat hiermee niet is gehandeld in overeenstemming met artikel 2.2 Code e-mail. Adverteerder heeft bij verweer meegedeeld dat in iedere toekomstige mailing die zij verzendt haar naam en e-mailadres wordt opgenomen, alsmede een hyperlink naar haar website. Hierin ziet de Commissie aanleiding ook op dit punt de aanbeveling te doen ‘voor zover nodig’.

In artikel 2.3 Code e-mail is bepaald dat de bestandseigenaar zijn label dient op te nemen in het ‘Van-veld’ en tevens is hierin bepaald dat de bestandseigenaar een werkend antwoordadres dient op te nemen in het ‘Reply To-veld, waarop response kan worden ontvangen.

Niet in geschil is dat de bestreden uiting niet was voorzien van een werkend antwoordadres in het ‘reply to-veld’, waarop response kan worden ontvangen. Hiermee is in strijd gehandeld met artikel 2.3 Code e-mail. Adverteerder heeft bij verweer meegedeeld dat zij het ‘no-reply@freelance.nl’ adres inmiddels heeft vervangen door het e-mailadres: ‘nieuwsbrief@freelance.nl waarop gebruikers kunnen antwoorden en waarop adverteerder response kan ontvangen. Hierin ziet de Commissie aanleiding ook op dit punt de aanbeveling te doen ‘voor zover nodig’.

Voor zover afzender stelt dat zij niet aan de Code e-mail is gebonden, doet dit aan voormeld oordeel niet af. De Code e-mail is van toepassing op reclame via e-mail, ongeacht of een afzender zich aan deze code gebonden acht.

Gelet op het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in de artikel 5.1, 2.2 en 2.3 van de Code e-mail. Zij beveelt adverteerder, voor zover nodig, aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.