De bestreden reclame-uiting

Het betreft een radioreclame met de volgende tekst:

Stem 1:

“Geen stro, geen daglicht, geen ruimte, geen fratsen”.

Stem 2:

“Voor de onfatsoenlijk lage vleesprijzen bij C1000, worden miljoenen dieren ook 

 onfatsoenlijk slecht behandeld.

 Tijd voor een andere supermarkt”.

(tring, … een wekker loopt af).

“Word wakker met Wakker Dier”. 

De klacht

De wijze waarop de Stichting Wakker Dier actie voert tegen C1000 acht klager onrechtmatig.

Met het voeren van acties door C1000 rond vleesprijzen, lijkt klager vanuit consumentenoogpunt niets mis. Zolang niet wordt aangetoond dat C1000, meer dan andere vleesverkopende middenstanders, gebruik maakt van vlees afkomstig van dieren die op verwerpelijke wijze worden gehouden, kan deze reclame niet door de beugel.

Het verweer

Adverteerder heeft onder meer het volgende meegedeeld.

De spot is onderdeel van de “Kiloknaller”-campagne van Wakker Dier, die is bedoeld om de consument de gevolgen van goedkoop vlees voor het dier te laten zien.

De extreem lage prijzen leiden tot een prijsdruk in de gehele keten. Dit leidt uiteindelijk tot een druk op veebedrijven om alsmaar goedkoper te werken. Een groot deel van de kostenbesparingen gaat ten koste van het dier(welzijn).

Als voorbeelden van de slechte behandeling van dieren worden in de spot genoemd: “geen stro, geen daglicht, geen ruimte”.

Ruw geschat worden er bij C1000 jaarlijks 25 miljoen vleeskippen verkocht. Meer dan 98% van deze kippen komt uit de sterk gestandaardiseerde vee-industrie.

In de vee-industrie leven de kippen op een minimale hoeveelheid zaagsel (“geen stro”), waardoor deze nat wordt en ernstige voetzool- en hakontstekingen ontstaan. 

De vleeskippen krijgen over het algemeen geen daglicht, maar weinig kunstlicht. Dit weinige kunstlicht geeft welzijnsproblemen als passiviteit en gestoord groepsgedrag.

De ruimte van vleeskippen bedraagt iets minder dan een A4tje per kip. Doordat de kippen dicht opeen gepakt leven, kan divers soorteigen gedrag, zoals klapwieken en scharrelen, niet of slechts gestoord worden uitgevoerd.

De kip is hier als voorbeeld genomen, maar voor varkens en runderen geldt een soortgelijke situatie.

In de spot wordt C1000 expliciet negatief benoemd, omdat C1000 een buitenproportioneel grote verantwoordelijkheid heeft voor de negatieve prijsspiraal in de vleesketen en de daardoor veroorzaakte welzijnsproblemen. Dit blijkt onder meer uit het volgende.

– Wakker Dier verkoopt verreweg het vaakst dieronvriendelijk industrievlees onder de gemiddelde kilo-prijs van kattenvoer.   

– C1000 heeft in 2010 als enige grote supermarkt nog geen landelijke aanbieding in haar folders gehad met biologisch diervriendelijker vlees.

– Van de 10 grootste supermarkten stunt C1000 het diepst met dieronvriendelijk vlees. Anderzijds is hun (beperkte aanbod van) diervriendelijk biologisch vlees juist het duurste. Daarmee stimuleert C1000 dieronvriendelijk consumptiegedrag. 

– C1000 haalt haar varkensvlees deels uit Duitsland; de wijze waarop varkens daar worden gehouden, is in strijd met de welzijnswetgeving in Nederland.

– C1000 kiest er bewust voor om zich met spotgoedkoop vlees te profileren in de markt.

Overigens beweert Wakker Dier in de spot niet dat andere supers geen verkeerd vlees verkopen of dat duurder vlees direct leidt tot een diervriendelijkere vleessector, noch dat het vlees bij C1000 buitenproportioneel dieronvriendelijk is. Wel is het een breed maatschappelijk gedeelde visie, dat het scherpe prijsbeleid voor vlees van supermarkten, met name van C1000, uiteindelijk leidt tot dieronvriendelijker vlees.   

De repliek

Klager heeft zijn standpunt nader toegelicht. 

De mondelinge behandeling

Partijen hebben hun standpunten mondeling toegelicht. 

Het oordeel van de Commissie

In de gewraakte radioreclame geeft Wakker Dier haar mening over de hoogte van de vleesprijzen bij C1000. Zij vindt die prijzen te laag.

In dit kader heeft zij bij verweer onweersproken meegedeeld dat lage prijzen leiden tot een prijsdruk in de gehele keten, dat dit uiteindelijk leidt tot een druk op veebedrijven om alsmaar goedkoper te werken en dat een groot deel van de kostenbesparingen ten koste gaat van het dier(welzijn).  

Het staat Wakker Dier in beginsel vrij haar mening over de vleesprijzen bij een met name genoemde supermarkt te noemen en de wijze waarop Wakker Dier dat in de onderhavige reclame doet, acht de Commissie niet van dien aard, dat de reclame in strijd is met de Nederlandse Reclame Code.

Kennelijk ter illustratie van de in de reclame bedoelde slechte behandeling van dieren stelt Wakker Dier “Geen stro, geen daglicht, geen ruimte (..)”. Klager heeft niet weersproken dat gebrek aan zaagsel, daglicht en ruimte bij het merendeel van de door C1000 verkochte vleeskippen leidt tot diverse welzijnsproblemen, noch dat voor varkens en runderen een soortgelijke situatie geldt. Voorts heeft Wakker Dier toegelicht waarom C1000 naar haar mening, in verhouding tot andere supermarkten, een “buitenproportioneel grote verantwoordelijkheid” heeft voor “de negatieve prijsspiraal in de vleesketen” en de daardoor veroorzaakte welzijnsproblemen. Hetgeen Wakker Dier hiertoe heeft gesteld, is door klager niet althans onvoldoende weersproken.

Daarmee is de kritiek van Wakker Dier feitelijk voldoende onderbouwd.   

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.